Báo cáo 79/BC-cp ngày 14/6 của chính phủ về quy hoạch chung xây dựng thủ đô Hà Nội. Làm rõ thêm việc xây dựng Trung tâm Hành chính Quốc gia

Ngày 14/6, Chính phủ đã có báo cáo số 79/BC-Cp bổ sung một số nội dung về QHC xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2050 nêu rõ một số vấn đề mà các đại biểu Quốc hội còn băn khoăn. XD&pL xin trích đăng một số vấn đề mà bạn đọc quan tâm nhất.

Không gian xanh, hành lang xanh

Không gian xanh và hệ thống sông hồ là hình ảnh đặc trưng của Thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên hiện nay hệ thống công viên cây xanh cung cấp tiện ích, đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí của nhân dân Thủ đô rất thiếu, chỉ tiêu đất công viên cây xanh khu vực nội đô chỉ đạt 2 – 3m2/người. Hệ thống sông hồ luôn bị xâm chiếm và bị ô nhiễm nghiêm trọng. trong đồ án quy hoạch chung đã tăng cường hệ thống không gian xanh, công viên đô thị thông qua việc bảo vệ, cải tạo mở rộng hệ thống sông hồ hiện có, nâng cao diện tích cây xanh thông qua cơ cấu lại quỹ đất từ các cơ sở công sở, công nghiệp, trường học, bệnh viện sau khi di dời, bố trí các công viên chuyên đề tại các khu vực chức năng đô thị, bố trí các nêm xanh, các vành đai xanh để giới hạn các khu vực phát triển đô thị lan tỏa. Tăng chỉ tiêu cây xanh tại đô thị trung tâm và các đô thị vệ tinh đạt 12 – 15m2/người.

Hành lang xanh được đưa ra để bảo tồn vùng nông nghiệp – nông thôn và hạn chế sự phát triển lan tỏa của đô thị bao gồm các nội dung chính sau: Hệ thống công viên cây xanh ven đô, vùng đất nông nghiệp ổn định, vùng đa dạng sinh học, di tích tôn giáo và quần thể di tích, hệ thống làng xóm, làng nghề, hệ thống sông hồ, mặt nước… Ý tưởng hành lang xanh chiếm 70% diện tích đất tự nhiên được đưa ra nhằm bảo tồn vùng nông nghiệp năng suất cao, các làng nghề truyền thống, cảnh quan tự nhiên, làng xóm nông thôn… nhằm đảm bảo phát triển Thủ đô trên cơ sở bảo tồn, cân bằng và bền vững.

trung tâm Hành chính Quốc gia ở đâu?

trong Hiến pháp, Nghị quyết 15-NQ/TW ngày 15/12/2000 của Bộ Chính trị và pháp lệnh Thủ đô đều chỉ rõ: Hà Nội là Thủ đô của nước CHXHCN Việt Nam; là trái tim của cả nước, đầu não chính trị – hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế của cả nước. Theo đó phải hiểu rằng toàn bộ Thủ đô Hà Nội (theo ranh giới hành chính) là trung tâm chính trị – hành chính quốc gia của cả nước.

trong Thủ đô Hà Nội có trụ sở của các cơ quan công sở quốc gia. Không có khái niệm trung tâm Hành chính Quốc gia cho một địa điểm hoặc một khu vực nào đó trong Thủ đô và càng không thể có chuyện dời đô như một số ý kiến còn băn khoăn đặt câu hỏi. Thủ đô Hà Nội của chúng ta, từ thực trạng và những nguyên nhân lịch sử đã hình thành trung tâm Chính trị Ba Đình, nơi đây đặt trụ sở các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ; nơi có chứng tích về sự khai sinh của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; nơi có lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của chúng ta đang còn yên nghỉ trong cõi vĩnh hằng. Và như vậy, chắc chắn và mãi mãi Ba Đình vẫn sẽ là trung tâm chính trị của đất nước và trong tâm thức của mỗi người Việt Nam chúng ta. Tuy nhiên tại khu vực Ba Đình không có điều kiện xây dựng tập trung tất cả trụ sở của các cơ quan đầu não của bộ máy hành chính Quốc gia, mà phải bố trí ở những khu vực khác nhau trong Tp Hà Nội.

Hiện nay, một số bộ, ngành thuộc Chính phủ đã và đang xây dựng trụ sở tại khu vực Mễ trì – Mỹ Đình, Chính phủ đã đang chỉ đạo tiếp tục quy hoạch chọn địa điểm để đưa một số bộ, ngành nữa ra ngoài khu vực nội đô. Qua các lần báo cáo Thường trực Chính phủ, Liên danh tư vấn đã đề xuất nhiều vị trí khác nhau, xem xét ở nhiều góc độ, tiêu chí: phù hợp về quy hoạch không gian, hạ tầng, môi trường sinh thái, điều kiện tự nhiên, đất đai… thì Ba Vì hoàn toàn đáp ứng được các điều kiện để quy hoạch là nơi làm việc của các cơ quan hành chính trong tương lai. Ba Vì trong ý tưởng quy hoạch chung lần này chỉ là nơi dự trữ xây dựng một  số cơ quan của Chính phủ sau năm 2050. trụ sở các bộ, ngành ở Mỹ Đình không nhất thiết sau này cũng phải chuyển đi nơi nào khác nếu không có nhu cầu.

Việc dành quỹ đất dự trữ là cần thiết, tương tự như việc quy hoạch dành đất cho các công trình công cộng, y tế, giáo dục, thương mại, dịch vụ… phải được nêu trong quy hoạch dài hạn. Đây là đề xuất về tầm nhìn, điều cần phải có ở bất kỳ một đồ án quy hoạch chung nào.

trục Thăng Long

trong quy hoạch chung có 5 trục giao thông mới được đề xuất song hành với 7 trục hướng tâm hiện hữu, để tăng cường khả năng giao thông phục vụ 5 đô thị vệ tinh về phía bắc, phía tây và phía nam, hành lang xanh. trong đó có một trục phát triển, cũng là 1 trục cảnh quan được đề xuất kết nối khu vực nội đô với Hòa Lạc – tạm gọi là trục Thăng Long. Đây là một tuyến giao thông quan trọng rất cần thiết cho hiện tại và trong tương lai.

trục Thăng Long bên cạnh chức năng giải quyết các vấn đề về giao thông; hành lang hạ tầng kỹ thuật là hết sức cần thiết, còn tạo điểm nhấn về không gian kiến trúc (trục Thăng Long đoạn mở rộng 350m dài khoảng 3,5km tại khu vực từ vành đai 3 đến vành đai 4 để bố trí các công trình kiến trúc văn hóa là điểm nhấn cho Tp Hà Nội) và ý tưởng của tư vấn là thể hiện không gian kiến trúc cảnh quan kết nối văn hóa Thăng Long và văn hóa Xứ Đoài. Một số ý kiến đã nêu trục Thăng Long là “trục tâm linh hay trục hoàng đạo” là không đúng với ý tưởng của đồ án.

Dọc trục Thăng Long sẽ được xây dựng và kiểm soát quỹ đất hai bên để tạo dựng nên quần thể kiến trúc đô thị hiện đại cho Thủ đô. Các dự án nơi có trục Thăng Long đi qua sẽ được quy hoạch lại để phù hợp với mục tiêu phát triển chung của Tp.

trục Thăng Long sẽ được phát triển theo từng giai đoạn cụ thể phù hợp với nhu cầu phát triển. trước mắt cần phải kiểm soát bảo vệ quỹ đất và hành lang cho phát triển tuyến đường này trong tương lai, tránh để cho các dự án đầu tư không đúng mục đích sẽ ảnh hưởng tới công tác di dời, giải phóng mặt bằng trong tương lai.