Khi chính quyền không muốn bảo vệ dân

1. Tháng 8/2010 này là đúng hai năm kể từ vụ Vedan Việt Nam bị bắt quả tang xả nước thải giết sông Thị Vải. Đến lúc ấy, thời hạn khiếu kiện Cty Vedan đòi bồi thường thiệt hại sẽ không còn. Cuộc mặc cả về hỗ trợ thay cho bồi thường giữa Vedan Việt Nam với các cơ quan Nhà nước trải qua không biết bao nhiêu cuộc họp trong gần hai năm qua. Những đề xuất và tranh luận về các con số thiệt hại cuối cùng vẫn chưa được thống nhất, từ hàng ngàn tỷ đồng xuống trăm tỷ rồi chục tỷ cứ như đang thử thách sự kiên trì của người dân, tính nghiêm minh của luật pháp và các cơ quan quản lý Nhà nước.

Sự việc đã được đẩy đến việc cả Hội Nông dân Tp.HCM và chính quyền tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đều khẳng định không còn gì để thương lượng với Vedan. Như vậy, một vụ kiện của nông dân sẽ diễn ra. Tuy nhiên, điều nực cười là ở nơi xảy ra thiệt hại nặng nề nhất – Đồng Nai – Tỉnh ủy, chính quyền ở nơi này lại liên tục “tuyên truyền, vận động” nông dân thoả hiệp với Vedan để nhận số tiền còm.

2. Sư hờ hững, vô trách nhiệm của những cơ quan chức năng ở Đồng Nai đã đẩy dư luận đến nghi ngờ: Có hay không việc lãnh đạo chính quyền ở đây bắt tay với Vedan?

Có thể nói rằng: Việc Đồng Nai không muốn khởi kiện Vedan đã phá vỡ ý chí thống nhất giữa Tp.HCM – Đồng Nai – Bà Rịa – Vũng Tàu trong việc kiên quyết đưa Vedan ra toà nhằm tránh hậu hoạ về sau cho môi trường và người dân từ các Cty khác đang và sẽ hoạt động tại Việt Nam. Việc thoả hiệp của Đồng Nai dễ dẫn đến tiền lệ xấu về sự thiếu thống nhất trong ý chí bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cộng đồng xã hội. Và việc này cũng thể hiện sự yếu kém của chính quyền và hệ thống chính trị ở Đồng Nai khi có hệ thống pháp luật bảo hộ mà không chế tài được đơn vị vi phạm.

3. Thật nực cười khi vụ việc đã rõ mười mươi, đến nỗi chính Bộ trưởng Bộ TN&MT phạm Khôi Nguyên còn khẳng định rằng, việc thảo luận giữa người dân và Vedan không xong, chúng ta cần hướng tới việc khởi tố. Các con số đã được xác định trên cơ sở khoa học sẽ được đặt lên bàn các cơ quan chức năng để cùng vào cuộc. “trách nhiệm của bộ trong vụ Vedan không dừng ở cấp quản lý chuyên môn Nhà nước, chỉ hết bàn đến Vedan khi việc đền bù cho dân xong”.

Ấy vậy mà quan chức Đồng Nai lại có thể phát ngôn và hành động nhằm bảo vệ Vedan, như thể Vedan là một cái gì đúng đắn lắm chứ không phải là một kẻ đã đầu độc đồng bào của họ, rằng: “Ở trong chăn mới biết chăn có rận. Bởi vì việc khởi kiện thì bà con rất yếu chứng cứ và không có tiền để đóng án phí…”.

Khi chúng ta có những cấp chính quyền không biết/không dám và không muốn bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, thì đó là nỗi hổ thẹn và sỉ nhục!