dự án quản lý và xử lý chất thải rắn tp hải phòng được thủ tướng chính phủ phê duyệt từ tháng 8/1997. mục tiêu của dự án là lập chương trình tổng hợp và thực hiện việc quản lý, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn của tp hải phòng.
dự án thực hiện tại p.tràng cát, q.hải an, trên diện tích 60ha, trong đó 40ha làm bãi đổ rác, 20ha xây nhà máy xử lý rác. dự án có tổng mức đầu tư giai đoạn i là 27,786 triệu usd (tương đương 360 tỷ đồng), trong đó vốn vay ưu đãi của quỹ hợp tác phát triển kinh tế hàn quốc 19,6 triệu usd, vốn đối ứng từ ngân sách địa phương và quyền sử dụng đất 5,7 triệu usd. chủ đầu tư là cty môi trường đô thị hải phòng (thuộc sở xây dựng hải phòng). nội dung chính của giai đoạn i là sử dụng công nghệ ủ vi sinh để xử lý chất thải đô thị, gồm: cung cấp thiết bị, kỹ nghệ để chuẩn hoá rác và bùn cống ga thành sản phẩm hữu cơ có ích; xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ phục vụ cho nhà máy chế biến phân ủ có công suất xử lý 200 tấn chất thải đô thị và 40 tấn bùn cống ga mỗi ngày…
dự án khởi công tháng 9/2003, nhưng việc triển khai thực hiện không tiến triển được. nguyên nhân chính là do người dân tràng cát ban đầu chưa nhận thức được lợi ích của dự án, tỏ thái độ bất bình, ngăn chặn việc đổ rác tại bãi rác tràng cát và ngăn cản việc xây dựng nhà máy xử lý chất thải rắn. vì vậy, dự án đã phải dừng lại từ tháng 10/2004.
trước sự việc trên, ubnd tp hải phòng đã có những biện pháp chỉ đạo đặc biệt các cơ quan chức năng của tp tìm giải pháp tích cực, từng bước tháo gỡ khó khăn, ổn định tình hình an ninh trật tự, nên đến tháng 9/2006 dự án mới được hoạt động trở lại. tuy nhiên, đến thời điểm này, dự án lại tiếp tục gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại. đó là cty tae sung ltd – một trong ba thành viên của liên danh nhà thầu hàn quốc, là đơn vị trực tiếp thi công đã bị phá sản (liên danh nhà thầu chỉ còn lại hai thành viên dae wooint-daewoo e&c); hầu hết nhân sự bql da của nhà thầu thay đổi; việc sử dụng công nghệ từ những năm 1990 cần phải được điều chỉnh để tiếp cận với khoa học kỹ thuật mới và đáp ứng tiêu chí mới của luật bảo vệ môi trường; thời hạn thực hiện dự án theo hiệp định tín dụng đã kết thúc vào tháng 3/2006. bên cạnh đó, nhiều luật, nghị định và thông tư mới của nhà nước và chính phủ ban hành có liên quan đến đầu tư và xây dựng làm cho dự án chưa kịp điều chỉnh, bổ sung để thực hiện.
hàng loạt khó khăn đến cùng một lúc làm cho dự án tưởng chừng không thực thi được. nhưng với quyết tâm đến cùng, lãnh đạo tp, các ngành chức năng tp, các bộ, ngành liên quan trung ương, ngân hàng xuất nhập khẩu hàn quốc, cty môi trường đô thị, các cấp chính quyền và nhân dân địa phương đã vào cuộc đọ sức mới, vượt mọi khó khăn để hoàn thành bằng được những nội dung chính của dự án. gần 20 công việc chính đồng thời cũng là gần 20 giải pháp chủ yếu do cty môi trường đô thị hải phòng – đơn vị chủ đầu tư dự án triển khai thực hiện đã từng bước làm cho diện mạo và hoạt động của dự án sáng dần lên và sôi động hẳn lên. từ bql da đến nhà thầu thi công, nhà thầu giám sát được kiện toàn, đổi mới về mọi mặt hoạt động. các thủ tục, văn bản phục vụ dự án được bổ sung, điều chỉnh cụ thể. đáng kể là việc làm thủ tục để chính phủ việt nam và chính phủ hàn quốc thoả thuận gia hạn hiệp định tín dụng cho dự án. nhiệm vụ nhập khẩu sử dụng công nghệ mới được thực hiện khẩn trương theo đúng yêu cầu đề ra. tiếp đó là việc tổ chức bảo vệ thành công trước hội đồng khoa học của tp về công nghệ xử lý rác và công nghệ xử lý mùi, xử lý nước thải đã gây thêm niềm tin cho mọi lực lượng tham gia thực hiện dự án. để đảm bảo sự tin cậy vững chắc cho dự án, cty môi trường đô thị đã tổ chức một đoàn cán bộ đi tham quan, nghiên cứu công nghệ xử lý rác, xử lý nước thải ở một số nơi trên toàn quốc. từ đó, rút ra những bài học để điều chỉnh, hoàn thiện công nghệ cho nhà máy xử lý rác tại hải phòng. qua thực tế cho thấy, các nhà máy tuy sử dụng công nghệ tiên tiến của nước ngoài khác nhau nhưng đều có một điểm giống nhau là một số công nghệ ủ lên men được sử dụng ở việt nam để xử lý rác thải phần lớn đã bị thất bại. bài học từ các nhà máy này còn phải kể đến hệ thống phân loại rác kém hiệu quả, không tạo ra sản phẩm sạch để sử dụng làm phân bón. hệ thống xử lý rác, nước thải, xử lý mùi chưa thực sự được quan tâm. chi phí đầu tư, vận hành và bảo dưỡng còn cao…
từ những bài học cụ thể, thực tế trên, cty môi trường đô thị đã chỉ đạo bql da sát cánh cùng liên danh nhà thầu dae wooint daewoo e&c nghiên cứu, khảo sát, kiên trì, sáng tạo tìm ra những giải pháp hữu hiệu để thi công xây dựng nhà máy tốt nhất, để không còn tình trạng yếu kém như một số nhà máy đã và đang hoạt động lặp lại ở nhà máy xử lý rác hải phòng. như vậy, càng thấy rõ thêm xử lý rác đang là vấn đề rất khó trên thế giới và càng khó đối với một nước nghèo như việt nam. nhưng có một điều đáng mừng là qua nghiên cứu thực tế, các nhà chuyên môn cho biết, công nghệ ủ lên men được xem là công nghệ thích hợp với hải phòng cả về địa lý, thổ nhưỡng và việc sử dụng công nghệ mới hiện nay. từ đó, nhà máy sẽ đáp ứng được hai yếu tố quan trọng mang tính quyết định sống còn của một nhà máy xử lý rác là không gây ô nhiễm môi trường và hệ thống tách lọc hiện đại để tạo ra sản phẩm phân bón tốt.
qua hơn 3 năm hoạt động trở lại, trải bao bước thăng trầm, đến nay, dự án nhà máy xử lý chất thải rắn hải phòng đã hoàn thành. nhà máy được đầu tư xây dựng đồng bộ, có dây chuyền công nghệ thiết bị tiên tiến trên cơ sở đúc rút từ những bài học, kinh nghiệm thất bại và chưa thành công của những dự án xử lý chất thải rắn trong nước đã thực hiện. nhà máy đã lắp đặt 4 dây chuyền công nghệ xử lý chất thải rắn, sử dụng công nghệ vi sinh tiên tiến của hàn quốc, gồm: dây chuyền công nghệ phân loại; dây chuyền công nghệ lên men bằng phương pháp sinh học; dây chuyền công nghệ sinh học, công đoạn ủ chín; dây chuyền tự động sàng và đóng bao. cùng với hệ thống điện động lực, nhà máy có hệ thống điều khiển ứng dụng công nghệ tin học tiên tiến, có bãi chôn lấp chất thải rắn hiện đại nhất trong cả nước. nhà máy được trang bị 47 xe chuyên dụng, sản xuất tại hàn quốc để phục vụ sản xuất. nhà máy đã vận hành chạy thử theo công suất thiết kế. các công đoạn trong dây chuyền sản xuất đều đạt các chỉ tiêu thiết kế cho sản phẩm phân compost đạt tiêu chuẩn chất lượng. vì lẽ đó, nhà máy xử lý chất thải rắn hải phòng được đánh giá vào loại bậc nhất hiện nay ở việt nam, có tầm cỡ khu vực và quốc tế. đó là tín hiệu vui cho sự mở đầu thành công của nhà máy trên chặng đường phát triển và tồn tại. đây cũng là cơ sở ban đầu để khẳng định nhà máy xử lý chất thải rắn hải phòng thân thiện với môi trường và tạo ra sản phẩm hữu cơ có ích. nhà máy được ubnd tp hải phòng tổ chức lễ khánh thành vào ngày 6/12 năm nay và sau đó chính thức đi vào hoạt động, sẵn sàng chế biến 200 tấn rác thải trong một ngày. |