Công trình được khởi công xây dựng vào tháng 6 năm 1999 và các Nghị sĩ quốc hội đã tổ chức phiên họp nghị viện đầu tiên tại tòa nhà mới này vào ngày 7-9-2004. Nghi lễ khách thành đã được đích thân Nữ hoàng Elizabeth cử hành vào ngày 9-10-2004. Chỉ tiếc một điều, cha đẻ của công trình, kiến trúc sư người Tây Ban Nha Enric Miralles, đã không kịp tận mắt chứng kiến tác phẩm của mình được hoàn thành trước khi qua đời.
 |
| Toàn cảnh tòa nhà quốc hội Scotland từ phía đông nam, với những con đường nhựa tạo không gian công cộng cho công chúng tiếp cận với trụ sở pháp quyền tối cao của chính phủ |
Với tổng diện tích xây dựng lên đến 4 mẫu Anh, tòa nhà quốc hội Scotland là một khu phức hợp hợp nhất, kết nối các cơ quan lập pháp, hành chính lại với nhau thành một khối, trong đó bao gồm cả các viện cho 129 nghị sĩ trong quốc hội và văn phòng làm việc cho hơn 1.000 cán bộ, viên chức nhà nước.
 |
| Mặt tiền với kiến trúc không tuân theo trật tự, một sự phá cách táo bạo cho một tòa nhà quốc hội |
 |
 |
 |
| Cửa sổ với đa dạng hình thù bất định |
 |
| Lối vào |
Ngay từ dáng vẻ bên ngoài, khối kết cấu của tòa nhà đã gây nên rất nhiều tranh cãi. Việc lựa chọn vị trí, kiến trúc sư, thiết kế và công ty thi công cũng tạo nên rất nhiều làn sóng chỉ trích từ phía các chính trị gia, các phương tiện truyền thông và cả từ dân chúng Scotland.
|
Với tổng diện tích xây dựng lên đến 4 mẫu Anh, tòa nhà quốc hội Scotland là một khu phức hợp hợp nhất, kết nối các cơ quan lập pháp, hành chính lại với nhau thành một khối, trong đó bao gồm cả các viện cho 129 nghị sĩ trong quốc hội và văn phòng làm việc cho hơn 1.000 cán bộ, viên chức nhà nước. |
Kế hoạch mở cửa vào năm 2001, chính vì thế, buộc phải dời lại đến 3 năm sau với tổng kinh phí cuối cùng ước tính tương đương 431 triệu bảng, cao hơn gấp 11 lần so với dự kiến ban đầu chỉ vào khoảng 40 triệu bảng Anh.
Mặc dư luận cũng như phản ứng của số đông, kết cấu mới mẻ này với ý niệm hình thành nên một sự thống nhất thi vị giữa mỹ quan thành phố, con người và văn hóa của thủ đô Edinburgh lại nhận được sự tán đồng rất cao từ phía các chuyên gia cũng như các trường đại học, học viện kiến trúc.
Chính nhờ thế mà tòa nhà quốc hội Scotland đã đánh bại được những đối thủ khác và nhận được rất nhiều giải thưởng, bao gồm cả giải thưởng danh dự thường niên Stirling do Hiệp hội kiến trúc sư Hoàng gia Anh trao tặng năm 2005.
 |
| Cụm kiến trúc phức hợp, kết nối các cơ quan lập pháp, hành chính lại với nhau thành một khối |
 |
| Mái nhà hình những chiếc lá cách điệu của nghị viện dành riêng cho nghị sĩ quốc hội |
 |
| Sảnh chính khu nghị viện |
Công trình được miêu tả là một thành quả sáng tạo nghệ thuật với chất lượng vượt trội trong vòng 100 năm qua do có đóng góp to lớn cho sự phát triển của kiến trúc vương quốc Anh.
Khái niệm của kiến trúc sư Enric Miralles cho bản thiết kế chính là “tạo nên cái nhìn trí tuệ cho một trụ sở hành chính mở, đối kháng với kiến trúc kinh điển và không có trật tự”.
Thật vậy, công trình đã diễn đạt xuất sắc bằng ngôn ngữ kiến trúc về một “trạng thái tự do hoàn hảo”, thể hiện đúng tinh thần đó bằng cấu trúc “đột phá chưa từng có” với kết cấu không tuân theo bất cứ luật lệ hay quy tắc tiêu chuẩn đúng mực nào cho một tòa nhà quốc hội mang tính biểu tượng pháp quyền tối cao.
 |
 |
| Văn phòng làm việc của các nghị sĩ |
Sự công khai một công trình chính trị cho công chúng được tự do tham quan là điểm “táo bạo” nhất khiến tòa nhà quốc hội Scotland trở nên rất nổi tiếng. Đó không chỉ đơn giản là việc xóa bỏ khoảng cách giữa bộ máy lãnh đạo nhà nước với quần chúng, hơn thế nữa, tòa nhà đã dùng ngôn ngữ kiến trúc để tạo nên hình ảnh một trụ sở quyền lực của chính phủ trong một thế giới “phẳng”, tự do và dân chủ.
Hoàn toàn khác biệt với những tòa nhà quốc hội khác trên thế giới luôn cao sừng sững với quy mô đồ sộ, tòa nhà quốc hội Scotland lại được xây dựng với khái niệm “sitting in the land” (ngồi bệt trên đất), tạo nên một không gian hài hòa với thiên nhiên, phong cảnh và cuộc sống văn hóa của người dân bản địa.
Enric Miralles chỉ muốn nó là một chi tiết nhỏ đồng điệu nhưng vẫn mang phong cách riêng trong bức tranh tổng thể của cảnh quan và kiến trúc toàn thủ đô Edinburgh.
 |
| Khu tòa nhà nghị sự |
 |
| Hành lang dẫn vào tòa nhà quốc hội |
 |
 |
| Mặt tiền phía đường Canongate với bức tường đá điêu khắc |
Mặt tiền phía đường Canongate, một bức tường mang hình dáng một con tàu lớn với chất liệu chủ yếu là những phiến đá sưu tầm từ khắp nơi trên xứ sở Scotland. trên tường là những bức điêu khắc và chạm trổ mang đậm dấu ấn nghệ thuật cá nhân của riêng kiến trúc sư.
phía đông là tòa nhà nghị sự tiếp giáp lâu đài Holyrood, một lâu đài cổ kính lừng danh của Edinburgh. Điều này tạo nên cuộc đối thoại lý thú giữa kiến trúc đương đại và kinh điển.
phía tây là nghị viện dành riêng cho các nghị sĩ. Khu vực này nổi bật nhất trong khối kiến trúc với mái nhà mang hình dáng 13 chiếc lá cách điệu. Những thiết kế của Enric Miralles tạo cho văn phòng của các nghị sĩ có những ô cửa cũng mang hình những chiếc lá độc nhất vô nhị. Từ phòng làm việc, các vị nghị sĩ tha hồ ngắm cả bảo tàng kiến trúc cổ vô cùng đa dạng của Edinburgh hiện ra sống động ngay bên ngoài.
 |
 |
| Không gian phòng nghị sự |
phía đông nam của kiến trúc là phần tiếp giáp với công viên Holyrood. Các lối đi trải nhựa vươn ra từ tòa nhà men theo thảm cỏ kết nối công viên với dãy núi đá gần bên. Chính kiến trúc mở này đã tạo ra khoảng không rộng lớn cho công chúng tụ tập, tiếp cận với quốc hội.
Sau khi đi vào hoạt động, tòa nhà Quốc hội Scotland thu hút hơn 1 triệu lượt du khách đến tham quan, chỉ đứng sau lượng du khách thăm viếng lâu đài cổ nổi tiếng Edinburrgh được xây dựng từ gần 500 năm trước!