TTO – Sau hơn một thập kỷ miệt mài theo đuổi các dự án bảo tàng khổng lồ, cây đại thụ trong làng kiến trúc thế giới theo chủ nghĩa “giải tỏa kết cấu” – Daniel Libeskind – quay sang tìm một sự sáng tạo khác để thay đổi diện mạo cho các trung tâm thương mại.
Bắt tay cho sáng kiến táo bạo này ở châu Âu là công trình trung tâm mua sắm và giải trí Westside tọa lạc tại Bern, Thụy Sĩ.
 |
| Mô hình toàn bộ khu phức hợp mua sắm và giải trí Westside, Bern, Thụy Sĩ |
Đối với một công trình theo chủ nghĩa giải tỏa kết cấu, những đường thẳng, những hình khối vuông vức, mạnh mẽ, những thông số theo đúng chuẩn mực của kiến trúc hiện đại bị chối bỏ hoàn toàn. Thay vào đó là những chi tiết móp méo, cong vẹo, không tuân thủ theo bất cứ quy tắc nào mà Peter Eisenman gọi là “sự đánh giá lại của không gian kiến trúc” được tận dụng tối đa.
 |
 |
| Bên ngoài của trung tâm Westside |
Đây là một khu phức hợp đa năng rộng lớn. Tổng công trình với diện tích lên đến 141.500m2, trong đó khu mua sắm chiếm 23.500m2, khu đại siêu thị rộng 9.000m2, bãi đỗ xe với gần 1.300 chỗ, khu ẩm thực 3.000m2, khu vực hồ bơi, spa, phòng tập thể dục 10.000m2 và một công viên cây xanh trải rộng hơn 58.000m2.
Bên cạnh đó, phía tây của trung tâm còn có khu 95 căn hộ, một khách sạn 144 phòng và một rạp chiếu phim gồm 11 khán phòng với sức chứa 2.400 chỗ ngồi, tất cả đều do Libeskind thiết kế. Ngoài ra, phía trước trung tâm còn có hẳn một nhà ga dành cho hành khách đi tàu lửa đến tham quan, vui chơi và mua sắm.
 |
| Sự tổng hợp của đủ loại nguyên vật liệu: bêtông cốt thép, kim loại, kính và cả gỗ |
 |
| Cụm rạp chiếu phim và khách sạn phía tây của trung tâm |
 |
 |
| Hệ thống 18 máng trượt thuộc công viên nước Bernaqua Adventure Pool lớn nhất Thụy Sĩ bên trong khuôn viên của trung tâm |
 |
| Máng trượt dành cho trẻ em |
Westside là một trong những kiến trúc phức hợp đồ sộ nhất khắp cả châu Âu nói riêng và thế giới nói chung. Một khu tổng hợp gần như trang bị đủ mọi loại hình vui chơi giải trí hấp dẫn cho tất cả du khách ở đủ mọi thành phần và lứa tuổi.
Trung tâm bao gồm chuỗi 70 cửa hàng bán lẻ của nhiều thương hiệu quốc tế rải khắp ba tầng lầu. Khu ẩm thực là sự liên kết của hơn 10 nhà hàng lớn nhỏ. Một công viên nước 18 máng trượt lớn nhất Thụy Sĩ “nuốt gọn” 440 triệu USD kinh phí đầu tư với tên gọi Bernaqua Adventure Pool.
 |
| Hồ bơi lộ thiên |
 |
| Hồ bơi trong nhà |
 |
| Hình dáng đa dạng đủ kích cỡ của các ô cửa sổ |
 |
| Những đường gấp khúc bất quy tắc của các bức tường cũng như hệ thống đèn lắp ngổn ngang như những họa tiết trang trí trong khu mua sắm tạo nên sự thích thú khám phá và chiêm ngưỡng cho khách hàng khi dạo bước mua sắm qua các cửa hàng |
 |
 |
 |
| Hệ thống xà chạy dọc nóc nhà cũng không theo một đường nét cụ thể, tất cả đều tự nhiên và bản năng đúng theo tinh thần của kiến trúc giải tỏa kết cấu – vốn là xu hướng thịnh hành và phát triển nhất trong thế kỷ 21 |
Chi tiết cấu trúc mặt ngoài của Westside cũng đã là một cuộc cách mạng với lối kiến trúc truyền thống. Cửa sổ hầu hết là những khối hình học bất quy tắc với đủ hình dáng, từ tam giác, tứ giác đến ngũ giác với đủ kích cỡ lớn nhỏ khác nhau ngả nghiêng hỗn độn. Bắt nguồn từ ý tưởng “là nơi hội tụ của thương mại, văn hóa và giải trí” nên ngay cả vật liệu để tạo nên công trình cũng là sự tổng hợp đa dạng hài hòa trong một mô hình chặt chẽ. Đó là sự kết hợp của một cấu trúc trông như một khối pha lê, với bộ khung chống đỡ làm bằng bêtông cốt thép bao phủ lấy bề ngoài ốp gỗ.
Toàn bộ công trình tiêu tốn hết 85.000m3 bê tông, hơn 11.000 tấn thép, 3.500 tấn gỗ, khoảng hơn 5.000m2 kính đã được sử dụng, chưa kể đến 200km ống và 3.500km cáp kéo quanh cả trung tâm.
Những nhát cắt trên mái nhà làm thay đổi ánh sáng rọi vào bên trong hai khối của trung tâm. Một khối phóng tầm nhin ra quanh cảnh xung quanh thành phố Bern và nối liền với hồ bơi của trung tâm, trong khi khối còn lại nằm kề với khách sạn và rạp chiếu phim.
 |
| Phòng tắm hơi trong khu vực spa |
Chỉ trong vòng 15 ngày đầu tiên chính thức đi vào hoạt động hồi tháng 10-2008, trung tâm mua sắm và giải trí Westdise đã chào đón vị khách thứ 1 triệu. Hiện nay mỗi ngày trung bình có 15.000-20.000 du khách đến đây để tiêu khiển. Westside nghiễm nhiên trở thành điểm đến đạt được con số kỷ lục về số lượng người tham quan nhiều nhất trong một ngày ở châu Âu.
Thông qua dự án lớn nhất Thụy Sĩ cũng như bản thiết kế trung tâm mua sắm đầu tiên, Libeskind muốn tạo ra một khái niệm về “thành phố trong thành phố” tại cửa ngõ phía tây của Bern. Đó là một không gian sống công cộng với các dịch vụ và tiện nghi bất tận, một nơi giao thoa của thương mại và văn hóa trong cùng một chuẩn kiến trúc hoàn toàn mới lạ của thế kỷ 21, nơi thiên nhiên và văn hóa được đan xen nhằm tạo nên một sự phá cách mang tính cách mạng cho cả Thụy Sĩ.
BẠCH NGỌC
(Tổng hợp từ World Architecture và Archtonic)
