Vọng An Bình – Nơi tri ân các anh hùng liệt sĩ

Vọng An Bình – nơi tri ân về quá khứ, thanh thản với hiện tại và mơ ước đến tương lai nằm trong quy hoạch tổng thể đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Với mục tiêu dự án là hình thành không gian tưởng niệm, tri ân các anh hùng liệt sĩ bị sát hại tại nhà tù Phú Quốc, hình thành khu chứng tích sống về tội ác của đế quốc Mỹ tại nhà tù này. Vọng An Bình sẽ là không gian bảo tàng chuyên về đảo và hải đảo với mong ước du khách hiểu hơn về đất nước con người Việt Nam; hướng không gian cảnh quan thiên nhiên với ước mong sự an lành cho người đã mất và cho người đang sống.

Quy hoạch tổng mặt bằng Vọng An Bình.

Theo ý tưởng thiết kế, Vọng An Bình sẽ được xây dựng trong khu đất rộng 570ha, diện tích xây dựng 55ha, diện tích công viên 80ha, diện tích rừng nguyên sinh 435ha, mật độ xây dựng 5 – 8%, tổng kinh phí đầu tư giai đoạn 1 là 183,728 tỷ đồng. Ý tưởng quy hoạch Vọng An Bình do tập thể các chuyên gia trường ĐH Kiến trúc TP.HCM thiết kế, TS.KTS Phạm Tứ (Hiệu trưởng) làm Chủ nhiệm đồ án.

Theo đồ án, Vọng An Bình được xây dựng thành các khu như: Quảng trường tiếp đón, khu nhà tù, nhà bia, khu chứng tích, khu đền thờ, chùa, cụm bảo tàng…

Khu quảng trường có diện tích khoảng 19,4ha nằm tại vị trí trung tâm tiếp cận giao thông từ bên ngoài vào khu tưởng niệm, trên tuyến giao thông trục chính từ sân bay Dương Tơ đến Nam Phú Quốc. Gồm các hạng mục: Bãi xe, bảo vệ, trung tâm thông tin, trụ biểu.

Khu nhà tù: Bảo tồn không gian 12 khu trại giam. Tái hiện khu trại giam, khu trại 2A và đề xuất cải tạo tượng đài bất khuất dựa trên nền di tích gốc (diện tích  khoảng 24.000m2 bao gồm phần di tích và vườn cảnh quan).

Nhà văn bia là nơi vinh danh các anh hùng liệt sĩ. Khu chứng tích chiến tranh là không gian các huyệt mộ được khai quật.

Khu đền thờ (18ha) là không gian chính của Vọng An Bình. Đây là nơi diễn ra các nghi lễ tưởng niệm, tri ân hương hồn các anh hùng liệt sỹ. Đền thờ tựa vào núi, trên địa hình cao nhìn ra các hướng xung quanh. Khu chứng tích nằm bên trái – một dấu ấn lịch sử tồn tại mãi mãi. Bên cạnh là Chùa An Linh (2,8ha) – không gian tâm linh để cầu siêu cho linh hồn các chiến sĩ đã hy sinh cũng như cầu cho quốc thái dân an. Ngôi chùa được xây dựng tựa vào núi mặt quay ra hướng Nam nhìn ra khu chứng tích.

Cụm bảo tàng chuyên đề về đảo và hải đảo (24,6ha) gồm các nội dung: Lịch sử, văn hoá, thảo mộc, khảo cổ, du lịch, biển, chiến tranh và bảo tàng về chủ quyền dân tộc. Ý tưởng này sẽ tạo sức hấp dẫn cho du khách trong nước và quốc tế tìm hiểu giá trị lịch sử cảnh quan – văn hoá các vùng đất đảo và hải đảo Việt Nam.

Nhận xét về phương án chọn: Nguyên Thứ trưởng Bộ  Xây dựng Trần Ngọc Chính đánh giá cao tâm huyết đầu tư nghiên cứu của nhóm tư vấn. Phương án đưa ra đã đi đúng về công tác bảo tồn, tôn tạo các di tích lịch sử. Tổng mặt bằng hợp lý có trục chính của công trình là trục Đông Tây phù hợp với trục tâm linh. Phương án đã chọn những vị trí đắc địa để đặt công trình trọng tâm. Ông Chính yêu cầu: Nghiên cứu giải pháp ghi tên, ghi đủ tên 4.000 chiến sĩ đã hy sinh. Khi thực hiện quy hoạch đảm bảo gắn bó hài hoà với quy hoạch chung của đảo. Cần thi tuyển các công trình kiến trúc để chọn được công trình tốt nhất.

Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Lê Hồng Anh nhận xét: Phương án 1 gồm 2 khu: Tưởng niệm về quá khứ và hướng tới tương lai rất hài hoà, thống nhất, phù hợp với điều kiện phát triển du lịch cho Phú Quốc mà vẫn làm cho tốt công tác đền ơn đáp nghĩa, Tổ quốc ghi công cho các chiến sĩ đã hy sinh.

Nhận xét về đề án ý tưởng quy hoạch Vọng An Bình, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh Nhà trường và Bộ Xây dựng đã thể hiện tấm lòng và trách nhiệm cao nhất đối với ý tưởng hình thành khu tưởng niệm. Bộ Xây dựng cập nhật phương án 1 vào quy hoạch điều chỉnh cho đảo Phú Quốc. Tỉnh Kiên Giang nhanh chóng phê duyệt nhiệm vụ thiết kế quy hoạch để đơn vị tư vấn có cơ sở triển khai các công tác tiếp theo. Nhà nước thống nhất quản lý quy hoạch, giao cho các DN tham gia vốn xây dựng các hạng mục theo quy hoạch. Thủ tướng kết luận: Đồng ý thông qua phương án 1. Dự án Vọng An Bình được xây dựng hoàn chỉnh sẽ trở thành động lực phát triển KT-XH. Đây là một cơ hội tốt cho Phú Quốc trở thành trung tâm du lịch của cả nước. Năm 2012 khánh thành sân bay quốc tế chúng ta cố gắng thi công đưa vào sử dụng một số hạng mục chính của khu tưởng niệm thì rất tốt.