Ăn cắp vặt … tại công trình nghìn tỷ

Đó là cách ví von rất hình tượng của ông Đỗ Ngọc Dũng, Phó Ban quản lý dự án Mỹ Thuận, khi trả lời chất vấn của báo chí chiều 9/12/2008, về việc Cơ quan Cảnh sát điều tra-Bộ Công an, đã bắt quả tang các đơn vị thi công và giám sát đã thông đồng nhau, không bơm vữa vào ống siêu âm trong các cọc khoan nhồi hạng mục cọc móng cầu vượt chợ Đệm, huyện Bình Chánh; thuộc công trình đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương.

Vị cán bộ này cũng không hề giải thích việc không bơm vữa đặc biệt, có độ co ngót và cường độ cao vào các ống siêu âm được đặt cố định trong các cọc khoan nhồi sẽ ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng móng cầu vượt chợ Đệm khi đi vào sử dụng trong điều kiện nền đất khu vực này rất yếu và ngậm nước.

Ngoài ra, ông Dũng cũng “quên” không nhắc đến thực tế công trình đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương, là công trình tầm cỡ quốc gia, là tuyến đường cao tốc ôtô đầu tiên do Việt Nam thiết kế và thi công. Công trình được khởi công cuối năm 2004; ngoài việc nâng tổng mức đầu tư của dự án từ khoảng 6.600 tỉ đồng lên gần 9.800 tỉ đồng, thì thời gian thông xe kỹ thuật cũng được dời từ cuối năm 2007 sang cuối năm 2008 để đảm bảo chất lượng thi công của tất cả các hạng mục.

Thay vào đó, với cương vị là Phó Ban quản lý dự án Mỹ Thuận, đơn vị chủ đầu tư dự án xây dựng đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương, ông Dũng lại nhấn mạnh về chuyện tương lai khi cho rằng: Nếu không xảy ra vụ việc, thì cuối năm 2008, sẽ làm lễ thông xe… tượng trưng đối với khoảng 14km cầu cạn trong tổng số 64km cầu cạn toàn tuyến.

Thực tế các ống siêu âm (từ chuyên ngành là sonic) được đặt trong các khối bê tông nhằm để siêu âm, kiểm tra chất lượng bê tông trong quá trình thi công. Ống siêu âm có đường kính khoảng 6cm, bằng nhựa, chịu áp suất cao. Khi hoàn tất quá trình đổ bê tông, bê tông đông cứng lại, và các ống này nằm “chết” trong các khối bê tông.

 Theo quy định của Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam 326:2004  về “Cọc khoan nhồi-Tiêu chuẩn thi công và nghiệm thu” do Bộ Xây dựng ban hành ngày 10/12/2004, thì mỗi cọc nhồi bêtông tại các công trình có quy mô như đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương, sẽ có 4 ống siêu âm. Còn theo thiết kế đã được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt thì mỗi trụ cầu cạn tại công trình này, có từ 10-14 cọc nhồi, sâu 50m, mỗi cọc được thiết kế 4 ống siêu âm để phục vụ việc kiểm tra chất lượng thi công cọc khoan nhồi bằng sóng siêu âm. Sau khi siêu âm xong, đơn vị thi công phải thực hiện bơm vữa xi măng và vật liệu chuyên dụng (có tên là sika) vào đầy các ống siêu âm để đảm bảo chất lượng, kết cấu của các trụ cầu.

 Nhìn nhận về việc các ống siêu âm bị rỗng ruột, tiến sĩ Nguyễn Văn Chánh, Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: Phải bơm vữa đặc biệt (có độ co ngót và cường độ cao), vào các ống siêu âm này để đảm bảo không cho nước vào. Thực tế, nước chảy hoặc thấm vào các ống siêu âm lẫn các chất xâm thực, về lâu dài sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng bê tông của các trụ cầu vì địa chất huyện Bình Chánh là vùng đất thấp.

Rõ ràng, hiện tượng ăn bớt vữa chuyên dụng tại ống siêu âm trong các cọc khoan nhồi được cán bộ của đơn vị chủ đầu tư gọi là ăn cắp vặt, thực chất sẽ gây ảnh hưởng đến chất lượng phần móng của các trụ cầu vượt chợ Đệm. Còn theo tính toán của cơ quan chức năng nếu việc “rút ruột” ống siêu âm tại các cọc khoan nhồi của trụ cầu A2, không phát hiện sớm thì ngân sách sẽ mất 6 tỷ đồng cho 300 cọc khác. Vì đơn vị thi công các cọc khoan nhồi còn lại cũng chính là đơn vị đã “phát minh” ra cách ăn bớt vật liệu tại trụ cầu A2, dưới sự làm ngơ của tư vấn giám sát.

Như vậy, cái gọi là ăn cắp vặt đã trở thành vấn đề quan trọng cần sớm được làm sáng tỏ tại dự án xây dựng đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương, thay vì chỉ để ví von cho qua chuyện./.