Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng: Phấn đấu năm 2010 hoàn thành việc giải quyết nhà ở cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn

Ngày 21/4, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng chủ trì Hội nghị tổng kết 4 năm thực hiện Quyết định 134/2004/QĐ-TTg về một số chính sách hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở và nước sinh hoạt cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn và sơ kết 3 năm thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II (Chương trình Phát triển kinh tế- xã hội các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi giai đoạn 2006-2010). Tham dự Hội nghị có đại diện các bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và đại diện cơ quan, tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đánh giá cao kết quả và nỗ lực của các địa phương trong việc thực hiện những mục tiêu cơ bản của Quyết định 134 và Chương trình 135. Tuy vẫn còn những hạn chế, thiếu sót nhưng tại Hội nghị này, các địa phương và các bộ, ngành đã cùng nhau xác định những mục tiêu trọng tâm để thực hiện chương trình tốt hơn trong thời gian tiếp theo. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Quyết định 134 và Chương trình 135 là chủ trương chính sách lớn, quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị to lớn của toàn Đảng, toàn dân ta trong công cuộc chống đói nghèo của đất nước; công cuộc xoá đói giảm nghèo là nhiệm vụ có tính chất chiến lược, mang tính nhân văn sâu sắc đòi hỏi phải thực hiện kiên trì, bền bỉ, quyết liệt.

Phó Thủ tướng nêu rõ bài học rút ra qua 4 năm thực hiện Quyết định 134 và 3 năm thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II là phải quán triệt sâu sắc trong toàn hệ thống chính trị, các cấp chính quyền và nhân dân; huy động nguồn lực tổng hợp đồng thời lồng ghép thực hiện với các chương trình, chính sách khác trên địa bàn; có cơ chế phối hợp đồng bộ giữa Trung ương với địa phương…

Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, năm 2010, sẽ hoàn thành mục tiêu chung của Quyết định 134 và Chương trình 135 đã đề ra; đồng thời nghiên cứu xây dựng phương án mới để tiếp tục triển khai công cuộc xoá đói giảm nghèo trong thời gian tiếp theo. Để thực hiện tốt Quyết định 134 và Chương trình 135 trong giai đoạn từ nay đến hết năm 2010, Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đề nghị các địa phương rà soát và lên danh sách để giải quyết dứt điểm nhà ở tạm; phấn đấu 2010 hoàn thành việc giải quyết nhà ở cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn. Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương nắm chắc đối tượng, hỗ trợ để giúp bà con làm nhà. Về hỗ trợ đất bên cạnh việc tiếp tục giải quyết đất sản xuất cho đồng bào, Phó Thủ tướng lưu ý các địa phương không còn quỹ đất thực hiện hỗ trợ theo các hình thức chuyển đổi ngành nghề, hỗ trợ chăn nuôi; giao khoán bảo vệ rừng; hỗ trợ đào tạo nghề, xuất khẩu lao động… Bên cạnh đó, các địa phương cần chủ động hỗ trợ giống, phân bón, thuốc trừ sâu, nông cụ, giới thiệu những mô hình cách làm hiệu quả, đồng thời cần rà soát để đảm bảo vốn thực hiện chương trình…. Phó Thủ tướng cho biết Trung ương sẽ tiếp tục có chính sách hỗ trợ để đạo tạo nguồn nhân lực bảo đảm cho sự phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Phó Thủ tướng đề nghị sau Hội nghị này, các địa phương cần tiếp tục bàn bạc, thảo luận xác định mục tiêu, cân đối nguồn vốn để thực hiện tốt những nhiệm vụ đặt ra..

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Giàng Seo Phử cho biết, sau 4 năm thực hiện Quyết định 134, mới chỉ hoàn thành được mục tiêu nhà ở theo đề án; các mục tiêu hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt đạt tỷ lệ thấp, nhất là mục tiêu hỗ trợ đất sản xuất (đạt 47%). Trong 53 tỉnh thực hiện Quyết định 134, chỉ có tỉnh Bình Phước hoàn thành cả 4 mục tiêu đề ra (nhà ở, đất ở, đất sản xuất và nước sinh hoạt). Hiện nay vẫn còn nhiều hộ dân tộc thiểu số chưa có hoặc thiếu một phần đất sản xuất.

Để tiếp tục hỗ trợ đất sản xuất, đất ở cho bà con, các địa phương tiếp tục giải quyết đất ở gắn liền với việc hỗ trợ nhà ở cho đồng bào; địa phương còn quỹ đất tiếp tục giải quyết đất sản xuất cho đồng bào; địa phương không còn quỹ đất sẽ thực hiện hỗ trợ theo các hình thức: chuyển đổi ngành nghề, hỗ trợ chăn nuôi; giao khoán bảo vệ rừng; hỗ trợ đào tạo nghề; xuất khẩu lao động… Đối với công trình nước sinh hoạt, Ngân sách Trung ương hỗ trợ 100% vốn cho các thôn bản xây dựng công trình nước sinh hoạt (trung bình 400 triệu đồng/công trình); đối với công trình nước sinh hoạt phân tán hỗ trợ bình quân 1 triệu đồng/ hộ.

Sau 3 năm thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II, đã góp phần giảm tỷ lệ nghèo các xã đặc biệt khó khăn từ 47% năm 2005 (trước khi thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II) xuống còn 35,6% năm 2008, mỗi năm giảm được từ 3-4% hộ nghèo. Kết thúc năm 2008, có 110 xã hoàn thành mục tiêu Chương trình; 93,7% xã cơ bản có đủ các công trình hạ tầng thiết yếu. Trong năm 2009-2010 chính quyền các địa phương phải chỉ đạo quyết liệt để giảm tỷ lệ hộ nghèo các xã xuống dưới 30% (mỗi năm giảm 3-4%); các xã cơ bản có đủ cơ sở hạ tầng thiết yếu phù hợp quy hoạch dân cư và quy hoạch sản xuất.

Phát biểu của ông Séan Hoy, Trưởng ban Phát triển, Đại sứ quán Ai Len thay mặt cho các Nhà tài trợ của Chương trình 135 giai đoạn II đánh giá Hội nghị này là một nỗ lực lớn của Việt Nam nhằm rút ra các bài học kinh nghiệm và xác định những nhiệm vụ trong việc tiếp tục hỗ trợ người nghèo. Kết quả đánh giá giữa kỳ thực hiện Chương trình 135 cho thấy tỷ lệ nghèo giảm 3-4% một năm tại các địa bàn triển khai chương trình là sự khởi đầu của quá trình phát triển. Ông cho rằng sự tham gia của Kiểm toán Nhà nước trong việc công khai kết quả kiểm toán Chương trình 135 là một thực tiễn điển hình về tăng cường minh bạch trong quản lý tài chính công và nên được nhân rộng ra các chương trình hợp tác khác giữa Chính phủ và các nhà tài trợ.