Trong bối cảnh Vũng Tàu đẩy mạnh nâng cấp hạ tầng đô thị và xây dựng chuỗi điểm nhấn kiến trúc ven biển, Tháp Viễn Dương nổi lên như một trong những phương án tiêu biểu thể hiện tư duy thiết kế hiện đại, giàu tính biểu tượng. Công trình do Winhouse Architecture thực hiện đã được trao Giải Nhì trong cuộc thi tuyển phương án kiến trúc cho điểm nhấn tại Quảng trường Thùy Vân, thuộc dự án chỉnh trang không gian cảnh quan dọc tuyến đường ven biển của thành phố.
Cuộc thi được tổ chức bởi Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng 1 TP. Vũng Tàu, hướng tới việc chọn ra mô hình kiến trúc khả thi, đáp ứng đầy đủ tiêu chí quy hoạch – mỹ thuật – công năng – hiệu quả đầu tư. Trong số các đồ án tham dự, Tháp Viễn Dương thuyết phục hội đồng nhờ khả năng dung hòa giữa ý tưởng biểu tượng và tính ứng dụng trong không gian công cộng.
Ý tưởng kiến trúc định hình từ bản sắc biển
Lấy cảm hứng từ hình tượng cánh buồm căng gió – một hình ảnh gắn liền với đời sống và văn hóa đô thị biển – nhóm thiết kế đã phát triển Tháp Viễn Dương như biểu trưng cho khát vọng vươn xa, tinh thần mở cửa và sự năng động của Vũng Tàu. Hai khối kiến trúc được tạo hình uốn cong, đối xứng như đôi mũi tàu hướng thẳng ra đại dương, gợi cảm giác dịch chuyển và mở rộng không gian về phía biển.
Ý tưởng này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn có giá trị về mặt thị giác: khối cong lớn tạo độ mềm cho công trình, giúp kiến trúc hòa vào chuyển động tự nhiên của sóng, gió và ánh sáng. Sự tương tác này giúp công trình đạt được sự cân bằng giữa tính mạnh mẽ của một điểm nhấn đô thị và sự uyển chuyển của hình thái biển.
Tập thể kiến trúc sư thực hiện phương án – gồm Thái Hữu Hải (chủ trì), Hà Hoàng Nguyên, Phan Đặng Hồng Phúc, Nguyễn Hoàng Anh, Nguyễn Trần Minh Lộc và Nguyễn Cao Toàn – đã theo đuổi triết lý “chuyển động tĩnh”, tức kiến trúc đứng yên nhưng tạo hiệu ứng thị giác như đang vận hành cùng dòng chảy tự nhiên. Đây chính là yếu tố giúp Tháp Viễn Dương trở nên khác biệt so với các công trình điểm nhấn quen thuộc tại các thành phố ven biển.
Thẩm mỹ kiến trúc gắn liền với nhịp điệu ánh sáng
Một trong những giá trị nổi bật của đồ án là cách xử lý vật liệu bề mặt. Công trình sử dụng lớp phủ phản chiếu ánh sáng tự nhiên, cho phép kiến trúc thay đổi sắc độ theo thời điểm trong ngày. Vào sáng sớm, bề mặt tháp ánh lên sắc vàng dịu; buổi trưa mang vẻ trắng tinh khiết, rõ nét; đến hoàng hôn, công trình nhuộm gam đồng ấm, hòa cùng ánh chiều của biển.
Sự biến thiên ánh sáng này tạo nên cảm giác “sống cùng thời tiết và cảnh quan biển”, giúp công trình trở thành một phần linh hoạt của không gian thay vì một khối kiến trúc tách biệt. Với đặc trưng du lịch của Vũng Tàu, yếu tố này góp phần làm tăng giá trị trải nghiệm của người dân và du khách, biến nơi đây thành điểm dừng chân lý tưởng để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của bầu trời – mặt nước trong từng khoảnh khắc.
Ở trung tâm giữa hai khối tháp, một rãnh nước chạy dọc tạo thành trục liên kết mềm. Dòng nước đóng vai trò biểu trưng cho sự giao hòa giữa con người, thiên nhiên và đại dương. Đồng thời, mặt nước phản chiếu ánh sáng giúp tăng chiều sâu không gian, tạo cảm giác rộng mở và mát lành cho quảng trường.
Khả năng kiến tạo bản sắc mới cho không gian công cộng
Các tiêu chí đánh giá phương án trong cuộc thi đều hướng tới việc tìm ra một biểu tượng có thể đại diện cho tuyến ven biển Thùy Vân trong dài hạn. Tháp Viễn Dương đáp ứng yêu cầu này bằng hình thái dễ nhận diện từ xa, tỷ lệ cân đối với mặt bằng quảng trường và tính biểu tượng rõ rệt.
Bên cạnh đó, đồ án thể hiện tư duy thiết kế “mở” – tạo không gian để mọi nhóm người có thể tiếp cận, sử dụng và tương tác. Khi đi vào triển khai thực tế, công trình hứa hẹn trở thành trung tâm hoạt động cộng đồng: nơi tổ chức sự kiện ngoài trời, điểm check-in của du khách, và không gian thư giãn dành cho người dân địa phương.
Bản chất “công trình điểm nhấn” không chỉ nằm ở việc đẹp hay khác biệt, mà ở khả năng khơi gợi cảm xúc và kết nối con người với bối cảnh đô thị. Tháp Viễn Dương làm được điều này thông qua hình khối hướng biển, hiệu ứng ánh sáng – vật liệu, và triết lý hòa hợp cùng cảnh quan. Tất cả tạo nên một kiến trúc không chỉ để nhìn, mà để trải nghiệm.
Vai trò trong chiến lược phát triển đô thị biển Vũng Tàu
Trong xu hướng phát triển đô thị hiện nay, các thành phố ven biển trên thế giới đều chú trọng xây dựng những điểm nhấn mang tính nhận diện, nhằm vừa làm giàu bản sắc vừa tăng sức hút du lịch. Với tầm nhìn dài hạn đó, Tháp Viễn Dương không chỉ giành giải ở một cuộc thi kiến trúc, mà còn góp phần định hình hình ảnh mới cho Vũng Tàu: hiện đại, giàu văn hóa và hướng ra biển.
Dự kiến khi được triển khai đầu tư, công trình sẽ đóng vai trò như “cửa ngõ biểu tượng” của tuyến Thùy Vân, nơi du khách cảm nhận rõ rệt nhịp sống biển qua ánh sáng, gió và không gian mở. Đây cũng là cơ hội nâng tầm chất lượng hạ tầng cảnh quan, giúp Vũng Tàu tiến gần hơn tới tiêu chuẩn của các đô thị du lịch quốc tế.