Nhà ở xã hội: Mong mỏi của người dân sẽ thành hiện thực

Xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp là chủ trương lớn của Chính phủ được người dân đồng lòng. Tuy nhiên, chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp như thế nào, đối tượng nào được ưu tiên vẫn là câu hỏi lớn cho TP.HCM.

Bê tông Xuân Mai tạo niềm tin vững bền

Doanh nghiệp xây dựng nhà thu nhập thấp, rất cần hỗ trợ từ chính sách.

Mỏi mòn chờ chốn an cư…

Trên thực tế, từ tháng 7/2006, UBND TP.HCM đã triển khai thí điểm các dự án chương trình xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn TP giai đoạn 2006 – 2010. Tuy nhiên, gần 4 năm trôi qua, những dự án trên vẫn chỉ là điệp khúc “đang triển khai” và người có thu nhập thấp vẫn tiếp tục “mơ về nơi xa lắm”!

6 năm ở nhà thuê, vợ chồng anh Trần Thanh Tùng, công tác tại Trung tâm Y tế Q.9 bỗng thấy vui mừng khi nghe những thông tin về chính sách xây dựng nhà ở xã hội cho đối tượng chính sách sắp được triển khai tại TP.HCM. Anh Tùng hy vọng mình sẽ nằm trong diện được mua nhà ưu đãi. Anh cho biết, với mức thu nhập 3 triệu đồng/tháng, giá chung cư trên 12 triệu đồng/m2 như hiện nay thì hai vợ chồng phấn đấu không biết bao giờ mới có được căn nhà để ở. Mức thu nhập như hiện nay, cùng với vật giá leo thang, rất nhiều công chức Nhà nước đang đối phó với chuyện sinh hoạt, con cái ăn học hàng ngày cũng đã vất vả rồi, mấy ai nghĩ đến chuyện mua nhà. Giấc mơ về một mái ấm quả thật quá xa với đối với đối tượng công chức Nhà nước.

Theo số liệu khảo sát của ngành Xây dựng, tổng số lao động làm việc trong khu vực quản lý nhà nước, lực lượng vũ trang khoảng 130.000 người, trong đó gần 20% đang gặp khó khăn về nhà ở và có nhu cầu bức xúc về chốn an cư. Ngoài ra, hiện trên địa bàn TP.HCM có hơn 30.000 hộ gia đình đang gặp khó khăn về nhà. Nhóm đối tượng này chủ yếu gặp những vấn đề như: Chất lượng nhà ở thấp, đang ở nhờ nhà người thân, nhà ở tạm bợ… Ngoài nhà ở xã hội cho các đối tượng làm việc trong khu vực quản lý nhà nước, lực lượng vũ trang…, nhóm đối tượng này đang rất cần quỹ nhà có mức giá thấp giúp họ an cư.

Đáp ứng nhu cầu trên, UBND TP đã tích cực giao đất và chuẩn bị quỹ đất để xây dựng nhà ở cho các đối tượng trên là 99 dự án, tổng diện tích gần 426 ha với tổng quy mô 37.655 căn, bao gồm 31.200 căn hộ chung cư và 6.454 nền nhà đất. Chương trình được chia thành 2 giai đoạn, trước và sau thời điểm CP ban hành Luật Nhà ở (ngày 29/11/2005). Không kể số lượng căn hộ đã hoàn thành ở giai đoạn 1, giai đoạn 2 từ năm 2006 với tổng vốn đầu tư dự kiến 9.425.204 tỷ đồng, theo báo cáo của UBND TP.HCM tính tới thời điểm hiện nay, chỉ “có 8 dự án có thể triển khai trong thời gian tới”.

Đã có giải pháp…

Câu chuyện “chính sách” đi trước, thực hiện “theo sau” đã được dư luận quan tâm mổ xẻ vấn đề. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là chính sách để xây dựng nhà ở cho diện này không có quy định rõ ràng, nhất là các giải pháp ưu đãi. Vì thế mà từ trước đến nay TP.HCM cũng mới chỉ hô hào, kêu gọi doanh nghiệp (DN) “xắn” tay cùng làm. Còn nhớ cách đây 5 năm, một dự án nhà cho người thu nhập thấp cũng được quảng bá rầm rộ, có hẳn nhà mẫu hẳn hoi nhưng sau đó, DN này đã rút lui không kèn không trống.

Ngay cả nhà ở cho công nhân-đối tượng lẽ ra phải được quan tâm hàng đầu, được hưởng những điều kiện sinh hoạt tối thiểu cũng không có, nguyên nhân vì “vướng” quy hoạch. Ông Thái Văn Mến, TGĐ Tập đoàn Tân Tạo phân tích, “khó khăn của việc chậm xây dựng nhà xã hội, nhà ở cho công nhân là trước khi DN, Khu công nghiệp… đi vào hoạt động , không hề có quy hoạch nhà ở cho đối tượng này. Vì vậy, sau khi thấy nhu cầu nhà ở cho công nhân là hết sức cần thiết, DN mới xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện chương trình nhà ở. Tuy nhiên quy trình thủ tục này mất rất nhiều thời gian, trong khi nhu cầu của người lao động ngày càng bức xúc”.

Theo ông Nguyễn Thanh Bình, Trưởng phòng Kế hoạch Sở Xây dựng TP.HCM, dựa trên những vướng mắc thực tế, UBND TP.HCM vừa kiến nghị Thủ tướng Chính phủ các giải pháp tháo gỡ. Cụ thể về đất đai, sẽ cho phép tạo quỹ đất sạch bằng cách chuyển mục đích sử dụng đất đai tại các kho bãi, nhà xưởng gây ô nhiễm do các cơ quan Trung ương quản lý trong khu vực nội thành và không còn phù hợp quy hoạch xây dựng đô thị. Về vốn, đồng ý việc đổi quỹ “đất công” để lấy quỹ nhà ở căn hộ làm nhà ở xã hội và sử dụng đất dôi dư đã qua xử lý, sắp xếp theo các quy định hiện hành để bán đấu giá tạo nguồn vốn thực hiện chương trình. “Riêng thuế sẽ áp dụng thuế suất giá trị gia tăng bằng 0% đối với những gói thầu xây lắp, thiết bị, tư vấn… Miễn  thuế thu nhập doanh nghiệp cho thu nhập từ đầu tư nhà ở xã hội 4 năm, kể từ khi có thu nhập chịu thuế và giảm 50% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp trong thời gian 9 năm tiếp theo…”, ông Bình nói thêm.

Khuyến khích chủ đầu tư bỏ vốn cho các dự án nhà ở giá thấp, dự kiến TP.HCM sẽ miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất xây dựng; được phép áp dụng hình thức chỉ định thầu chọn đơn vị tư vấn lập dự án; được cung cấp miễn phí những thiết kế mẫu; được hưởng tỷ lệ lãi định mức khi thực hiện dự án là 10% tổng mức đầu tư… Hạn chế tình trạng người thụ hưởng sai đối tượng quy định, TP cũng đã hoàn thành quy chế quản lý cho từng đối tượng cụ thể. Với tất cả các biện pháp trên, TP.HCM đang lạc quan đến hết năm 2010 sẽ hoàn thành 8 dự án với diện tích đất 5,5 ha, quy mô 2.821 căn với tổng mức đầu tư khoảng 1.250 tỷ đồng.