TCty Xây dựng số 1 sau cổ phần hoá: Vay khó trả Nợ khó đòi?

Năm 2004 TCty Xây dựng số 1 (Bộ Xây dựng) tại Tp.HCM (TCty số 1) tiến hành cổ phần và lập tức vấp phải hàng loạt những rắc rối từ các đơn vị thành viên cũ tạo nên những phiền hà và sai phạm lên tới hàng tỷ đồng.

Hàng loạt vi phạm?

Năm 2001 sau khi ông Nguyễn Bá Liễu, GĐ Cty Đầu tư phát triển Đô thị (sau là Cty Cổ phần đầu tư Miền Nam) bị khởi tố, tạm giam vì tội “tham ô” thì ông Bùi Ngọc Hoàn (cán bộ TCty xây dựng số 1) được bổ nhiệm về làm giám đốc.

Chỉ mới làm được 6 tháng, ông Hoàn đã bán luôn trụ sở Cty tại dự án Miếu Nổi (p.3, Bình Thạnh, Tp. HCM) – Dự án thuê đất của Nhà nước. Hiện Cty đứng trước nguy cơ phải bồi thường hợp đồng mua bán này. Tiếp đó ngày 31/7/2001 Sở Quy hoạch – Kiến trúc Tp.HCM quyết định quy hoạch dự án Miếu Nổi do Cty làm chủ đầu tư là khu nhà phố, nhưng sau đó 7 ngày lại ra thông báo tạm đình chỉ quyết định trên để quy hoạch lại và cho mãi gần đây (10/5/2010) mới có quyết định quy hoạch dự án đó là cụm chung cư 25 tầng. Tuy nhiên, trong năm 2001 – 2002 dựa vào bản quy hoạch cũ, ông Hoàn đã cho xây và bán 5 biệt thự và trên 10 nền đất của dự án này. Nay để tiếp tục thực hiện dự án thì Cty Miền Nam phải đền bù giải tỏa những biệt thự này – một việc không hề đơn giản.

Cũng trong thời gian này ông Hoàn dưới danh nghĩa Cty đã bán 1.000m2 đất thuộc khu biệt thự An phú, trong đó có 600m2 đất công viên. Nay Nhà nước thu lại, người mua đang yêu cầu Cty phải bồi thường nếu không sẽ kiện ra tòa.

Đây chính là nguyên nhân để Cty Miền Nam khiếu kiện TCty số 1 lên nhiều cấp, và tháng 5/2009 UBND Tp.HCM, Thanh tra Tp.HCM đã có kết luận những việc làm của ông Hoàn là trái pháp luật. Tuy nhiên, LS Bùi Hữu Khoát – trưởng phòng pháp chế TCty số 1 cho biết: “Sau khi nhận được thông báo của Cty Miền Nam, lãnh đạo TCty đã tạm đình chỉ công việc của ông Hoàn. Quá trình giải quyết như thế nào đến nay chúng tôi cũng không nắm rõ”.

Nợ chồng nợ và…

Tháng 10/2004 khi ông Nguyễn Bá Liễu còn làm giám đốc Cty Miền Nam, đã cho Cty Thi công Cơ giới vay 110 triệu đồng có chứng từ đầy đủ. Cty Miền Nam đã nhiều lần đòi nợ nhưng Cty thi công Cơ giới không nhận nợ. Sau đó Cty này đã nhập về TCty số 1 cùng với khoản nợ và TCty số 1 nhận trả nợ. Vậy nhưng, Cty Miền Nam không những đòi nợ mà còn yêu cầu được làm rõ số tiền đó được nhập quỹ Cty Thi công cơ giới vào thời gian nào? Nên việc thanh toán khoản nợ này tới nay chưa thực hiện được.

Một khoản nợ nữa mà TCty số 1 phải trả là do trước khi cổ phần hóa (6/2004), trong quá trình thực hiện dự án chung cư Miếu Nổi, Cty Miền Nam nợ 2,6 tỷ đồng của Cty Kỹ thuật xây dựng phú Nhuận. Khoản nợ này đã không được đưa vào danh sách kiểm kê tài sản.

Chưa hết năm 2000 Cty Miền Nam xin được dự án Hạnh phúc (đường Nguyễn Văn Linh, Q.7, Tp. HCM) diện tích 41ha đã đền bù, san lấp 5,8 ha, và đã đầu tư vào dự án Hạnh phúc 14,5 tỷ đồng. Sau đó, trong quá trình kiểm tra phát hiện nhiều sai phạm, Sở Địa chính Nhà đất đã trình UBND Tp.HCM đề nghị thu hồi dự án. trong những đơn khiếu nại lên các cấp có thẩm quyền, Cty Miền Nam nghi ngờ việc thu hồi dự án không minh bạch khiến cho Cty mất dự án và việc làm, TCty số 1 áp giá đền bù cho Cty theo chứng từ còn 1,14 tỷ đồng không có chứng từ mà không được tính là không hợp lý. Nay Cty Miền Nam yêu cầu TCty số 1 giao lại 50%  hoặc ít nhất là 6ha cho Cty và nếu không giao đất lại thì không thể đối chiếu các công nợ khác.

Toàn bộ sự việc trên dây dưa kéo dài suốt từ 2004 đến nay khiến TCty số 1 sau khi cổ phần hoá không tài nào xử lý nổi. Khiếu kiện kéo dài mỗi lúc thêm phức tạp, và cùng với điều đó là câu hỏi về sự buông lỏng quản lý – nguyên nhân của hàng loạt vi phạm.