Vườn đứng (Living wall, green wall) là vườn được trồng theo chiều dọc, trái ngược với cách trồng thông thường, có thể trồng được ở bên trong hoặc bên ngoài ngôi nhà. Bất cứ nơi nào đủ ánh sáng trong nhà đều có thể trở thành môi trường thích hợp cho vườn đứng. Vườn thảo mộc đứng đang ngày càng phổ biến và phát triển tốt trong những gian bếp đầy nắng. Và môi trường ngoại thất cũng không phải là ngoại lệ.
Vườn đứng mang lại lợi ích cho chúng ta theo rất nhiều cách. Dưới đây, chúng tôi sẽ cùng bạn thảo luận theo hướng đơn giản nhất về vấn đề làm thế nào những khu vườn đứng có thể bảo vệ ngôi nhà và môi trường nội thất, giúp tiết kiệm năng lượng và có lợi cho sức khỏe của bạn.
1. Vườn đứng cải thiện chất lượng không khí như thế nào?
Các chất ô nhiễm tồn tại xung quanh chúng ta, cả ngoài trời lẫn trong nhà. Khói độc hại xâm nhập vào không khí mà chúng ta hít thở và có thể gây ra tình trạng được gọi là “Sick Building Syndrome”, tạm dịch là hội chứng bệnh trong nhà hay hội chứng nhà cao tầng.
Vườn đứng có thể “xóa sổ” đáng kể các chất độc hại. Thực tế, tất cả cây xanh đều có khả năng hấp thụ chất ô nhiễm, một số loài cây có tác dụng hiệu quả hơn gấp nhiều lần. Thậm chí, ngay cả khi chỉ một cây xanh có thể loại bỏ khí độc khỏi ngôi nhà hoặc tòa nhà của bạn thì việc tăng số lượng cây xanh sẽ càng làm tăng hiệu quả hấp thụ khí độc.
Một khu vườn đứng có thể có tới hàng ngàn cây xanh. Những khu vườn đứng này có thể giúp loại bỏ khí formaldehyde, VOCs (hợp chất phổ biến có trong các loại sơn), Carbon Monoxide và rất nhiều loại khí độc có hại khác.
2. Vườn đứng bảo vệ ngôi nhà như thế nào?
Vườn đứng ngoài trời tạo ra sự bảo vệ cho ngôi nhà của bạn bằng cách hoạt động như một thiết bị điều khiển khí hậu. Cây xanh ngăn chặn đáng kể sự biến động về nhiệt độ, tiếp đến là ngăn chặn sự bào mòn cho ngôi nhà khỏi tình trạng thời tiết khắc nghiệt.
Những loại cây xanh này hoạt động một cách tự nhiên, giữ cho không khí bên trong ngôi nhà mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Cách thức xây dựng vườn đứng cho phép ngôi nhà “thở” dễ dàng, che chắn cho những bức tường khỏi mưa, gió, tia UV và mưa axit… Vườn đứng và vườn trên mái còn cung cấp môi trường tự nhiên tuyệt vời cho các loài chim, bướm và ong…
3. Vườn đứng giúp tiết kiệm năng lượng như thế nào?
Câu trả lời rất đơn giản. Một khu vườn đứng được thiết kế ngoài trời sẽ bảo vệ ngôi nhà khỏi sức nóng của ánh nắng mặt trời. Giữ cho nhà mát mẻ đồng nghĩa với việc tiết kiệm năng lượng để làm mát. Vườn đứng nội thất cũng có hiệu quả tương tự.
Với việc đưa cây xanh vào trong thiết kế giúp sự tiêu thụ năng lượng giảm đi. Một ngôi nhà có hàng trăm cây xanh có thể khiến nhiệt độ giảm tới 7 độ C. Điều này thực sự có ý nghĩa!
Ngược lại, vào mùa đông, vườn đứng có tác dụng ngăn không cho nhiệt độ phát tán ra bên ngoài, giúp tiết kiệm đáng kể nhiên liệu để sưởi ấm cho ngôi nhà.
4. Vườn đứng đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe
Cây xanh có thể giảm căng thẳng và mệt mỏi cho con người ngay lập tức bằng cách làm mềm không gian xung quanh chúng ta. Chúng làm giảm tiếng ồn và loại bỏ ô nhiễm rất tuyệt vời.
Cây xanh đã được chứng minh là giúp làm tăng năng suất lao động tại môi trường làm việc và tăng bầu không khí yên bình cho nhà ở vì khả năng xua tan căng thẳng, mệt mỏi, làm giàu lượng oxy trong không khí. Những khu vườn cũng rất được ưa chuộng tại các bệnh viện để giúp cải thiện tinh thần của bệnh nhân, giúp họ mau chóng khỏi bệnh.
Cố gắng tăng gấp đôi các lợi ích cho sức khỏe bằng cách thiết kế một vườn đứng với các loại rau sạch trong bếp. Rau xanh không chỉ giúp bạn thư giãn, làm sạch không khí bạn hít thở mà còn rất tốt cho sức khỏe của con người.
5. Thiết kế vườn đứng như thế nào?
Đầu tiên, hãy quyết định xem bạn thích tạo vườn đứng ở bên trong hay bên ngoài ngôi nhà. Sẽ là một quyết định khôn ngoan nếu bắt đầu với vườn đứng nội thất vì nó dễ dàng thiết kế và duy trì. Bạn có thể muốn có lời khuyên từ chuyên gia thiết kế vườn phù hợp với nhu cầu và lối sống cá nhân. Một chuyên gia thiết kế vườn sẽ giúp bạn tìm ra loại cây nào tốt nhất cho bạn.
Một số loại cây như tre, hoa đỗ quyên, hoa cúc, cây dây nhện, cây thường xuân, lô hội… là một trong rất nhiều cây xanh có tác dụng loại bỏ độc tố trong không khí rất tốt. Bạn sẽ cần xem xét bức tường nào trong nhà sẽ được sử dụng và chúng có nhận được nhiều ánh sáng trực tiếp hay không. Độ ẩm, lượng nước… là một số yếu tố khác cần quan tâm.
Có rất nhiều cách khác nhau để tạo nên vườn đứng. Trước khi bắt đầu, bạn nên dành thời gian tham khảo kinh nghiệm, ý kiến của một vài người thành thạo hoặc trên các trang mạng.
Nói chung, vườn đứng thường thiết kế theo chiều dọc, bao gồm những kệ hoặc chậu cây được gắn trực tiếp lên tường. Một số chậu cây có thể treo từ trên trần nhà xuống và cấu trúc phức tạp hơn là kết hợp cả hai chiều dọc và ngang.
Quan trọng nhất là đảm bảo đủ lượng ánh sáng cần thiết cho mỗi cây xanh và dễ tưới nước. Cây xanh đòi hỏi nhiều không khí, vì vậy, chúng nên được đặt ở vị trí mà không khí có thể dễ dàng lưu thông tới từng cây một.