Hải Phòng: Xây dựng Cát Bà trở thành trọng điểm du lịch quốc gia và quốc tế

Những năm gần đây, du lịch Cát Bà ngày càng phát triển và khởi sắc. Quy mô  cơ sở vật chất được đầu tư đáng kể, sản phẩm dịch vụ ngày càng đa dạng, phong phú, thu hút  lượng khách du lịch đến với Cát Bà ngày một nhiều. Song, để khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch mà thiên nhiên ban tặng cho Cát Bà cần sự đồng bộ trong đầu tư, quản lý và khai thác thế mạnh, tiềm năng nơi đây.

Với tiềm năng du lịch sinh thái rừng, biển mà thiên nhiên ban tặng, mười năm trở lại đây, Cát Bà được đầu tư đáng kể cơ sở vật chất, bước đầu phục vụ hiệu quả nhu cầu nghỉ dưỡng, tham quan của du khách trong và ngoài nước. Từ vài khách sạn  những năm 90 của thế kỷ trước, đến nay, Cát Bà có hơn 100 khách sạn, nhà nghỉ với công suất gần 2000 phòng nghỉ. Trong đó, 21 khách sạn tương đương tiêu chuẩn từ 1 đến 3 sao có thể đáp ứng cùng lúc 4 nghìn khách/ngày. Có thể nói, đây là bước phát triển đáng kể của du lịch Cát Bà, cho thấy sức hấp dẫn của địa danh du lịch, một phần không thể tách rời của quần thể du lịch Cát Bà- Hạ Long. Tuy đã có sự phát triển, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng vốn có mà thiên nhiên ưu đãi cho Cát Bà. Trước hết về cơ sở lưu trú, phát triển tự phát, manh mún, thiếu quy hoạch. Do đó, trong hơn 100 khách sạn, nhà nghỉ, số cơ sở lưu trú cao cấp còn qúa ít. Đến nay, Cát Bà chưa có khách sạn nào được cấp hạng “3 sao”, chưa có khách sạn, cơ sở nào được xây dựng với quy mô có thể đáp ứng việc tổ chức các sự kiện, hội nghị, hội thảo mang tầm quốc gia và quốc tế. Hải Phòng nằm trong tam giác động lực tăng trưởng kinh tế phía Bắc gồm Hà Nội- Hải Phòng- Quảng Ninh, hai địa phương bạn thường xuyên được chọn tổ chức các sự kiện lớn của quốc gia và quốc tế, trong khi Hải Phòng và Cát Bà còn thiếu các điều kiện về hạ tầng cơ sở, chưa có khách sạn nào đủ quy mô và chất lượng phục vụ vài nghìn khách cùng lúc, nhất là khách quốc tế.

Mặc dù tiềm năng du lịch, nhất là du lịch sinh thái rừng biển phong phú, hấp dẫn, nhưng sản phẩm du lịch Cát Bà còn nghèo. Những năm qua, du lịch Cát Bà phát triển mang tính tự phát, bà K. More, kiến trúc sư Hoa Kỳ nhận xét: “Dường như khách đến Cát Bà tham quan danh thắng sẵn có mà chưa có sự tổ chức để “biến” tiềm năng thiên nhiên thành những sản phẩm du lịch độc đáo, có sức lôi cuốn du khách, mà vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ của Cát Bà”. Các doanh nghiệp du lịch ở Hải Phòng mới chỉ dừng lại ở việc đưa khách đến tham quan vẻ đẹp của Cát Bà mà chưa xây dựng được các chương trình độc đáo về “tour”, tuyến du lịch. Bên cạnh đó, mạng lưới giao thông thuỷ, bộ, dịch vụ du lịch phục vụ hoạt động du lịch ở Cát Bà còn đơn sơ…. Phó Chủ tịch UBND thành phố Hoàng Văn Kể từng cho rằng: “Cát Bà như “người đẹp” đang ngủ quên chưa được đánh thức. Việc đầu tư mang tính đồng bộ  về cơ sở vật chất, công tác quy hoạch du lịch cho quần đảo và cách thức khai thác sao cho hiệu quả mà vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ, bí ẩn của Cát Bà vẫn chưa được chú trọng”. Đây là trách nhiệm, ý thức không chỉ của các cấp chính quyền, doanh nghiệp mà còn cả của mỗi người dân nơi đây trong việc góp sức xây dựng Cát Bà xứng đáng là trọng điểm du lịch quốc gia và quốc tế.

Vươn tới mục tiêu trọng điểm du lịch quốc gia và quốc tế

Nghị quyết 32 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 16 của Thành uỷ Hải Phòng đã chỉ rõ, đến năm 2020, chúng ta phải xây dựng Cát Bà trở thành trọng điểm du lịch quốc gia và quốc tế. Để hoàn thành mục tiêu này, trước tiên công tác quy hoạch phát triển du lịch phải đặt lên hàng đầu, trong đó, quy hoạch tổng thể cũng như chi tiết cần có tầm nhìn xa, nhưng lại phải cụ thể, để có sự đầu tư thích đáng, có sự phân kỳ vừa sức. Trên cơ sở quy hoạch, thành phố và huyện Cát Hải kêu gọi các thành phần kinh tế trong nước và nước ngoài đầu tư xây dựng hệ thống nhà hàng, khách sạn quy mô lớn, hiện đại với chất lượng quốc tế, các điểm du lịch trên đảo và dưới biển phong phú như sân golf, khu du thuyền, lặn biển, cáp treo tham quan khu dự trữ sinh quyển thế giới Cát Bà. Cách đây hơn 10 năm, Tập đoàn Gô- hốc Oăn (Ma- lai-xi-a) đã xúc tiến đầu tư một khu du lịch lớn tại tung tâm thị trấn Cát Bà với diện tích lên tới hàng chục ha, bao gồm hệ thống khách sạn, phòng hội thảo quốc tế, khu nhà nổi truyền thống trên biển theo kiểu người Hoa trên Tùng Vụng, có cả khu cho du thuyền hoạt động, hệ thống cáp treo nối các điểm tham quan trên đảo, cùng các hoạt động: lướt ván, nhảy dù, lặn biển, có thể cùng lúc phục vụ hàng nghìn khách quốc tế và đủ điều kiện để tổ chức các sự kiện hội thảo quốc tế. Tiếc rằng, vào thời điểm đó,  do ảnh hưởng cuộc khủng hoảng những năm 90 của thế kỷ trước cùng với sự thiếu quyết tâm hợp tác với đối tác nước ngoài, nên dự án không trở thành hiện thực. Nay, mọi chuyện tuy đã muộn, nhưng chúng ta vẫn kịp để sửa, trước hết, đối với các nhà đầu tư vào Cát Bà cần có sự thẩm định dự án chặt chẽ không chỉ về tác động môi trường, mà còn về quy mô dự án cũng như các nội dung hoạt động của doanh nghiệp trong lĩnh vực khai thác du lịch Cát Bà. 

Hệ thống nhà nghỉ, khách sạn xây dựng mới phải đủ các tiêu chuẩn, tiêu chí mà ngành Du lịch Việt Nam đề ra, phù hợp với các tiêu chí của tổ chức Du lịch thế giới. Phòng nghỉ bảo đảm chất lượng, các bộ phận phụ trợ như thông tin liên lạc, điện nước. Đội ngũ nhân viên khách sạn từ lễ tân, hướng dẫn viên, nhân viên nhà hàng, buồng nghỉ có chất lượng, biết ngoại ngữ và hiếu khách. Bên cạnh đó, các hoạt động phụ trợ như giao thông thuỷ bộ, thậm chí phải đầu tư máy bay trực thăng, cần được đầu tư đúng mức để nâng cao chất lượng tham quan vẻ đẹp Cát Bà. Các đơn vị hoạt động du lịch cần xây dựng các chương trình du lịch phong phú như khám phá vẻ đẹp rừng, biển bằng các hoạt động lặn biển, nhảy dù, lướt ván, đua thuyền, đi bộ xuyên đảo… Điều quan trọng là các doanh nghiệp du lịch có sự phối hợp liên kết mang tính vùng, miền trong tam giác động lực tăng trưởng kinh tế phía Bắc Hà Nội- Hải Phòng – Quảng Ninh nhằm bổ sung cho nhau trong các hoạt động du lịch, có như vậy mới khai thác tốt nhất tiềm năng du lịch Cát Bà. Việc tạo ra các sản phẩm du lịch là hết sức cần thiết như mua sắm hàng hoá, đặc sản Cát Bà, quà lưu niệm mang tính đặc trưng vùng biển Đông Bắc được các cấp chính quyền và doanh nghiệp du lịch đầu tư để góp phần tạo sự đa dạng trong hoạt động du lịch tại Cát Bà.