Đặt tên đường, phố của TP Việt Trì: Từ thời đại Hùng Vương đến thời đại Hồ Chí Minh

Tp Việt trì (tỉnh phú Thọ) nằm trên vùng đất mà thuở dựng nước, các Vua Hùng chọn làm kinh đô của nhà nước Văn Lang. trên mảnh đất này, mỗi tên làng, tên đất còn in đậm truyền thuyết, huyền thoại, gắn liền với di tích vật thể và phi vật thể của thời đại Hùng Vương.

Đại lộ Hùng Vương, Tp Việt trì.

Những năm qua, Việt trì không ngừng phát triển, nhiều công trình hạ tầng đô thị được cải tạo và xây dựng, nhiều tuyến đường mới được hình thành. Song do nhiều nguyên nhân, việc đặt, gọi tên các đường, phố chưa được chú trọng đúng mức dẫn tới đường, phố chưa có tên, hoặc có tên chưa phù hợp, thiếu tính khoa học. Có những tên đường hình thành tự phát… Điều này gây khó khăn cho hoạt động giao thương, quan hệ văn hóa – xã hội. Do đó, việc xây dựng một quỹ tên để đổi, đặt tên cho đường, phố của Tp Việt trì là yêu cầu cấp thiết.

Ông Nguyễn Quốc Liên – Chủ tịch UBND Tp Việt trì cho biết, quỹ tên để đặt, đổi tên đường phố của Việt trì vừa được xây dựng chẳng những đúng theo quy trình của các văn bản pháp luật mà còn thể hiện được nội dung tư tưởng: Từ thời đại Hùng Vương đến thời đại Hồ Chí Minh. Đặc biệt, quỹ tên thể hiện rõ dấu ấn đặc trưng văn hóa vùng đất Tổ – Cố đô Văn Lang – thời đại các Vua Hùng, và định hướng xây dựng Tp Lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam trong tương lai.

Tp Việt trì là đô thị đầu tiên của cả nước xây dựng “ngân hang” tên đường phố một cách khoa học.

Tuy nhiên, việc xây dựng quỹ tên này không phải là dễ dàng, vì nó thiếu tính khuôn mẫu. Theo ông Liên thì Việt trì đã phải khảo sát ở một số Tp lớn và Tp cùng loại để học hỏi kinh nghiệm trong việc xây dựng quỹ tên đường, phố. Song chưa một Tp nào trong cả nước xây dựng được một đề án tên chung cho cả Tp, mà chỉ dừng lại ở mức xây dựng đề án đặt tên cho một vài tuyến đường hoặc phố khi có nhu cầu đặt tên. Vì vậy, Việt trì đã nỗ lực xây dựng được một “ngân hàng” tên cơ bản đáp ứng yêu cầu đặt ra, gồm 182 tên gọi, phân thành hai loại: Tên các danh nhân từ thời đại Hùng Vương đến thời đại Hồ Chí Minh; tên các địa danh di tích, các danh từ chung gắn với thời đại Hùng Vương và các sự kiện lịch sử của dân tộc.

Từ quỹ tên này, loại tên đặt cho các tuyến đường chính chạy dọc Tp sẽ là tên theo thời đại. Còn tên cho tuyến đường chính chạy theo chiều ngang của Tp thì đặt theo các triều đại, danh nhân, địa danh theo dòng lịch sử (tập trung vào các danh nhân tiêu biểu thời đại Hùng Vương).

Các tuyến đường liên kết  thì dùng tên các di tích, địa danh và các nhân vật lịch sử, văn hóa để đổi, đặt tên. trong đó, ưu tiên các tên có liên quan tới từng địa danh, di tích lịch sử của tỉnh.

Được biết, hiện tại 25 tuyến đường chính trong Tp đã được đặt, đổi tên. Về tên gọi thì có 16 tên đường là tên danh nhân gắn với thời đại Hùng Vương và Hai Bà trưng, 2 đường là tên danh nhân sau thời đại Hai Bà trưng đến trước năm 1930, 3 tên đường là danh nhân thời đại Hồ Chí Minh, và 2 tên danh nhân văn hóa, 2 tên di tích, địa danh. Sắp tới việc đặt tên cho 43 tuyến phố cũng sẽ được tiến hành.