Sắp xếp, xử lý nhà đất sau khi CPH

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng trần Văn Sơn, phương án xử lý các trường hợp vướng mắc về nhà, đất theo dự thảo của Bộ Tài chính chuẩn bị báo cáo Thủ tướng Chính phủ chủ yếu từ việc điều động tài sản gắn liền với đất, phát sinh trước thời điểm CpH Cty thành viên thuộc TCty, dẫn đến tình trạng người quản lý, sử dụng tài sản gắn liền trên đất, nhưng không đứng tên chủ hợp đồng thuê đất. Mặt khác, bất kỳ một thửa đất có diện tích nhỏ hay lớn đã có chủ quyền (được giao đất, ký hợp đồng thuê đất, thậm chí chưa đầy đủ thủ tục theo quy định) đều  có giá trị về các chi phí đã phát sinh, nhưng đến thời điểm hiện nay rất khó xác định chi phí thực tế hay giá trị theo mặt bằng của lô đất tại thời điểm cần xử lý về chủ quyền. Vì vậy, để xử lý vấn đề này, Nhà nước cần có những định chế bắt buộc, đảm bảo thực hiện đúng Luật Đất đai, Luật DN; đảm bảo quyền lợi hợp pháp của Cty Cp cũng như của các TCty Nhà nước.

Theo quan điểm của Bộ Xây dựng: Đối với cơ sở nhà, đất do các Cty thành viên quản lý mà trước khi CpH, TCty đã điều động toàn bộ tài sản trên đất này về TCty theo quy định của pháp luật, nhưng trên hồ sơ pháp lý về đất đai vẫn đứng tên Cty thành viên thì phương án xử lý trường hợp này như sau:

trường hợp TCty sử dụng tài sản không hiệu quả, trong khi Cty Cp có nhu cầu sử dụng tài sản trên đất, có phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả, thì TCty thực hiện bán lại tài sản trên đất cho Cty Cp theo giá thỏa thuận, nhưng không thấp hơn giá trị trên sổ kế toán. Cty Cp có trách nhiệm làm việc với các cơ quan chức năng của địa phương để được giao đất hoặc thuê đất theo quy định của pháp luật.

trường hợp TCty vẫn đang sử dụng những tài sản được điều động từ Cty thành viên vào hoạt động kinh doanh, thì Cty Cp có trách nhiệm chuyển giao quyền quản lý sử dụng đất cho TCty. TCty có trách nhiệm hoàn trả Cty Cp chi phí hợp lệ, liên quan tới lô đất theo giá tại thời điểm chuyển giao, đồng thời làm việc với các cơ quan chức năng của địa phương để được giao đất hoặc thuê đất theo quy định của pháp luật.

trường hợp Cty Cp, TCty đều không có nhu cầu sử dụng tài sản gắn liền trên đất, thì thực hiện theo Mục 2, Điều 5, Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 10/1/2007 của Thủ tướng Chính phủ.

Đối với cơ sở nhà, đất mà trước khi CpH, TCty đã điều động tài sản trên đất từ TCty về Cty thành viên, nay Cty thành viên đã CpH (tài sản trên đất đã được xác định trong giá trị DN Cty thành viên để CpH), nhưng hồ sơ pháp lý về đất vẫn đứng tên TCty thì phương án xử lý hợp lý nhất là thực hiện bán tài sản trên đất cho TCty theo giá thỏa thuận, nhưng không thấp hơn giá trị trên sổ kế toán. TCty có trách nhiệm chuyển giao quyền quản lý sử dụng đất cho Cty Cp. Cty Cp có trách nhiệm hoàn trả TCty chi phí hợp lệ, liên quan tới lô đất theo giá tại thời điểm chuyển giao, đồng thời làm việc với các cơ quan chức năng của địa phương để được giao đất hoặc thuê đất theo quy định của pháp luật.

Đối với trường hợp trước khi CpH, TCty điều động một phần tài sản trên khu đất về TCty, phần tài sản còn lại được xác định giá trị để tính trong giá trị DN CpH. trường hợp này, trong thực tế hồ sơ pháp lý về đất vẫn đứng tên Cty, không có trường hợp đứng tên TCty vì chưa thực hiện được thủ tục tách thửa đất. Do vậy, cách xử lý cũng tương tự như trên, nhưng cần làm thêm thủ tục tách thửa.