Kiểm soát phát triển dân số ở nội đô

Khi đề cập đến đồ án QHC xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu là diện mạo đô thị lõi lịch sử của Hà Nội (từ sông Nhuệ trở vào trung tâm hiện hữu) sẽ ra sao?

Dân số nội đô từ vành đai 2 trở vào khống chế đến năm 2030 là 0,8 triệu người.

Theo đồ án QHC của Liên danh tư vấn ppJ, đô thị lõi sẽ tiếp tục được xây dựng thành trung tâm chính trị, văn hóa, lịch sử, thương mại, y tế, đào tạo chất lượng cao của các nước và khu vực. Mục tiêu mà đồ án hướng tới là giữ gìn bản sắc văn hóa vùng Thăng Long cổ và văn hóa tràng An cũng như giữ đặc trưng không gian kiến trúc cảnh quan khu phố cổ, khu phố cũ. Đồ án phấn đấu tăng mật độ cây xanh, mặt nước từ 1 – 2m2/người hiện nay lên 5 – 7m2/người và xây dựng hệ thống giao thông hiện đại, thân thiện với môi trường.

Cụ thể, đồ án định hướng, khu vực nội đô (từ vành đai 2 trở vào trung tâm) sẽ hạn chế phát triển. Dân số sẽ được kiểm soát với quy mô dân số tối đa được khống chế đến năm 2030 là 0,8 triệu người. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật được đầu tư cải thiện. Quỹ đất dọc sông Tô Lịch sẽ được ưu tiên khai thác để hình thành hành lang xanh trong đô thị lõi. Cùng với đó, các cơ sở sản xuất, công sở không phục vụ trực tiếp cho người dân Thủ đô sẽ được di chuyển. Quỹ đất dôi ra từ việc di dời các cơ sở sản xuất, công sở nói trên một phần giải quyết sự mất cân đối về hệ thống hạ tầng trong khu vực, phần còn lại khai thác phát triển các khu dân cư, thương mại, dịch vụ phục vụ du lịch. Đối với các khu tập thể cũ, đồ án QHC xác định rõ, cải tạo xây dựng lại để bảo đảm nâng cao điều kiện sống cho người dân nhưng không tăng mật độ dân số, mà ưu tiên khai thác thêm quỹ đất, sàn cho hệ thống thương mại dịch vụ, hạn chế phát triển trụ sở cơ quan, văn phòng. Các cơ sở đào tạo của các trường đại học sẽ di chuyển ra ngoài, chỉ phát triển các trung tâm đào tạo chất lượng cao sau đại học, các viện nghiên cứu, viện hàn lâm khoa học gắn với các trường đại học có thương hiệu. Tương tự, các bệnh viện gây ô nhiễm cũng sẽ được di chuyển ra khỏi khu vực đồng thời từng bước chuyển các cơ sở khám chữa bệnh và điều trị ra ngoài đô thị lõi, chỉ giữ lại các khu chức năng phục vụ trực tiếp cho người dân Thủ đô và phục vụ công tác nghiên cứu gắn với văn phòng điều hành các bệnh viện có thương hiệu.

Đối với khu vực từ vành đai 2 đến sông Nhuệ (phía nam sông Hồng), đồ án QHC định hướng ưu tiên khai thác quỹ đất dọc sông Nhuệ để hình thành hệ thống hồ điều hòa. Cùng với nhánh sông Tô Lịch (ở phía nam), hồ Linh Đàm, hồ Yên Sở, cây xanh thảm thực vật, hệ thống thoát nước… khu vực này sẽ hình thành chuỗi các công viên cây xanh hoàn chỉnh và kết nối với hệ thống cây xanh sông Hồng. Bên cạnh đó, đồ án đề xuất nghiên cứu hệ thống thoát nước kết hợp với cây xanh kết nối sông Nhuệ – Hồ Tây, sông Nhuệ – sông Tô Lịch.

Cũng theo đồ án, trong khu vực từ vành đai 2 đến sông Nhuệ sẽ phát triển các đô thị mới và khuyến khích điều chỉnh các khu đô thị đang và sẽ xây dựng theo hướng đô thị tập trung với các dịch vụ đô thị cao cấp và hình thành các trung tâm, chuỗi thương mại tài chính, dịch vụ, khu dân cư cao cấp theo các tuyến đường chính và đường hướng tâm. trung tâm thể thao quốc gia (Mễ trì) sẽ chuyển đổi thành trung tâm thể thao cấp Tp và cấp vùng. Sân bay Bạch Mai là sân bay cứu hộ, du lịch, trực thăng. Các cơ sở công nghiệp, khu tập thể cũ trong khu vực từ vành đai 2 đến sông Nhuệ cũng được ứng xử giống như các cơ sở công nghiệp và khu tập thể cũ trong khu vực hạn chế phát triển.

Như vậy, trên quỹ đất tái đầu tư trong khu vực nội đô, theo đồ án QHC Hà Nội sẽ chú trọng hình thành hệ thống các trung tâm dịch vụ chất lượng cao, tăng cường không gian mở, cây xanh, mặt nước, xây dựng mới các trung tâm công cộng tầm cỡ quốc tế và khu vực với chức năng chủ đạo là văn hóa, thương mại, du lịch, dịch vụ, giải trí… với quy mô lớn, có kiến trúc đặc trưng gắn với không gian tự nhiên và không gian văn hóa truyền thống.

Ngoài ra, đồ án QHC cũng đề xuất giải pháp cải thiện điều kiện giao thông nội đô theo hướng xây dựng hệ thống đường nhiều tầng trên tuyến vành đai 2, vành đai 3, tuyến QL6 và QL1 (đoạn từ vành đai 2 đến vành đai 4), xây dựng hệ thống công cộng dự kiến đi ngầm khu vực từ đường vành đai 2 trở vào, bổ sung hệ thống bãi đỗ xe và hình thành các trục không gian đi bộ kết nối các trung tâm.