Ấn Độ, một trong những nền văn minh lâu đời nhất trên hành tinh, với lịch sử văn hóa đa dạng nhất và là nơi sinh sống của nhiều chủng tộc, tôn giáo và ngôn ngữ, là một mỏ vàng để nghiên cứu về sự phát triển kiến trúc trong suốt lịch sử. Mỗi sự chuyển đổi hay tiếp nhận nền văn hóa mới đều tạo ra ảnh hưởng đối với nghệ thuật – kiến trúc Ấn Độ. Người ta có thể dễ dàng nhận thấy các phong cách kiến trúc khác nhau phản ánh trong các tòa nhà trên khắp đất nước. Sự phát triển độc đáo của việc đồng hóa nhiều nền văn hóa khác nhau cho phép chúng ta tìm hiểu xem một xã hội đa dạng như vậy đã phát triển như thế nào.
Sau đây là mười kiệt tác kiến trúc Ấn Độ mang tính biểu tượng nhất nhưng hoàn toàn độc lập và khác biệt, có phong cách kiến trúc riêng. Những phong cách này đã phát triển theo các điều kiện địa chất, khuynh hướng văn hóa cũng như những tiến bộ công nghệ trong thời đại của chính họ.
1. Taj Mahal
Không còn nghi ngờ gì nữa, Taj Mahal là một trong những công trình kiến trúc ấn tượng nhất không chỉ ở Ấn Độ mà trên toàn thế giới. Trong nhiều năm, nó đã trở thành bộ mặt của kiến trúc Ấn Độ đối với mọi người trên khắp thế giới. Được xây dựng vào năm 1653 theo lệnh của vua Mughal Shahjahan để làm nơi an nghỉ cho nữ hoàng yêu dấu Mumtaj Mahal, nó là biểu tượng của tình yêu. Được coi là một trong những ví dụ điển hình nhất về kiến trúc Mughal, tòa nhà bằng đá cẩm thạch trắng bao gồm một cột hình vuông có cấu trúc trung tâm trên đỉnh là một mái vòm khổng lồ và được bao quanh bởi bốn ngọn tháp ở mỗi góc. Nó được coi là một trong bảy kỳ quan của thế giới trong thời kỳ hiện đại. Nó thu hút khoảng 3 triệu khách du lịch mỗi năm, do đó trở thành một điểm nóng cho du khách trên toàn cầu.
2. Lotus Temple
Đây là một trong những tòa nhà hiện đại đã xuất hiện trong thời gian gần đây và đã đạt được vị thế và danh tiếng thu hút khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới. Được khái niệm hóa dưới dạng một bông hoa Sen, đây là Ngôi nhà thờ cúng Baha’i mở cửa cho tất cả các tôn giáo và đại diện cho chủ nghĩa thế tục và sự cởi mở của đất nước. Được thiết kế bởi kiến trúc sư người Iran Fariborz Sahba, cấu trúc bao gồm 27 cánh hoa được xếp thành nhóm ba cánh hoa, do đó tạo thành một ngoại vi hình tròn được liên kết bởi các tín ngưỡng nghi lễ của cộng đồng Baha’i.
3. Pháo đài Amber, Rajasthan
Pháo đài Amber là một trong những pháo đài trên đồi ở Rajasthan. Là một mẫu vật của kiến trúc Hindu theo phong cách Rajputana, pháo đài này cách thành phố Jaipur 11 km. Được làm bằng đá sa thạch đỏ và đá cẩm thạch, nó nổi tiếng với các tính năng tự duy trì. Có Hồ Moata là nguồn nước vĩnh viễn và hệ thống thông gió cao cấp được thực hiện bởi thiết kế xuất sắc, toàn bộ cấu trúc là một công trình nổi bật về hoàng gia cũng như di sản văn hóa phong phú của Rajasthan.
4. Hang động Ajanta-Ellora
Được xây dựng trong khoảng thời gian từ thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên đến thế kỷ thứ 6 sau Công nguyên, những hang động này là những ví dụ điển hình nhất về hang động cắt đá. Được mài giũa từ các thành tạo đạn đạo núi lửa trong khi tồn tại theo mô hình tuyến tính, có 34 hang động, chứa tàn tích của các ngôi đền Phật giáo, Ấn Độ giáo và Kỳ Na giáo. Những bức tường này được trang bị các bản khắc thể hiện cuộc đời của Đức Phật. Mục đích của những hang động này là cung cấp một nơi tôn nghiêm cho các nhà sư thiền định. Đặc biệt, Ellora nổi tiếng với cuộc khai quật đá nguyên khối lớn nhất thế giới dẫn đến việc phát hiện ra ngôi đền Kailasa vĩ đại.
5. Chand Baori
Đó là giếng bậc thang sâu nhất thế giới. Nằm ở bang Rajasthan, nó được xây dựng vào thế kỷ thứ 9 để làm nguồn cung cấp nước cho người dân các làng lân cận. Toàn bộ cấu trúc là một công trình hình vuông, sâu 100 feet với 3500 bậc thang và chu vi là 140 mét. Nó cho thấy trí thông minh hình học của các kiến trúc sư và thợ thủ công địa phương thời đó. Giếng bậc thang này là một ví dụ hoàn hảo cho thấy kiến trúc Vernacular là của, cho và bởi con người như thế nào.
6. Đền mặt trời, Konark:
Nằm trên bờ biển của Vịnh Bengal, nó được coi là một trong những ví dụ điển hình nhất về Kiến trúc Dravidian. Còn được gọi là Chùa Đen, nó được coi là một trong những ngôi chùa vĩ đại nhất ở Ấn Độ. Được xây dựng vào thế kỷ 13, nó mang hình dáng của một cỗ xe ngựa khổng lồ với mười hai bánh xe được chế tác tinh xảo do bảy con ngựa dẫn đầu. Một tuyệt tác thực sự thể hiện trình độ thủ công tiên tiến cũng như tình yêu và sự tận tâm của thời đại đó dành cho nghệ thuật.
7. Bảo tháp Sanchi
Được xây dựng vào thế kỷ thứ 3 trước Công nguyên, đây là một mẫu vật nổi bật của nghệ thuật & kiến trúc Phật giáo, đây là một trong những di tích nổi bật của Ấn Độ cổ đại. Một bảo tháp nói chung là một cấu trúc mái vòm hình bán cầu chứa xá lợi của Đức Phật. Trong bảo tháp đặc biệt này, Đức Phật đã được thể hiện một cách tượng trưng bằng dấu chân, ngai vàng, bánh xe, v.v. và tất cả chúng đều được trang trí tinh xảo.
8. Đài tưởng niệm Victoria:
Đó là một đài tưởng niệm được Phó vương Ấn Độ, Lord Curzon, tưởng niệm về cái chết của Nữ hoàng Victoria, và mở cửa cho công chúng vào năm 1921. Được thiết kế bởi Ngài William Emerson, Chủ tịch Viện Kiến trúc Hoàng gia Anh, nó nằm ở Ấn Độ. -Phong cách phục hưng Saracen.
Được làm từ đá cẩm thạch Makrana từ Rajasthan, bảo tàng có một bộ sưu tập đồ sộ các tàn dư từ thời kỳ cai trị của Đế quốc Anh ở Ấn Độ. Các yếu tố kiến trúc Ấn Độ như mái vòm lớn, được nhóm lại với bốn công ty con, chattris hình bát giác có mái vòm, cổng cao, sân hiên và các tháp góc có mái vòm đã được sử dụng với độ chính xác cao.
9. IIM Ahmedabad:
Được thiết kế bởi kiến trúc sư người Mỹ Louis I Kahn, đây là một trong những tòa nhà đẹp thể chế tốt nhất trong cả nước. Tòa nhà này được coi là một ví dụ tuyệt vời về cách kiến trúc Hiện đại có thể cùng tồn tại liền mạch với kiến trúc truyền thống, tất cả những gì cần thiết là sự sáng tạo và ý chí. Kiến trúc bản địa của Ấn Độ có thể dễ dàng được nhìn thấy trong việc lựa chọn vật liệu cũng như việc sử dụng các bố cục hình học để tạo hình cho một thứ gì đó đầy cảm hứng. Ngoài ra, sự căng thẳng được đưa ra không chỉ giới hạn việc học trong các lớp học, do đó, làm cho các không gian như hành lang và quảng trường trở nên nổi bật hơn nhiều. Ngoài ra, việc sử dụng các khoảng trống ở mặt tiền của tòa nhà là một trong những tính năng tốt nhất của nó.
10. Tu viện Thikse:
Tu viện Phật giáo này nằm trong lòng thung lũng Indus. Được thiên nhiên ban tặng, nó được xây dựng trên một ngọn đồi. Toàn bộ tòa nhà được chia thành các phần theo tầm quan trọng của chúng. Vì vậy, cư dân sống ở phần dưới trong khi đền thờ ở trên cùng. Ngoài ra, nó nằm ở độ cao 3.600 mét. Có 12 tầng, đây là tu viện lớn nhất ở vùng Ladakh. Người ta cũng có thể tìm thấy một số bảo tháp, tượng, thangka, tranh tường và kiếm quý hiếm trong tu viện. Về mặt kiến trúc, các tính năng tuyệt vời nhất là việc sử dụng các kỹ thuật bản địa trong mọi yếu tố của tòa nhà, cho dù đó là tường, cột hay mái nhà, do đó chứng tỏ đây là một nguồn kiến thức tuyệt vời.