Xây dựng nhà ở xã hội: Các DN chưa mặn mà?

trong hội thảo bàn về “Giải pháp phát triển nhà ở sinh viên, công nhân KCN và nhà ở thu nhập thấp” do Hiệp hội BĐS Tp.HCM (Horea) tổ chức tuần qua, nhiều ý kiến đã mổ xẻ các giải pháp làm sao để các DN cùng chung tay xây dựng nhà ở xã hội thay vì chỉ làm nhà ở thương mại đơn thuần. Sở dĩ phải bàn cách để DN chung tay với Nhà nước là do chương trình nhà ở xã hội đã “phát” từ lâu nhưng đến nay các DN vẫn chưa “động”.

Ông Nguyễn trọng Ninh, phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS cho biết, cả nước hiện có 263 DN đăng ký đầu tư nhà ở thu nhập thấp (TNT), 264 DN đăng ký đầu tư nhà ở cho công nhân nhưng đến nay số lượng dự án khởi động chỉ đếm trên đầu ngón tay. Các DN đầu tư kinh doanh BĐS cho rằng, muốn triển khai nhanh chương trình này cần rất nhiều yếu tố.

Theo ông Nguyễn phụng Thiều, Giám đốc Cty Cp địa ốc Sài Gòn Gia Định thì, để giải quyết bài toán nhà ở xã hội một cách căn cơ, các DN không cần miễn giảm thuế mà cần Nhà nước có chính sách miễn giảm trực tiếp cho người thụ hưởng như: miễn tiền sử dụng đất, miễn thuế VAT… Bên cạnh đó, cần xây dựng một cơ chế thông thoáng, quy định thủ tục nhanh gọn, ai gây cản trở thì xử lý mạnh tay, ai tạo điều kiện nhanh gọn thì khen thưởng rõ ràng. “20 năm trước Nhà nước thí điểm khu nhà TNT tại Bàu Cát nhưng đến giờ vẫn loay hoay chưa tìm được một lời đáp cụ thể về vấn đề này”, ông Thiều sốt ruột nói.

trong khi đó, ông Nguyễn Văn Đực, phó giám đốc Cty TNHH Đất Lành cho biết ông đã phải rớt nước mắt vì quá bức xúc với những thủ tục hành chính nhiêu khê cản trở những người TNT không có nhà. Theo ông Đực, chính những thủ tục hành chính là nguyên nhân làm tăng giá thành của căn hộ, trung bình sau 3 năm chậm triển khai giá thành tăng khoảng 40%, từ 9 – 10 triệu đ/m2 có thể tăng lên 13 – 14 triệu đ/m2.

Đồng quan điểm với các ý kiến trên, ông Nguyễn Văn Thành, Tổng giám đốc Cty Nhà Việt Nam cho rằng, để triển khai nhà ở xã hội với những hỗ trợ như hiện nay, chắc chắn sẽ không thực hiện được vì các DN chỉ làm khi có đất sạch mà thôi. Ông Thành cho biết, ở Băng Cốc (Thái Lan), để làm nhà ở xã hội, chính phủ nước này đã giao đất sạch cho các DN tư nhân, đồng thời lo đầu ra, chính quyền địa phương có nhu cầu về nhà ở xã hội phải đóng trước cho DN 30% giá trị căn hộ… Chính phủ tự sàng lọc đối tượng nghèo và hỗ trợ họ, do đó chỉ trong thời gian ngắn họ xây được 3.000 căn nhà cho người TNT. Ông Thành cũng đưa ra ý kiến, người TNT rất khó có đủ 30% vốn đối ứng để đóng ban đầu, vì vậy thay vì quy định cứng nhắc phải xây nhà chung cư, các DN có thể phân lô bán nền và xây những ngôi nhà cấp 4 ở những khu vực vùng ven còn nhiều đất trống. Bởi, với dạng nhà này, những người TNT chỉ cần bỏ từ 150 – 200 triệu đồng là đã có thể sở hữu một căn nhà tương đối thay vì phải sống trong những khu ổ chuột.

Đồng tình với quan điểm đó, bà Nguyễn Thị phương Mai, phó chủ tịch ngoại vụ trung tâm Thương mại Mỹ – Việt bổ sung thêm, các khu dân cư đó cần phải được quy hoạch và làm hạ tầng bài bản và thay vì phân lô bán nền, chủ đầu tư có thể làm móng trước những nền đó để sau này nếu có tiền người dân có thể xây 3 – 4 tấm mà không cần phải phá bỏ, tránh lãng phí. Đối với đối tượng TNT, Nhà nước nên cho thuê nhà thì sẽ phù hợp hơn là bán.

Đa phần các DN đăng ký tham gia xây dựng nhà TNT đều cho rằng vấn đề vay vốn cũng là một trở ngại. “Vấn đề để người TNT có nhà là vấn đề của toàn dân chứ mình Nhà nước sẽ không kham nổi. Quan trọng là Nhà nước điều tiết như thế nào mà thôi”, ông Thành kết luận.

Ông Nguyễn trọng Ninh cho biết, Bộ Tài chính đã có văn bản với Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt Nam, những dự án nào có quỹ đất được quy hoạch sẽ được cho vay với lãi suất 9,6%/năm, thời hạn 12 năm.