Mô hình cộng đồng tham gia quản lý việc sử dụng vỉa hè trên trục đường Nguyễn Trãi (Hà Nội)

Nhóm sinh viên gồm Ngô Thị Huyền My và Nguyễn Thị Mai, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã thực hiện đề tài “Quản lý việc sử dụng vỉa hè trên trục đường Nguyễn Trãi (Hà Nội) với sự tham gia của cộng đồng”, và đã đạt giải nhất giải thưởng sáng tạo kỹ thuật Việt Nam – VIFOTECT 2008.

Các tác giả đã đề xuất một số giải pháp chủ yếu mang tính khả thi khoa học và thực tiễn, thiết lập lại trật tự vỉa hè, tăng cường hiệu quả quản lý Nhà nước về sử dụng vỉa hè với sự tham gia tích cực của cộng đồng. Là cửa ngõ Tây Nam vào Thủ đô trục đường Nguyễn Trãi có vai trò là đầu mối giao thông quan trọng. Với nhịp độ phát triển và nhu cầu của người dân ngày càng nâng cao đã làm bùng phát các loại hình kinh doanh mới; những cửa hàng, trung tâm thương mại mọc lên ngày càng nhiều và khó kiểm soát trên trục đường này. Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng này: chưa có đồ án quy hoạch chi tiết, chưa có thiết kế đô thị, sự yếu kém trong công tác quản lý Nhà nước…và sự lấn chiếm vỉa hè lòng đường sử dụng sai mục đích làm cho tình trạng này càng trở nên trầm trọng hơn.

Thiết kế đô thị trên trục đường này phải có sự phân định rõ ràng mục đích sử dụng vỉa hè và chiều rộng sử dụng; thiết kế xây dựng quy hoạch chi tiết chú ý tới không gian cây xanh, chỗ gửi xe, cần có sự phối hợp với chính quyền địa phương lấy ý kiến cộng đồng dân cư. Giải pháp về hạ tầng kỹ thuật gồm nâng cấp sửa chữa làm mới vỉa hè một cách đồng bộ, có sự thống nhất giữa các ngành điện, nước, thông tin liên lạc với Sở Giao thông công chính về thời điểm, địa điểm vị trí xây dựng các đường dây, xây dựng hệ thống giao thông nối tiếp giữa vỉa hè với hệ thống giao thông công cộng trong đó quan tâm và đầu tư các công trình cho người đi bộ (hầm đi bộ, điểm chờ xe bus…). Giải pháp tổ chức các hoạt động thương mại gồm quy hoạch hệ thống dịch vụ thương mại, loại hình kinh doanh nào nên khuyến khích và loại hình kinh doanh nào nên hạn chế trên trục đường để đảm bảo mỹ quan đô thị và vệ sinh môi trường; Quy hoạch mạng lưới chợ xoá bỏ triệt để chợ tạm, chợ cóc. Lựa chọn những loại cây thích hợp không ảnh hưởng tới kết cấu ngầm của công trình và kiến trúc của ngôi nhà; và tuỳ theo độ rộng của vỉa hè. Những đoạn vỉa hè <3,5m bố trí một hàng cây, >7,5m bố trí đường dạo kết hợp với tiểu cảnh, còn lại có thể kết hợp trồng cây và để xe. Màu sắc gạch lát hè phải tạo được sự phân định rõ ràng chức năng sử dụng. Bố trí các máy bán nước tự động và thùng rác nhiều ngăn hay nhiều màu để phân loại trên vỉa hè: tại các điểm xe bus, trước các khu vực tập trung đông người. Xây dựng một số khu vệ sinh công cộng tại một số khu vực trung tâm đồng thời tiến hành giao hoặc tổ chức đấu thầu quản lý các khu này cho các cơ quan đơn vị tư nhân. Nhà nước cần ban hành quy chế quản lý đô thị trong đó quy định rõ nội dung quản lý vỉa hè, áp dụng cụ thể tại quận Thanh Xuân và trục đường Nguyễn Trãi. Nghiêm túc cương quyết trong xử lý việc lấn chiếm vỉa hè, tăng cường lực lượng cán bộ thanh tra quản lý bồi dưỡng kiến thức chuyên môn.