Xây dựng chiến lược quốc gia về giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế chất thải đến năm 2020

Phát biểu tại hội nghị tham vấn các nhà tài trợ về Xây dựng chiến lược quốc gia về giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế chất thải (3R) đến năm 2020 do Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và môi trường tổ chức ngày 26/3, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Phạm Khôi Nguyên khẳng định: Thực hiện Sáng kiến 3R không chỉ giải quyết được các vấn đề ô nhiễm môi trường do chất thải gây ra, giảm thiểu được chi phí quản lý mà còn tiết kiệm được đất đai dành cho chôn lấp chất thải rắn. Bộ TN&MT đã đề ra mục tiêu xây dựng Chiến lược quốc gia về 3R để trình Chính phủ ban hành vào cuối năm 2009.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Tài, Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và môi trường cho biết: Nhìn chung hoạt động 3R ở nước ta mới chỉ được thực hiện một cách nhỏ lẻ, không đồng bộ và thiếu định hướng. Để phát triển hoạt động này một cách tương xướng với tiềm năng nhất thiết phải có chủ trương chính sách lớn đồng bộ của Nhà nước trong lĩnh vực này. Do vậy, trong quá trình xây dựng Dự thảo Chiến lược quốc gia về 3R, Viện đã xác định rõ hiện trạng, thách thức và cơ hội; đồng thời đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ và các giải pháp từ nay cho đến năm 2020.

Hiện nay, cả nước có 91 bãi chôn lấp rác thải, thì có đến 70 bãi chôn lấp không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và không hợp vệ sinh. Các cơ sở chế biến phân hữu cơ từ rác thải sinh hoạt mới chỉ được xây dựng và vận hành tại một số thành phố lớn, không đáp ứng nhu cầu tái chế trong tương lai. Trong khi đó, công nghệ sản xuất ở các làng nghề tái chế đều lạc hậu, thô sơ mang tính tự phát, ngành công nghệ tái chế lại chưa phát triển. Hơn nữa, nhận thức và ý thức của các cấp lãnh đạo các doanh nghiệp và cộng đồng về quản lý chất thải còn thấp, chưa nhìn rõ lợi ích về kinh tế do 3R mang lại. Bên cạnh đó, chưa có một văn bản cụ thể nào hướng dẫn thực hiện các quy định về 3R; thiếu các văn bản pháp luật về quản lý đối với từng loại chất thải cụ thể và chất thải nguy hại; các chính sách ưu đãi đối với việc áp dụng giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế chất thải chưa được nghiên cứu xây dựng…

Chiến lược quốc gia về 3R đã đưa ra các Chương trình cụ thể từ nay đến năm 2015 như xây dựng hệ thống pháp luật, cơ sở dữ liệu về giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế chất thải; tuyền truyền vào giao dục nâng cao nhận thức cộng đồng về 3R; tăng cường năng lực về 3R ở nông thôn; xây dựng và áp dụng các công cụ kinh tế trong quản lý chất thải; phân loại rác thải tại nguồn ở 5 thành phố trực thuộc Trung ương và các đô thị loại I… Đến năm 2020, xây dựng và phát triển thị trường chất thải và sản phẩm tái chế, tái chế các loại phương tiện giao thông thải bỏ sau sử dụng và xây dựng Luật sản xuất sạch hơn./.