Sân bay Gia Bình với tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 196.378 tỉ đồng, đang được định hướng trở thành một trong những cảng hàng không hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế 5 sao, thuộc nhóm 10 sân bay 5 sao hàng đầu thế giới theo đánh giá của Skytrax. Dự án không chỉ mang ý nghĩa về hạ tầng giao thông, mà còn là đòn bẩy phát triển kinh tế, thúc đẩy cực tăng trưởng phía Đông Hà Nội và toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc.
Sáng 14-11, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã trình bày trước Quốc hội tờ trình về chủ trương đầu tư xây dựng sân bay Gia Bình tại tỉnh Bắc Ninh. Ông Minh nhấn mạnh, dự án không chỉ giúp giảm tải cho sân bay Nội Bài đang quá tải, mà còn góp phần hiện thực hóa chiến lược phát triển hạ tầng để phục vụ các sự kiện quốc tế quan trọng, trong đó có Hội nghị cấp cao APEC 2027.
Quy mô và công suất khai thác
Sân bay Gia Bình được thiết kế theo cấp 4F, chuẩn mực của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO). Giai đoạn đầu, dự kiến khai thác khoảng 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm đến năm 2030. Tầm nhìn dài hạn đến năm 2050, sân bay có thể phục vụ 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm.
Dự án hướng tới mục tiêu trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững, đồng thời bảo đảm khai thác lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh và các sự kiện đối ngoại quan trọng. Theo kế hoạch, sân bay sẽ được vận hành theo tiêu chuẩn dịch vụ quốc tế 5 sao, đồng thời đạt đánh giá xuất sắc về trải nghiệm hành khách (Airport Quality Service – AQS) theo Hội đồng sân bay quốc tế (ACI).
Ngoài chức năng khai thác hành khách, sân bay Gia Bình còn được định hướng trở thành trung tâm trung chuyển hàng hóa và cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa, đại tu máy bay (MRO) quan trọng của khu vực châu Á – Thái Bình Dương, góp phần nâng tầm năng lực logistics và vận tải hàng không cho miền Bắc.
Vốn đầu tư và diện tích đất
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, tổng vốn đầu tư dự kiến 196.378 tỉ đồng, chia làm hai giai đoạn: giai đoạn 1 khoảng 141.236 tỉ đồng, giai đoạn 2 khoảng 55.142 tỉ đồng. Nguồn vốn được huy động từ nhà đầu tư, gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp. Chính phủ đã kiến nghị Quốc hội chấp thuận phương án đầu tư, trong đó Hà Nội sẽ chi hơn 7.600 tỉ đồng để giải phóng mặt bằng, xây dựng hệ thống đường kết nối đồng bộ tới sân bay.
Tổng diện tích dự án khoảng 1.884,93 ha, bao gồm: 124,8 ha đất an ninh, 327,1 ha đất công cộng, 169,62 ha đất ở, 922,25 ha đất trồng lúa hai vụ, 9,16 ha đất tín ngưỡng, và gần 21 ha đất nghĩa trang và cơ sở hỏa táng. Việc quy hoạch diện tích đất chi tiết thể hiện sự chuẩn bị kỹ lưỡng, vừa bảo đảm an sinh xã hội, vừa đáp ứng nhu cầu phát triển hạ tầng.
Lộ trình thực hiện dự án
Dự án được chia làm hai giai đoạn lớn. Giai đoạn 1 (2025 – 2030) tiếp tục chia thành hai mốc nhỏ: giai đoạn 1a (2025 – 2027) xây dựng các công trình cần thiết để phục vụ Hội nghị cấp cao APEC 2027; giai đoạn 1b (2026 – 2030) hoàn thiện các hạng mục còn lại, bảo đảm công suất 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm.
Giai đoạn 2 (2031 – 2050) tập trung hoàn thiện các hạng mục mở rộng, nâng công suất khai thác hành khách lên 50 triệu/năm và hàng hóa lên 2,5 triệu tấn/năm, đồng thời hoàn thiện các tiện ích hỗ trợ dịch vụ, logistics, và MRO, nhằm khẳng định vị thế sân bay Gia Bình là trung tâm hàng không đẳng cấp quốc tế.
Tiêu chuẩn quốc tế và mục tiêu Skytrax
Dự án hướng tới tiêu chuẩn 5 sao Skytrax, top 10 sân bay thế giới và cam kết Net Zero về phát thải. Đây là một trong những tiêu chuẩn đánh giá khắt khe nhất trong ngành hàng không, bao gồm dịch vụ khách hàng, trải nghiệm hành khách, cơ sở hạ tầng, tiện ích và quản lý vận hành. Mục tiêu này đòi hỏi dự án phải lượng hóa rõ tiến độ, phương án vận hành và đánh giá tác động môi trường – xã hội, từ thủy văn, ngập úng, biến đổi dòng chảy đến tiếng ồn, nước thải và quản lý khí thải, đạt chuẩn ICAO/ACI.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đề nghị bổ sung các phương án kết nối đa phương thức đồng bộ, đảm bảo tính khả thi dự án, cũng như giám sát định kỳ 5 năm/lần để đánh giá doanh thu, chi phí, lợi nhuận và điều chỉnh linh hoạt, nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng.
Động lực phát triển kinh tế và du lịch
Sân bay Gia Bình dự kiến trở thành cửa ngõ hàng không quan trọng của miền Bắc, kết nối hiệu quả với các tỉnh phía Đông và các trung tâm kinh tế trọng điểm. Dự án sẽ giảm tải đáng kể cho sân bay Nội Bài, hỗ trợ phát triển vận tải hành khách và hàng hóa, đồng thời tạo sức hút đầu tư vào các ngành dịch vụ, logistics, khách sạn và du lịch trong khu vực.
Với vị trí chiến lược, sân bay Gia Bình còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững, trở thành tâm điểm logistics hàng không và trung tâm dịch vụ kỹ thuật, bảo dưỡng máy bay của khu vực. Sự hiện diện của một sân bay 5 sao không chỉ nâng tầm hình ảnh Bắc Ninh mà còn gia tăng sức cạnh tranh của toàn vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc.
Dự án sân bay Gia Bình là minh chứng cho chiến lược đầu tư hạ tầng kết hợp với phát triển kinh tế – xã hội, mở ra cơ hội tăng trưởng mới cho miền Bắc Việt Nam. Với tổng vốn gần 200.000 tỉ đồng, quy mô 4F, tiêu chuẩn 5 sao Skytrax và lộ trình triển khai rõ ràng, dự án không chỉ là trung tâm vận tải hàng không hiện đại, mà còn là động lực thu hút đầu tư, nâng tầm trải nghiệm hành khách và phục vụ các sự kiện quốc tế quan trọng. Khi hoàn thành, sân bay Gia Bình sẽ trở thành biểu tượng cho sự phát triển bền vững, thông minh và đẳng cấp quốc tế của hạ tầng hàng không Việt Nam.