Gần đây tại một số công trình bị cháy không những trong giai đoạn khai thác, sử dụng mà còn bị cháy trong cả giai đoạn thi công. Nguyên nhân gồm cả chủ quan (do thiết kế, thi công) cũng như khách quan (sự bất cẩn của người sử dụng). Với cáp điện, nếu không đúng quy chuẩn an toàn thì khi cháy cũng sinh ra khói độc gây chết người.
Tuy nhiên, một điều đáng buồn là các nhà thầu luôn tìm cách giảm giá vật liệu khi đấu thầu cho các dự án cao tầng bằng cách đề nghị dùng các loại cáp tiêu chuẩn thấp và rẻ tiền. Tệ hại hơn, việc giảm giá bằng cách này lại được sự ủng hộ và chấp nhận của tư vấn và chủ đầu tư. Điều mà các chủ đầu tư không biết là việc tiết kiệm vài chục ngàn đô-la hoặc hơn thế nữa từ việc sử dụng các loại cáp rẻ tiền này lại đánh đổi bằng hàng triệu đô-la cho việc bồi thường và sửa chữa những dây cáp này sau sự cố cháy. Điều đáng sợ hơn nữa cần cảnh báo là tính mạng con người, điều quý giá nhất, lại sẵn sàng được đánh đổi để tiết kiệm những đồng đô-la đó. Rất nhiều nhà sản xuất thường tự đặt tên cho các loại cáp thấp cấp của mình là “cáp chống cháy”. Loại cáp này thường dùng vật liệu pVC (polyvinyl Chloride) làm vỏ bọc với duy nhất 1 lớp MICA là vật liệu chống cháy. Các loại cáp này thường đạt được tiêu chuẩn IEC 60331 ở duy nhất tiêu chí “chống cháy”. Tuy nhiên, một số rất ít chủ đầu tư và tư vấn thiết kế hiểu rằng mặc dù cáp chống cháy pVC có thể có tính chất hạn chế việc lan truyền sự cháy ở một khía cạnh nào, nhưng sẽ tạo ra một khối lượng khổng lồ khói độc khi cháy. Các loại khói này làm mất tầm nhìn (xuống bằng 0) và gây chết ngạt cho các nạn nhân. Những nạn nhân này thường tránh bị chết cháy nhưng không thể chịu đựng nổi khói độc do cáp pVC gây ra. Đa phần các công trình công cộng tập trung đông người từ cấp III trở lên quy mô từ 2 tầng và có tổng diện tích sàn từ 300m2 trở lên; chung cư, khách sạn, nhà làm việc từ cấp II trở lên ở Việt Nam rất thờ ơ với việc sử dụng cáp chống cháy đúng tiêu chuẩn. Nguyên nhân chính là do không quan tâm cũng như không biết về những vấn đề rắc rối liên quan. Hiện tại có nhiều DN sản xuất cáp điện hàng đầu thế giới đã thường xuyên tổ chức các buổi hội thảo tại Việt Nam và giới thiệu tầm quan trọng của việc sử dụng các loại cáp chống cháy đúng tiêu chuẩn an toàn cho các toà nhà cao tầng trong việc bảo vệ tính mạng con người. Nỗ lực của họ đã có một vài kết quả khích lệ khi một số công trình đã nhận thức và sử dụng các loại cáp đúng và đạt tiêu chuẩn an toàn. Một trong số đó là công trình Bảo tàng Hà Nội phục vụ Đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội. Công trình này đã sử dụng loại cáp chống cháy có sử dụng lớp bọc LSHF (Low Smoke Halogen Free – ít khói và không chứa khí Clo, là loại khí độc). Để giúp các chủ đầu tư, các nhà thầu thiết kế có thể nắm bắt được việc sử dụng cáp điện chống cháy, tôi xin giới thiệu một số tiêu chuẩn nên áp dụng cho các loại cáp chống cháy dùng trong các toà nhà: 1. Cáp chống cháy phải đạt các tiêu chuẩn của Anh BS6387 và Singapore SS299. 2. Cáp chống cháy phải chịu được nhiệt độ 9500C trong 3 giờ. 3. Cáp chống cháy phải sử dụng loại vật liệu LSHF theo tiêu chuẩn IECV61034 (Tiêu chuẩn ít khói) & IEC 60754 1 & 2 (Tiêu chuẩn khí độc). Tuyệt đối không sử dụng vật liệu pVC. 4. Tất cả các loại cáp (bao gồm cả chống cháy và cáp thường) sử dụng trong các công trình có đông người như nhà ga, nhà làm việc, chung cư, trường học, khách sạn, bệnh viện, trung tâm thương mại, khu nghỉ dưỡng… phải sử dụng vật liệu LSHF và tuyệt đối không sử dụng pVC (xem bảng so sánh kỹ thuật). Qua phân tích trên có thể thấy rằng, ảnh hưởng của cáp điện khi bị cháy đối với tính mạng con người là rất lớn. Cáp điện là “Sản phẩm, hàng hoá có khả năng gây mất an toàn” trong quá trình sử dụng. Bởi vậy, việc đánh giá và xác nhận sự phù hợp của cáp điện với tiêu chuẩn công bố áp dụng (gọi là chứng nhận hợp chuẩn) hoặc với quy chuẩn kỹ thuật (gọi là chứng nhận hợp quy) là hết sức cần thiết. Chủ đầu tư và các nhà thầu thiết kế cần sử dụng cáp điện đáp ứng các tiêu chuẩn trên để đảm bảo an toàn tính mạng cho cộng đồng khi khai thác, sử dụng.
Lê Văn Thịnh |
Báo động việc sử dụng cáp điện không bảo đảm an toàn
64
Bài trước