Không chỉ đơn điệu là khoảng hở trong nhà lấy sáng, thông gió, nhiều gia chủ đã tạo cho giếng trời hình dáng, màu sắc ấn tượng tô điểm cho không gian sống. Phổ biến nhất có thể kể đến thiết kế giếng trời với các lam chắn, giúp tránh nắng gắt trong mùa hè, cũng như hạn chế được mưa ẩm. Nhiều gia chủ lựa chọn thiết kế giếng trời lấy sáng vòng cung, hình vòm kết hợp với kính chắn nhiều màu sắc giúp không gian đổi màu cực bắt mắt.
Giếng trời là gì?
Giếng trời tiếng Anh là Skylight. Với những ngôi nhà ống đẹp nhỏ không có nhiều mặt thoáng thì thiết kế giếng trời được xem là giải pháp hàng đầu giúp không gian sống thông thoáng hơn.
Về mặt kỹ thuật, giếng trời là khoảng thông tầng từ mái xuống tầng trệt ngôi nhà theo phương thẳng đứng và không che khuất tầm nhìn lên bầu trời. Đây là hạng mục có thể có hoặc không có trong kiến trúc nhà ở. Song, riêng với loại hình nhà ống, nhà phố chật hẹp với ba bên đều giáp tường nhà hàng xóm thì giếng trời là giải pháp tối ưu trong việc lấy sáng và thông gió tự nhiên, đồng thời tạo điểm nhấn ấn tượng cho không gian sống.
Giếng trời là nơi kết nối gia chủ với thiên nhiên thông qua các giác quan: Thị giác (ánh sáng), xúc giác (nóng lạnh), thính giác (âm thanh), khứu giác (hít thở), thậm chí cả vị giác (nước mưa…). Tùy vào từng bố cục của ngôi nhà (độ dài, rộng, cao) và hướng mặt trời (Đông – Tây) mà chọn vị trí cũng như hình dạng giếng trời phù hợp, sao cho đạt hiệu quả tối ưu về điều tiết vi khí hậu.
Mặc dù thiết kế giếng trời rất thông dụng trong nhiều không gian nhà ở hiện đại nhưng việc có thiết kế giếng trời hay không hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của gia chủ.
Vì sao giếng trời trong nhà phố được yêu thích?
Với những tác dụng nổi trội về thông gió, lấy sáng và tính thẩm mỹ, giếng trời được ví là vị cứu tinh cho nhà 2 tầng chật hẹp tại các thành phố lớn hiện nay.
- Lấy sáng tự nhiên
Giếng trời với kích thước phù hợp sẽ giúp đón sáng tự nhiên và tạo nguồn sinh khí tươi mới cho những ngôi nhà ống, nhà phố có mặt tiền nhỏ hẹp, chiều sâu lớn và 3 mặt giáp các công trình khác. Ánh sáng mặt trời từ đỉnh mái sẽ theo thân giếng xuống, chia đều khắp không gian nội thất.
- Thông gió hiệu quả
Đây là chức năng quan trọng của giếng trời nhà phố. Kết hợp cùng cửa chính, cửa phụ (nếu có) và hệ thống cửa sổ, ô thoáng, giếng trời giúp quá trình lưu thông không khí giữa bên trong ngôi nhà với bên ngoài diễn ra liên tục, đều đặn. Từ đó, mang đến bầu không khí trong lành, thoáng mát, tạo cảm giác dễ chịu, tốt cho sức khỏe của các thành viên gia đình.
- Tiết kiệm chi phí điện
Như đã đề cập ở trên, giếng trời đẹp giúp lấy sáng tự nhiên tối đa, thông gió hiệu quả nên gia chủ sẽ tiết kiệm được chi phí năng lượng điện tiêu thụ cho việc thắp sáng và làm mát.
- Thẩm mỹ cao
Thực tế cho thấy, dù được thiết kế ở trước nhà, sau nhà hay trung tâm công trình thì sự hiện diện của giếng trời luôn là điểm nhấn kiến trúc ấn tượng, mang đến sự sinh động, tràn đầy năng lượng tươi mới cho không gian nhà phố. Đáy giếng trời hoặc các bên tường thường được tận dụng để trồng cây xanh, bố trí tiểu cảnh giúp không khí trong nhà thêm trong lành, thoáng mát hơn.
- Tác dụng phong thủy
Theo phong thủy, giếng trời không chỉ giúp lấy sáng, lấy gió tự nhiên mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, tài lộc của các thành viên trong gia đình vì nó vận chuyển và trao đổi dòng năng lượng ở bên ngoài – bên trong ngôi nhà. Nếu giếng trời được thiết kế đúng cách, đặt ở vị trí phù hợp phong thủy sẽ mang lại tài lộc, phúc khí cho gia đình vì nó giúp cân bằng về trường khí nội thất.
Bên cạnh những ưu điểm vượt trội nêu trên, giếng trời cũng tồn tại một số nhược điểm, vấn đề phát sinh trong quá trình sử dụng. Để có thể khắc phục, bạn cần nắm rõ cấu tạo của giếng trời.
Cấu tạo giếng trời
Một hệ giếng trời hiệu quả vừa giúp lấy sáng tự nhiên, vừa hỗ trợ lưu thông không khí, góp phần tiết kiệm năng lượng cho ngôi nhà. Về cấu tạo, giếng trời thường gồm 03 phần chính:
- Đáy giếng: Thường bố trí tại tầng trệt, nơi dễ kết nối với không gian sinh hoạt như phòng khách, bếp, khu vực cầu thang hoặc sân sau. Đây là điểm tiếp nhận ánh sáng và gió cuối cùng, đồng thời đóng vai trò làm điểm nhấn thị giác nếu được trang trí hợp lý.
- Thân giếng: Là phần ống dẫn ánh sáng và không khí, kéo dài từ đáy lên đến mái nhà. Với thiết kế hẹp cao, thân giếng góp phần tạo luồng đối lưu khí mát, đẩy khí nóng lên cao, giảm nhiệt độ trong nhà.
- Đỉnh giếng: Nằm ở phần mái, thường lắp kính cường lực, polycarbonate hoặc các vật liệu lấy sáng. Đỉnh giếng nên có mái che di động hoặc lỗ thoát khí để tránh bị hầm nóng vào mùa hè, đồng thời tăng khả năng thông gió tự nhiên.
Kích thước giếng trời
Một thiết kế giếng trời đẹp không chỉ nằm ở thẩm mỹ mà còn ở kích thước hợp lý – yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lấy sáng, thông gió và chi phí thi công. Tuy không có chuẩn chung tuyệt đối, song các chuyên gia thiết kế giếng trời vẫn đưa ra một số nguyên tắc quan trọng giúp gia chủ cân đối giữa công năng và thẩm mỹ.
Tỷ lệ kích thước giếng trời so với diện tích sàn
Tùy thuộc vào số lượng cửa sổ và khả năng đón sáng tự nhiên của ngôi nhà, diện tích giếng trời nên được tính theo tỷ lệ phần trăm diện tích sàn:
| Điều kiện ánh sáng tự nhiên trong nhà | Tỷ lệ diện tích giếng trời trên tổng diện tích sàn |
|---|---|
| Nhà có nhiều cửa sổ | Không quá 5% |
| Nhà ít cửa sổ, thiếu sáng | Không quá 15% |
Việc xác định đúng tỷ lệ này giúp tránh tình trạng dư sáng (gây chói, nóng) hoặc thiếu sáng (không đạt hiệu quả thông thoáng).
Diện tích giếng trời phổ biến
Để giếng trời hoạt động hiệu quả về chiếu sáng, thông gió tự nhiên và đảm bảo phong thủy, việc lựa chọn diện tích phù hợp và thi công đúng kích thước lỗ là rất quan trọng.
Dưới đây là các kích thước lỗ cắt bê tông khuyến nghị khi lắp đặt giếng trời thông minh tuân theo thước Lỗ Ban, đảm bảo yếu tố phong thủy – kỹ thuật – thẩm mỹ:
| Phương án lắp | Gợi ý kích thước (mm) | Gợi ý ứng dụng |
|---|---|---|
| Lắp 1 giếng trời | 680 x 800 900 x 800 | ➡️ Phù hợp cho các vị trí như khu vực cầu thang, giữa nhà hoặc cuối nhà – giúp lấy sáng & thông gió tự nhiên. |
| Lắp ghép 2 giếng | 680 x 1700 900 x 1700 | ➡️ Dành cho không gian rộng hơn, cần tăng hiệu suất thoát khí & lấy sáng như phòng sinh hoạt chung, mái nhà xưởng. |
| Lắp ghép 3 giếng | 680 x 2600 900 x 2600 | ➡️ Giải pháp tối ưu cho các công trình lớn, nhà công nghiệp, giúp thoát hơi nóng hiệu quả và tiết kiệm điện năng. |
| Lắp ghép 4 giếng | 680 x 3480 900 x 3480 | ➡️ Dành cho các khu vực mái rộng, yêu cầu thông gió cường độ cao, thích hợp với nhà xưởng, kho lạnh hoặc công trình xanh theo tiêu chuẩn LEED/ESG. |
Lưu ý:
- Kích thước trên là kích thước lỗ chừa trên bê tông, chưa bao gồm khung hoàn thiện.
- Tất cả kích thước trên đều tuân theo thước Lỗ Ban, đảm bảo yếu tố phong thủy – kỹ thuật – thẩm mỹ
Độ dày kính giếng trời
Khi sử dụng kính để che giếng trời, gia chủ cần chú ý đến độ dày để đảm bảo an toàn và cách nhiệt. Độ dày kính thường dao động:
- Từ 3,1 – 3,2mm đối với giếng trời nhỏ
- Từ 5 – 6,5mm với giếng trời lớn hoặc ở khu vực thường xuyên chịu tác động môi trường
Lựa chọn kính cường lực hoặc kính phản quang cũng là một cách tối ưu hóa hiệu quả sử dụng giếng trời.
Gợi ý kích thước giếng trời theo từng khu vực
Mỗi khu vực chức năng trong nhà cần một mức độ chiếu sáng và thông gió khác nhau. Dưới đây là gợi ý kích thước giếng trời tối thiểu phù hợp với từng không gian:
| STT | Vị trí lắp đặt | Gợi ý kích thước tối thiểu (cm) |
|---|---|---|
| 1 | Phòng thay đồ, kho, bếp | 30 – 40 |
| 2 | Phòng nhỏ, phòng ăn | 50 |
| 3 | Phòng tắm | 40 |
| 4 | Phòng học, phòng làm việc | 50 |
| 5 | Phòng khách | 70 – 80 |
| 6 | Không gian rộng lớn | 90 – 120 |
Ngoài ra, với giếng trời hình chữ nhật – kiểu dáng phổ biến trong nhà phố – bạn có thể tham khảo một số kích thước tiêu chuẩn:
| Vị trí ứng dụng | Kích thước gợi ý (cm) |
|---|---|
| Khu vực cầu thang | 680 x 800 900 x 800 |
| Phòng ăn hoặc không gian hẹp | 680 x 800 |
| Không gian rộng lớn | 680 x 1700 900 x 1700 |
Kích thước ảnh hưởng thế nào đến chi phí?
Giếng trời càng lớn, chi phí càng cao – đây là quy tắc tất yếu trong thi công. Sự gia tăng về diện tích kéo theo khối lượng vật liệu, nhân công và chi tiết thiết kế phức tạp hơn. Dưới đây là bảng giá tham khảo tương ứng với từng kích thước giếng trời:
| Kích thước giếng trời (cm) | Giá thành ước tính (VNĐ) |
|---|---|
| 40 x 40 | 3.500.000 – 14.000.000 |
| 40 x 60 | 4.500.000 – 15.000.000 |
| 40 x 80 | 6.800.000 – 23.000.000 |
| 60 x 80 | 6.800.000 – 27.000.000 |
| 60 x 121 | 11.000.000 – 45.000.000 |
Gia chủ cần cân nhắc giữa mục tiêu lấy sáng – thông gió với khả năng đầu tư để lựa chọn kích thước giếng trời phù hợp, tối ưu cả công năng và ngân sách.
Vị trí lắp đặt cửa sổ giếng trời
Giếng trời – hay còn gọi là “lỗ thông khí thẳng đứng” – không chỉ là giải pháp kiến trúc mang tính thẩm mỹ cao mà còn góp phần cải thiện chất lượng không gian sống thông qua việc lấy sáng và điều hòa không khí. Tuy nhiên, hiệu quả của giếng trời phụ thuộc rất lớn vào vị trí lắp đặt. Việc chọn đúng vị trí có thể gia tăng tối đa giá trị sử dụng mà không làm ảnh hưởng đến bố cục tổng thể của ngôi nhà.
Dưới đây là những gợi ý bố trí giếng trời hợp lý theo từng khu vực chức năng trong nhà, giúp không gian sống vừa tiện nghi vừa tràn đầy năng lượng tự nhiên.
Hành lang
Hành lang thường là không gian chuyển tiếp, ít được ưu tiên lấy sáng. Khi được kết nối với giếng trời, khu vực này trở thành “trạm trung chuyển” ánh sáng và không khí tự nhiên đến các phòng chức năng xung quanh. Nhờ đó, cả ngôi nhà sẽ được hưởng lợi từ hệ thống chiếu sáng và thông gió hiệu quả, giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào thiết bị điện tử.
Phòng khách
Phòng khách là trung tâm sinh hoạt, tiếp khách và kết nối các thành viên. Thiết kế giếng trời tại đây không chỉ mang lại ánh sáng tự nhiên dồi dào, mà còn là yếu tố kiến trúc nổi bật. Khi kết hợp với cây xanh hoặc mảng tường gạch bông gió, giếng trời tại phòng khách trở thành một “ốc đảo ánh sáng”, vừa giúp thông thoáng, vừa tôn lên vẻ hiện đại cho không gian.
Cầu thang
Khu vực cầu thang thường có chiều cao lớn và kết nối nhiều tầng nên rất phù hợp để bố trí giếng trời. Việc mở cửa sổ mái tại đây vừa tiết kiệm diện tích vừa góp phần lan tỏa ánh sáng đến toàn bộ trục đứng ngôi nhà. Ngoài ra, cầu thang có giếng trời giúp lưu thông không khí tốt hơn, hạn chế hiện tượng “tầng trên nóng, tầng dưới lạnh” trong nhà ống.
Phòng bếp và phòng ăn
Giếng trời trong khu vực bếp sẽ giúp khử mùi nấu nướng, giữ cho không gian luôn khô ráo, đặc biệt trong điều kiện thời tiết ẩm ướt. Đặt giếng trời phía trên bàn ăn còn mang lại trải nghiệm ẩm thực gần gũi thiên nhiên, giúp các bữa cơm gia đình trở nên ấm cúng và dễ chịu hơn.
Phòng làm việc
Không gian làm việc yêu cầu ánh sáng ổn định, không chói lóa. Giếng trời với góc chiếu sáng thẳng đứng sẽ hạn chế bóng đổ và mỏi mắt – điều thường gặp khi sử dụng đèn điện lâu dài. Đồng thời, không khí trong lành từ giếng trời cũng giúp gia chủ cải thiện năng suất, duy trì tinh thần tỉnh táo khi làm việc.
Phòng ngủ
Bố trí giếng trời trong phòng ngủ giúp mở rộng chiều cao không gian, tạo cảm giác rộng rãi, dễ thở. Tuy nhiên, để đảm bảo sự riêng tư và kiểm soát ánh sáng vào ban đêm, nên thiết kế giếng trời có mái che di động hoặc kết hợp rèm tự động. Khi được thiết kế hợp lý, giếng trời sẽ biến phòng ngủ thành nơi tái tạo năng lượng lý tưởng.
Phòng tắm
Ánh sáng và gió tự nhiên từ giếng trời là “vũ khí” quan trọng giúp phòng tắm thoát ẩm, chống nấm mốc và hạn chế vi khuẩn phát triển. Dù diện tích nhỏ, một giếng trời cỡ vừa cũng đủ tạo ra sự khác biệt rõ rệt về chất lượng không gian. Đặc biệt, việc bố trí hợp lý còn giúp đảm bảo riêng tư tối đa mà không cần dùng đến cửa sổ hướng ra ngoài.
Phòng đa năng
Phòng đa năng thường kiêm nhiều chức năng như kho, phòng giặt, tập luyện,… nên dễ bí bách nếu thiếu thông thoáng. Giếng trời nhỏ tại đây không chỉ giúp thoát mùi và độ ẩm mà còn ngăn tích tụ khí độc hại từ các vật dụng cũ hoặc chất tẩy rửa.
Cách làm giếng trời cho nhà mái tôn
Làm giếng trời cho nhà mái tôn là một giải pháp thông minh giúp lấy sáng tự nhiên, tăng cường lưu thông không khí và tiết kiệm điện năng. Để đảm bảo hiệu quả và độ bền, quy trình thi công cần được thực hiện đúng kỹ thuật:
Bước 1 – Chuẩn bị vật liệu và dụng cụ
Chọn loại tấm lấy sáng phù hợp như polycarbonate, kính cường lực hoặc nhựa acrylic—mỗi loại có ưu nhược điểm riêng về độ bền, khả năng chịu nhiệt và tính thẩm mỹ. Ngoài ra, cần có khung viền bằng sắt hoặc nhôm, đinh vít, keo chống thấm, máy khoan và thiết bị bảo hộ.
Bước 2 – Định vị và cắt mái tôn
Đo đạc và đánh dấu kích thước giếng trời theo thiết kế ánh sáng trong nhà. Dùng máy cắt để tháo phần tôn tại vị trí đó, lưu ý thao tác cẩn thận để không làm hỏng mái xung quanh.
Bước 3 – Lắp đặt khung và tấm lấy sáng
Gắn khung viền cố định lên mái, sau đó lắp tấm lấy sáng vào khung. Dùng keo chống thấm và siết chặt đinh vít để đảm bảo kín nước. Với mái tôn lấy sáng đơn giản (dạng tấm lợp xuyên sáng), có thể lắp trực tiếp mà không cần khung.
Bước 4 – Kiểm tra hoàn thiện
Sau khi thi công, kiểm tra toàn bộ mối nối, chống thấm và độ chắc chắn. Đây là bước quan trọng đảm bảo giếng trời vận hành ổn định, lâu dài.
Chia sẻ ý tưởng trang trí giếng trời trong nhà sáng thoáng đẹp miễn bàn
>> Xem thêm: Giếng trời Firsky: Giải pháp thông minh cho các công trình hiện đại
Lưu ý khi thiết kế giếng trời giúp tối ưu trải nghiệm
Để giếng trời phát huy tối đa giá trị trong không gian sống, cần cân nhắc kỹ lưỡng nhiều yếu tố từ vị trí, kích thước đến vật liệu và trang trí. Ngoài giải pháp lấy sáng tự nhiên, đây còn là điểm nhấn kiến trúc quan trọng trong các thiết kế nhà hiện đại, đặc biệt là nhà phố, nhà ống – nơi thiếu sáng và bí gió.
Chọn vị trí tối ưu
Giếng trời nên đặt ở khu vực trung tâm hoặc sát biên nhà – nơi ánh sáng và gió có thể lan tỏa khắp không gian. Với nhà ống, vị trí giữa nhà là lựa chọn lý tưởng để phá vỡ cảm giác bức bối. Với nhà cấp 4, nên bố trí ở cuối nhà hoặc gần khu bếp để tăng độ thông thoáng.
Tỷ lệ kích thước hợp lý
Diện tích giếng trời lý tưởng nên chiếm 2-5% tổng sàn xây dựng. Với mặt bằng nhỏ hẹp, chiều rộng tối thiểu từ 1m sẽ đảm bảo khả năng lấy sáng và thông gió. Thiết kế quá nhỏ sẽ mất tác dụng, còn quá lớn dễ gây thất thoát nhiệt.
Vật liệu và giải pháp che phủ
Kính cường lực, polycarbonate, mica hoặc tấm lấy sáng composite là những lựa chọn phổ biến, giúp cân bằng giữa ánh sáng, độ bền và tính thẩm mỹ. Ở vùng khí hậu nắng nóng, nên kết hợp thêm rèm che, phim cách nhiệt hoặc hệ lam chắn để kiểm soát nhiệt.
Tăng tính thẩm mỹ qua trang trí
Có thể tạo tiểu cảnh dưới đáy giếng bằng cây xanh, sỏi trắng, hòn non bộ, hoặc lắp đèn trang trí để không gian thêm sống động. Với mái giếng, dùng kính màu hoặc kính nghệ thuật sẽ tạo hiệu ứng ánh sáng đa chiều đầy cuốn hút.
Trên đây là loạt ý tưởng giếng trời lấy sáng bạn có thể tham khảo. Mọi thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ Hotline để nhận tư vấn kỹ càng.