Chuyển biến trong giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản của TP Cần Thơ

Ðể xây dựng Cần Thơ trở thành đô thị loại 1, Nhà nước có kế hoạch bố trí nguồn vốn đầu tư cho các công trình xây dựng cơ bản của Cần Thơ năm 2008 là 2.164 tỷ đồng. Nhưng, trong 6 tháng đầu năm 2008 mới chỉ giải ngân được 383,947 tỷ đồng, bằng 16,45% kế hoạch.

Vốn chờ công trình

Cuối quý 2, đầu quý 3 năm 2008, hầu như giá tất cả các loại vật tư xây dựng như sắt, thép, xi-măng, đá, cát, xăng dầu leo thang và biến động liên tục làm trượt giá xây dựng cơ bản, việc chỉ đạo thực hiện trở nên lúng túng, gây chậm trễ thi công. Chính phủ đã phê bình lãnh đạo UBND thành phố Cần Thơ  trong chỉ đạo, điều hành chưa quyết liệt để đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình đã bố trí vốn.

Trên thực tế, những tháng cuối năm 2007 và đầu năm 2008, giá cả vật liệu xây dựng biến động mạnh làm cho các nhà thầu gặp khó khăn ảnh hưởng đến tiến độ công trình. Các chủ đầu tư lúng túng trong điều chỉnh dự toán bổ sung do trượt giá vật liệu. Công tác giải phóng mặt bằng ách tắc do vướng mắc ở khâu đền bù dẫn tới không có nền nhà để bố trí tái định cư, di chuyển dân.

Tại dự án tuyến đường Mậu Thân – Sân bay Trà Nóc, các hộ dân yêu cầu áp dụng hình thức đất đổi đất khiến chính quyền địa phương lúng túng. Một số đơn vị tư vấn năng lực yếu, khảo sát thiết kế không kỹ, mất nhiều thời gian điều chỉnh các hạng mục phát sinh như dự án tuyến giao thông Bốn Tổng-Một Ngàn phải chỉnh 400 mét đầu tuyến, Trung tâm văn hóa quận Ô Môn phát sinh hạng mục phòng cháy chữa cháy, cấp điện, cấp nước, Trung tâm thương mại huyện Phong Ðiền tính thiếu khối lượng san lấp, Kè bờ tả rạch Khai Luông không khảo sát lại cao trình trước khi thi công…

Bên cạnh đó công tác chọn lựa thầu không kỹ nên có tình trạng một số nhà thầu năng lực yếu tài chính, thiết bị yếu lại dàn mỏng ở nhiều công trình dẫn tới thời gian thi công kéo dài, hoặc cầm chừng, nhưng chủ đầu tư chưa có biện pháp xử lý kiên quyết, như gói thầu số 3 của tuyến giao thông Bốn Tổng-Một Ngàn… Việc phối hợp thực hiện giữa các sở và địa phương chưa chặt chẽ, một số chủ đầu tư thụ động trong việc giải quyết các thủ tục đầu tư, trách nhiệm hướng dẫn chuyên môn của một số cán bộ sở, ngành chưa được đề cao dẫn đến kéo dài, xử lý lòng vòng, nhất là công tác thẩm định các dự án bờ kè, đầu tư xây dựng chợ, trường học, trạm y tế trong các cụm dân cư vượt lũ…

Tập trung chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn

Ðể khắc phục yếu kém làm chậm tiến độ xây dựng và giải ngân chính quyền thành phố Cần Thơ đã tập trung chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng theo đơn giá đối với gói thầu xây lắp v.v. Qua thống kê, các gói thầu do UBND thành phố quản lý đã điều chỉnh 17 gói thầu, tổng giá trị giảm hơn 39 tỷ đồng (chiếm 11,6%) so với dự toán được phê duyệt ban đầu.

Từ đầu quý 3-2008, hằng tháng Chủ tịch UBND TP Cần Thơ tổ chức họp sơ kết công tác xây dựng cơ bản với các chủ đầu tư và lãnh đạo các quận, huyện, đồng thời thường xuyên tổ chức đoàn kiểm tra các công trình trọng điểm, các công trình do quận, huyện quản lý, nắm bắt kịp thời những nguyên nhân làm chậm tiến độ công trình, từ đó đề xuất phương án điều chỉnh vốn, cắt giảm kế hoạch vốn của một số công trình tiến độ thực hiện chậm.

Sáu tháng cuối năm 2008, UBND TP Cần Thơ đã chỉ đạo quyết liệt các sở, ngành, địa phương và đơn vị thi công tập trung mọi nguồn lực, phương tiện thi công, ứng vốn mua vật liệu để đẩy nhanh tiến độ xây dựng công trình. Cắt, giảm, điều chỉnh vốn, điều chỉnh dự toán các gói thầu, xin Trung ương chủ trương cho tỉnh chỉ định thầu các gói thầu đường Mậu Thân – Sân bay Trà Nóc, đường Cần Thơ-nối thị xã Vị Thanh (tỉnh Hậu Giang), đề xuất thay đổi hình thức hợp đồng.

Ðồng thời thành lập Ðoàn kiểm tra đi thực tế, kiểm tra những chủ đầu tư được giao chỉ tiêu kế hoạch cao nhưng giá trị khối lượng thực hiện đạt thấp đối với các Sở Giao thông vận tải, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Giáo dục và Ðào tạo, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố… tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc cho các chủ đầu tư khơi thông được tiến độ các công trình. Giá trị khối lượng thực hiện và tiến độ giải ngân được đẩy nhanh sáu tháng cuối năm 2008 khối lượng thi công đạt 991,664 tỷ đồng, tăng 186,75 tỷ đồng so với sáu tháng đầu năm, giải ngân là 1.109,789 tỷ đồng, tăng 725,842 tỷ đồng, lũy kế giải ngân đến 31-1 là 1.666 tỷ đồng, đạt 80,5% kế hoạch.

Hàng loạt các công trình trọng điểm đã và đang hiện dần vóc dáng. Dự án nâng cấp và mở rộng Sân bay Trà Nóc thành Sân bay quốc tế Cần Thơ đã hoàn thành giai đoạn 1. Ðầu năm 2009, Sân bay quốc tế Cần Thơ đã khai trương đường bay đi Hà Nội.

Hiện nay các đơn vị thi công đang khẩn trương hoàn thành tuyến đường Mậu Thân nối dài gắn với sân bay quốc tế. Hàng loạt những công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật đầu mối của thành phố Cần Thơ với số vốn đầu tư lớn đang trên đà hoàn thành  như dự án cầu Cần Thơ, với tổng mức đầu tư là 5.562 tỷ đồng, tổng chiều dài 15,85 km, dự kiến hoàn thành vào quý 1 năm 2010; Trung tâm điện lực Ô Môn với tổng công suất 2.800 MW, tổng mức đầu tư khoảng 2 tỷ USD đã chạy thử tổ máy số 1 hòa vào lưới điện quốc gia cuối năm 2008; cảng Cái Cui đã hoàn thành giai đoạn 1 và đang triển khai việc nâng cấp và mở rộng giai đoạn 2 của dự án  mở rộng cụm cảng Cần Thơ.

Dự án xây dựng Trường đại học Y dược Cần Thơ, đang khẩn trương thi công xây dựng khối nhà chính của khoa Y và 10 hội trường, dự kiến đầu tháng 3-2009 đưa vào sử dụng. Các công trình đầu tư đường bộ, đường thủy, đường hàng không được triển khai tại Cần Thơ đã làm thay đổi nhanh chóng kết cấu hạ tầng, tạo cơ sở để nâng tầm thành phố lên đô thị loại 1, nối miền Tây Nam Bộ với các trung tâm đô thị của cả nước và khu vực.