Hoà Bình: Sông Đà liệu có còn trong xanh ?

trong hệ thống sông hồ của nước ta hiện nay thì sông đà được xếp vào loại sạch nhất, ít ô nhiễm nhất do các tỉnh vùng tây bắc như hoà bình, sơn la, điện biên, lai châu chậm phát triển công nghiệp, ít rác thải hữu cơ, vô cơ thải ra sông. chính vì vậy thủ đô hà nội đã lấy nguồn nước mặt sông đà tại khu vực xã phú minh, huyện kỳ sơn( hoà bình ) cung cấp nước sạch cho nhân dân. tuy nhiên, dòng sông đà trong xanh cũng đang gánh chịu ô nhiễm do con người gây ra, nếu các tỉnh trong vùng không có biện pháp ngăn chặn, bảo vệ kịp thời.

tại hoà bình, “thủ phạm” chính nhiều năm nay gây ô nhiễm cho sông đà chính là nhà máy giấy kỳ sơn ( nay là công ty cổ phần bột giấy hoà bình ) có trụ sở tại xã dân hạ, huyện kỳ sơn, công xuất 4000 tấn bột/năm. lưu lượng nước thải phải xử lý khoảng 700 m3/ ngày đêm, chủ yếu từ khu vực xeo giấy và nấu bột; nước thải có tải lượng ô nhiễm cao, đặc biệt là các chất hữu cơ, dịch đen chứa lignhin. do nhà máy có công nghệ quá cũ ( từ những năm 1960) nên việc áp dụng hệ thống xử lý nước thải khó khăn vì kinh phí đầu tư lớn so với dây chuyền hiện tại. sau khi người dân địa phương nhiều lần lên tiếng kêu cứu tới chính quyền các cấp việc nhà máy giấy kỳ sơn gây mùi hôi thối, năm 2008 đơn vị này đã giảm 50% công xuất để giảm lượng nước thải, cải tạo máy móc, nhưng nước thải khi thải ra ngoài vẫn chưa đạt tiêu chuẩn cho phép. trong khi, cửa xả ra sông đà không xa nhà máy nước phú minh là bao.

một doanh nghiệp khác xâm hại sông đà là công ty tnhh pacific 100% vốn nhật bản. công ty này đóng tại phường chăm mát, thành phố hoà bình chuyên muối dưa xuất khẩu. công ty này đã nhiều lần mang nước thải đổ trộm xuống sông đà. sau khi mật phục, hồi 16 giờ ngày 12/12/2008, tại cơ sở 2 của công ty (tổ 17, phường hữu nghị), phòng cảnh sát môi trường công an tỉnh hoà bình đã bắt quả tang xe ôtô téc chở nước thải của công ty mang biển số 28 nn- 446- 22 do lái xe hoàn tiến thành điều khiển đang đổ chất thải trực tiếp ra sông đà mà không qua bộ phận xử lý nước thải của công ty. phòng pc 36 đã lập biên bản sai phạm đối với công ty pacific và tiến hành lấy mẫu nước thải để phục vụ công tác điều tra. trước đó, vào ngày 11/12/2008 phòng pc 36 phối hợp với đoàn công tác của cục cảnh sát môi trường- bộ công an cũng phát hiện công ty chế biến nông- lâm sản xuất khẩu hữu nghị ( sản xuất vàng mã xuất khẩu sang đài loan ) đóng tại phường hữu nghị, tp hoà bình đang xả chất thải ra môi trường mà không qua hệ thống xử lý của nhà máy.

trên hồ hoà bình, tuy chưa có ô nhiễm công nghiệp nhưng ô nhiễm rác thải sinh hoạt cũng đáng báo động. tại khu vực cảng bích hạ, nơi neo đậu hàng trăm tàu thuyền mà không ai chăm lo dọn vệ sinh. trăm thứ rác thải sinh hoạt như nilon, lông gà, phân người…nổi lều bều mặt nước cùng váng dầu khiến khách tham quan du lịch phải ngán ngẩm.

để dòng sông đà không bị ” bức tử” như những dòng sông khác, ngay từ bây giờ chính quyền các tỉnh trong vùng cần sớm phối hợp bắt tay nhau có chiến lược giữ gìn sông sạch, đẹp; không quy hoạch khu công nghiệp, nhà máy ven sông. đối với các cơ sở công nghiệp đang xả nước không đạt tiêu chuẩn xuống sông phải kiên quyết xử phạt, đình chỉ hoạt động theo đúng quy định của pháp luật. đối với hà nội về lâu dài vẫn sử dụng nguồn nước mặt sông đà cũng nên tham gia đóng góp bảo vệ nguồn tài nguyên nước quý giá này.