LTS: Thời gian qua, VTC News đã có một số bài phản ánh về tình trạng ô nhiễm nặng nề ở khu vực hồ Ba Mẫu (quận Đống Đa, Hà Nội). Có nhiều nguyên nhân để dẫn đến diện mạo thảm hại của hồ Ba Mẫu hôm nay, nhưng một trong những nguyên nhân chính bắt nguồn từ dự án cải tạo hồ Ba Mẫu đã phải “đắp chiếu” suốt 19 năm trời. Kể từ bài viết này, VTC News xin được mời độc giả cùng nhìn lại 19 năm “đoạn trường” hồ Ba Mẫu. Bài 1: Chiêm ngưỡng “vóc dáng” hồ Ba Mẫu… trong mơ! (VTC News) – Nếu có 1 cậu bé chào đời ở khu vực hồ Ba Mẫu vào đúng lúc dự án bắt đầu thì tới nay cậu ta cũng đã 19 tuổi. Và 19 năm ấy, cậu bé đã trải qua biết bao đổi thay trong cuộc sống, nhưng lạ thay có 1 thứ vẫn không hề thay đổi, đó chính là cái dự án hồ Ba Mẫu “đẹp như mơ”! > Hồ Ba Mẫu – “Lá phổi xanh” bốc mùi hôi thối > Video: Rác thải “ngự trị” hồ Ba Mẫu > Dự án hồ Ba Mẫu nằm “đắp chiếu” suốt 19 năm trời! > Video: Những vật “kinh dị” dưới đáy “hồ thối” Ba Mẫu Một không gian lý tưởng cho người dân Ngày 15/8/1990 Viện thiết kế quy hoạch Hà Nội lập Luận chứng kinh tế kỹ thuật (KTKT) cải tạo hồ Ba Mẫu. Mục tiêu cải thiện hồ Ba Mẫu là: Cải thiện điều kiện thoát nước cho khu vực hồ, hệ thống cây xanh ở đây được xem là một điểm nghỉ ngơi cho nhân dân. Đồng thời, hoàn chỉnh một khu vực hồ, đường cây xanh cũng như phân định ranh giới… Mục tiêu cải thiện hồ Ba Mẫu còn để tạo ra một không gian quanh hồ được hoàn thiện trên diện tích mái bờ 940m được ốp lát cẩn thận bằng đá hộc. Quanh hồ được trồng 175 cây xanh trên diện tích đất 5.820 m2 thảm cỏ và cây bụi. Một tuyến đường đá răm nhựa sẽ chạy khép kín quanh hồ. Trong dự án nêu rõ, đường ống cấp nước sẽ được đặt quanh hồ để cải thiện việc cấp nước cho những dân cư nơi đây. Ngoài ra hệ thống thoát nước của hồ Ba Mẫu được nối với hồ qua ba đập điều tiết. Dự án trên hình thành cùng với các công trình dịch vụ, công cộng nơi đây hứa hẹn sẽ tạo thành một cảnh quan kiến trúc mới vừa đẹp mắt, lại trong sạch môi trường, đây là điều rất lý tưởng. Đó còn là cơ sở để đời sống của người dân cũng như môi trường quanh hồ được cải thiện. Thế nhưng dự án đẹp đẽ trên giấy kia lại dậm chân tại chỗ suốt 19 năm trời! Bao giờ thì mái bờ hồ mới được ốp bằng đá hộc? Cây xanh, thảm cỏ và con đường đá răm mới bao kín quanh hồ?
Một góc cảnh quan hồ Ba Mẫu.
Nếu có 1 cậu bé chào đời ở khu vực hồ Ba Mẫu vào đúng lúc dự án bắt đầu thì tới nay cậu ta cũng đã 19 tuổi. Và 19 năm ấy, cậu bé đã trải qua biết bao đổi thay trong cuộc sống, nhưng lạ thay có 1 thứ vẫn không hề thay đổi, đó chính là cái dự án hồ Ba Mẫu “đẹp như mơ”!
Trồng đủ cây xanh thay vì hoàn thành dự án
Trước đó ngày 23/10/1990, UBND TP Hà Nội có Quyết định số 4177QĐ – XDCB duyệt Tờ trình số 83/BCĐ ngày 14/9/1990 của Ban chỉ đạo Phong trào Lao động Xây dựng Thủ đô về việc đầu tư xây dựng hồ Ba Mẫu, trong đó quyết định nêu rõ: giao Ban quản lý công trình (QLCT) nền đất và thoát nước thuộc Ban chỉ đạo Phong trào Lao động Xây dựng Thủ đô làm chủ đầu tư thời gian khởi công tháng vào 12/1990 và dự án sẽ hoàn thành tháng 12/1992. Tức là dự án chỉ trong vòng hai năm.
Ngày 22/12/1990, UBND TP Hà Nội có giấy phép sử dụng đất số 5556/UB-XDCB cấp cho Ban quản lý công trình 9.006 ha tăng 0,26 ha so với trước đó. Tiếp theo đó là 12 lần UBND Thành phố ban hành các quyết định về phê duyệt, thay đổi Luận chứng kinh tế kỹ thuật và tổng vốn đầu tư điều chỉnh quy hoạch và bổ sung các hạng mục công trình.
Tháng 5/1991, theo chủ trương của Thành phố, Viện Thiết kế quy hoạch xây dựng Hà Nội tiến hành điều chỉnh lại quy hoạch dự án. Thiết kế điều chỉnh quy hoạch được Phó Giám đốc Sở Xây dựng và Phó Chủ tịch UBND Thành phố ký trực tiếp trên bản vẽ vào ngày 6/7/1992 trên tổng diện tích của dự án được điều chỉnh.
 |
| Quy hoạch chi tiết khu vực công viên hồ Ba Mẫu (phương án điều chỉnh). |
Điều lạ kỳ là đến thời hạn hoàn thành dự án thì trước đó ngày 7/11/1992, Ban quản lý Công trình báo cáo trên diện tích đất 2.000 m2 đất đã được… trồng cây xanh.
Năm 1994, UBND TP Hà Nội liên tục có hai quyết định phê duyệt Luận chứng kinh tế. Một là, phê duyệt công trình xây dựng hạ tầng kỹ thuật để di dân tại hồ Ba Mẫu và phê duyệt Luận chứng kinh tế về cải tạo công trình hồ Ba Mẫu thay thế cho Quyết định 4177QĐ – UB ngày 23/10/1990.
Ngày 19/8/1996, UBND Thành phố có Quyết định số 2680/QĐ – UB về việc phê duyệt bổ sung và hoàn chỉnh dự án xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật công viên hồ Ba Mẫu. Nội dung quyết định này nêu bổ sung các hạng mục công trình xây dựng như: nâng cấp đường dạo quanh hồ theo tiêu chuẩn đường đô thị với kết cấu II, lát lại vỉa hè bằng gạch ba lá, xây mới 2 cổng vào công viên, làm hàng rào hoa sắt vuông…
 |
| Toàn cảnh quy hoạch chi tiết khu vực công viên hồ Ba Mẫu. |
Kể từ trước năm 1997 hồ Ba Mẫu ô nhiễm nặng. Theo báo cáo số 138 CV – CT ngày 20/8/1996 của Công ty Hà Thuỷ và kết luận của cuộc họp của các ngành chức năng ngày 23/8/1996, nguyên nhân gây ô nhiễm là do loại tảo chết tự phân huỷ. Tình trạng đó kéo dài từ đó đến nay khiến cho hàng trăm hộ dân, cũng như người đi đường hàng ngày phải hứng chịu.
Nhóm PV xã hội
