Quảng Nam: Cần quy hoạch khai thác cát trắng một cách hợp lý

tình trạng khai thác cát trắng trên địa bàn quảng nam diễn ra hơn 10 năm nay, nhất là tại hai huyện thăng bình và núi thành mang lại lợi nhuận cho nhiều doanh nghiệp và tạo việc làm cho lao động tại địa phương. tuy nhiên, việc khai thác trong thời gian qua chưa đúng quy trình đã làm ảnh hưởng môi trường và sản xuất của người dân chung quanh khu vực mỏ cát.

sở tài nguyên và môi trường tỉnh quảng nam cho biết: trước đây, trên địa bàn tỉnh chỉ có 2 đơn vị khai thác, chế biến cát, nay con số này đã lên đến 6 đơn vị. tổng diện tích mà các đơn vị được quyền khai thác khoảng 700 ha; với tổng trữ lượng khoảng 33,7 triệu tấn, công suất khai thác hằng năm theo thiết kế 278 nghìn tấn… trong đó, bộ tài nguyên và môi trường cấp phép ba đơn vị và tỉnh mới cấp thêm ba đơn vị được vào khai thác tại các khu công nghiệp để lấy cát trước khi triển khai xây dựng các dự án… qua tìm hiểu được biết, công tác khai thác, chế biến cát ở quảng nam thời gian qua còn nhiều bất cập. hiện nay, nhiều doanh nghiệp được cấp phép, nhưng khu vực mỏ nằm trong khu vực quy hoạch của khu kinh tế mở chu lai nên không có mỏ để khai thác; thậm chí có doanh nghiệp được cấp phép không triển khai được, vì diện tích mỏ nằm trong khu rừng trồng của dự án pacsa. mặt khác, quy mô và công nghệ khai thác, chế biến còn lạc hậu, thiếu đồng bộ; trình độ cơ giới thấp và hầu như không có hệ thống tự động hóa, dẫn đến mức thu hồi khoáng sản chưa triệt để; sản phẩm sau chế biến chủ yếu là ở dạng thô, chất lượng và giá trị sản phẩm thấp. ðặc biệt, công tác hoàn trả đất của các đơn vị chưa kịp thời, làm ảnh hưởng kế hoạch sử dụng đất của địa phương và việc sản xuất của người dân.

ðể giải quyết tình trạng khai thác cát thô xuất khẩu, ubnd tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xem xét giảm dần sản lượng khai thác và xuất khẩu cát trắng qua tuyển rửa hằng năm để đi đến chấm dứt hẳn việc khai thác xuất khẩu cát trắng ở dạng nguyên liệu thô vào năm 2010. ðồng thời khuyến khích phát triển công nghiệp chế biến sâu, làm ra nhiều sản phẩm có giá trị và hiệu quả kinh tế cao hơn. tuy nhiên, đây chỉ mới là chủ trương, còn việc triển khai thực hiện đến nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

quảng nam cần có kế hoạch quy hoạch sử dụng khai thác cát trắng trên địa bàn một cách hợp lý. ðặc biệt, việc hoàn trả đất phục hồi đất đai sau khi khai thác cần được các đơn vị thực hiện nghiêm túc nhằm bảo vệ môi trường và đất đai cho nhân dân trong khu vực. các cơ quan chức năng của tỉnh cần thường xuyên kiểm tra để xử lý kiên quyết các đơn vị vi phạm./.