KTĐT – Dự thảo thuế nhà đất mới làm hài lòng khá nhiều người khi đưa thuế suất về mức hợp lý hơn. Song nhiều người lo ngại tình trạng đầu cơ nếu không đánh thuế lũy tiến đối với chung cư cao cấp và biệt thự.
Sau 3 tháng trưng cầu ý kiến, Bộ Tài chính đã hạ thuế suất từ 0,05% xuống còn 0,03% đối với nhà trị giá 600 triệu đồng. Đối với đất ở một hộ, một tầng, dự thảo quy định diện tích đất trong định mức phải nộp thuế suất 0,03%, vượt không quá 3 lần chịu thuế 0,06%, trên 3 lần phải đóng 0,09%.
Theo giới chuyên môn, dự thảo luật lần này đã có nhiều nét mới so với trước đây. Mức thuế 0,03% áp dụng cho đất ở nhà nhiều tầng, nhiều hộ, chung cư là vừa phải. Người sở hữu diện tích đất trong định mức sẽ phải chịu thuế suất không quá nặng. Ngoài ra, chỉ nhà trên 600 triệu đồng mới phải chịu thuế đã tạo cơ hội cho những người có thu nhập thấp. Bởi theo tính toán của Bộ Xây dựng, nhà cho đối tượng này chỉ khoảng 300-400 triệu đồng.
Theo ý kiến của một số chuyên gia, dự thảo lần này đã đề cập đến yếu tố chống đầu cơ nhưng hiệu quả chưa cao.
Ông Đặng Hùng Võ, cố vấn cao cấp của Bộ Tài nguyên Môi trường, cho rằng, mức thuế suất 0,03% áp dụng cho mọi đối tượng nhà trị giá trên 600 triệu đồng từ chung cư đến biệt thự và không lũy tiến theo diện tích một lỗ hổng để giới đầu cơ lợi dụng. Ông Võ phân tích, giả sử một người sở hữu hàng chục căn nhà cũng chỉ chịu mức thuế 0,03%. Tình trạng buôn bán qua tay, trao đi bán lại sẽ không bị hạn chế bởi mức thuế này vẫn còn thấp đối với giới đầu cơ. Để hạn chế tình trạng này, theo ông Võ, cần phải đánh thuế lũy tiến theo diện tích nhà sử dụng.
Về diện tích đất ở, dự thảo luật đã nói đến mức thuế lũy tiến để tránh tình trạng đầu cơ nhưng lại chưa triệt để. Diện tích vượt hạn mức sẽ phải chịu lũy tiến 0,06- 0,09%. Tuy nhiên, chỉ đất có nhà ở một tầng, một hộ mới áp dụng biểu thuế lũy tiến. Còn lại, đất ở nhà nhiều tầng, nhiều hộ, chung cư lại chịu một mức thuế duy nhất là 0,03%.
Trong khi đó, phân khúc chung cư cao cấp hoặc biệt thự được giới đầu tư lựa chọn để đầu cơ lại thuộc diện không chịu thuế lũy tiến. “Đây chính là lỗ hổng lớn cho các nhà đầu cơ lợi dụng. Luật có lợi cho người dân nhưng lại chưa tránh được tình trạng đầu cơ”, ông Võ nhận định.
Đồng tình với quan điểm trên, ông Vũ Văn Phấn, Trưởng văn phòng thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về Chính sách nhà ở và Thị trường bất động sản cho rằng, những người sở hữu đất nhiều gấp 3 lần định mức phải đánh thuế cao hơn mức 0,09% để tác động tích cực vào thị trường bất động sản tránh tình trạng đầu cơ thổi giá lên cao. “Những người sở hữu nhiều đất trước đây chỉ mất một mức thuế “rẻ như cho” thì bây giờ sẽ phải cân nhắc lại. Có thế, người có nhu cầu thực mới tiếp cận được với đất đai”, ông Phấn nhận định.
Cũng theo nhiều chuyên gia, để chống đầu cơ, dự thảo luật phải tính toán chi tiết hơn. Trường hợp sở hữu nhiều nhà, đất, nên tính thuế theo lợi nhuận thu được của nhà đầu tư. Đất ở nên được tính theo biểu thuế lũy tiến diện tích. Đất ở càng rộng, thuế càng cao. Ngoài ra, hàng loạt trường hợp miễn giảm thuế như nhà đất ở của thương binh liệt sỹ, người gặp khó khăn, thương binh bệnh binh… phải có quy chế rõ ràng. Chỉ nên ra một hạn mức nhất định nếu không các đối tượng này sẽ bị nhà đầu cơ “gửi gắm”.
Nhìn chung, dự thảo luật sẽ tác động tích cực đến thị trường bất động sản. Đối với những người dân được sở hữu một diện tích đất lớn do cha ông để lại nhưng không sử dụng cũng cần phải cân nhắc lại. Có thể xây nhà cho thuê, hoặc bán đi để tạo cơ hội cho những người có nhu cầu thực tiếp cận được nhà ở tránh tình trạng lãng phí đất đai. Còn đối với những người có nhu cầu sử dụng đất thực nhưng do điều kiện công tác xa hoặc hoàn cảnh không cho phép chỉ về ở vài lần có thể áp dụng khấu trừ gia cảnh giống như thuế thu nhập cá nhân.
Ngoài ra, một số chuyên gia cho rằng, phải có khung thuế riêng đối với nhà ở và nhà thương mại. Nhà đất phục vụ cho mục đích kinh doanh phải chịu biểu suất thuế cao hơn.
Theo VNE