Công tác giải ngân vốn xây dựng cơ bản tại Quảng Ninh năm 2009: Bài học từ 4 cái được lớn

Đầu năm 2009, UBND tỉnh Quảng Ninh đưa ra mục tiêu phấn đấu 6 tháng đầu năm sẽ hoàn thành giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản của cả năm. trước sự “đột phá” này, nhiều ý kiến thể hiện sự đồng tình, bởi cách làm quyết liệt này sẽ chữa được căn bệnh trầm kha là, đầu năm đủng đỉnh cuối năm ồ ạt thực hiện giải ngân.

Nhưng cũng có không ít ý kiến lo ngại về việc đẩy nhanh tiến độ để giải ngân xong trước nửa năm liệu có ảnh hưởng đến chất lượng công trình? Thực tế thời gian qua và các đợt kiểm tra của cơ quan chuyên môn đã chứng minh việc đẩy nhanh tiến độ để giải ngân sớm nguồn vốn hoàn toàn không ảnh hưởng đến chất lượng công trình. Điều quan trọng hơn cả là cách làm này được khẳng định đây là biện pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng công trình.

Gói thầu san nền dự án đường bao biển Lán Bè – Cột Đồng Hồ
(Tp Hạ Long) đang được đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu bàn giao mặt bằng vào tháng 1-2010.

Kết quả đạt được của việc về đích trước nửa năm giải ngân nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) của năm 2009 và đến cuối năm đã giải ngân gấp đôi số vốn của cả năm 2008 đã giúp Quảng Ninh có nhiều cái được lớn. Cái được thứ nhất là bước đầu thành công trong chấn chỉnh công tác đầu tư XDCB. Nếu như những năm trước đây tháng 4, tháng 5 ở các dự án, công trình mới chỉ đang rục rịch làm công tác chuẩn bị đầu tư thì năm nay những tháng này công việc này đã cơ bản hoàn tất và bước vào giai đoạn nước rút của quá trình giải ngân. Hết ngày 30-6, hơn 1.500 tỷ đồng vốn ngân sách phân bổ cho kế hoạch đầu tư XDCB đầu năm đã giải ngân xong. Và nhanh chóng tạo được nếp thực hiện trong 6 tháng cuối năm, với trên 1.000 tỷ đồng tiếp tục được giải ngân nhanh. Từ đây tạo nếp nghĩ mới cho lực lượng làm công tác quản lý dự án của các chủ đầu tư, phải tổ chức thực hiện tốt công tác chuẩn bị đầu tư ngay từ đầu năm để đẩy nhanh được tiến độ thực hiện dự án và giải ngân nhanh.

Cái được thứ hai là được sự đồng lòng nhất trí của cả hệ thống chính trị. Mục tiêu giải ngân nhanh vốn đầu tư XDCB không chỉ là mệnh lệnh đối với các chủ đầu tư, Ban quản lý dự án mà các cấp uỷ Đảng cũng “xắn tay” vào cuộc cùng thực hiện. ở nhiều địa phương, cấp uỷ đảng có hẳn chỉ thị, nghị quyết riêng cho công tác này. Điển hình như Uông Bí ngay sau cuộc họp giao ban công tác XDCB tháng 5, Đảng bộ thị xã triệu tập cuộc họp khẩn cấp cùng với UBND thị xã bàn biện pháp tổ chức thực hiện. Vì thế Uông Bí là địa phương về đích đầu tiên trong cả tỉnh hoàn thành giải ngân vốn đầu tư XDCB năm 2009. Giải ngân XDCB trở thành cụm từ quen thuộc được nhắc nhiều nhất trong các cuộc họp kiểm điểm, bàn giải pháp thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội của các cấp, ngành, địa phương. Tạo không khí thi đua giữa các địa phương.

Cái được thứ ba, chính từ việc giải ngân được gấp đôi số vốn đầu tư XDCB với tốc độ nhanh nhất ở vào thời điểm nền kinh tế đang trong giai đoạn suy giảm sâu đã chứng tỏ quyết tâm thực hiện tốt các nhóm giải pháp chống suy giảm kinh tế của tỉnh. Vì đây là giải pháp hữu hiệu nhất kích cầu đầu tư, kích cầu sản xuất, để đồng tiền được quay vòng nhanh. Khi Quảng Ninh khẳng định sẽ quyết tâm về đích trước nửa năm giải ngân vốn đầu tư XDCB năm 2009 đã nhận được sự ủng hộ rất lớn của Chính phủ, các bộ, ngành trung ương. Hàng loạt các cuộc làm việc liên tục của lãnh đạo các bộ với tỉnh để cùng bàn giải pháp thực hiện và tháo gỡ những phần vướng mắc diễn ra trong những tháng đầu năm 2009. 6 tháng cuối năm, trung ương tiếp tục tạo cơ chế cho Quảng Ninh trên 1.000 tỷ đồng từ nguồn nhàn rỗi của Kho bạc Nhà nước, ứng trước kế hoạch vốn 2010, 2011 để tiếp tục triển khai các nhiệm vụ đầu tư XDCB. Chính từ sự tin tưởng vào khả năng có thể làm được của Quảng Ninh nên trong những tháng cuối năm Bộ Tài chính quyết định ứng tiếp cho tỉnh gần 200 tỷ đồng để thực hiện đầu tư hạ tầng các  khu kinh tế cửa khẩu. Việc Quảng Ninh hoàn thành giải ngân vốn đầu tư XDCB của cả năm chỉ trong nửa năm đã trở thành kinh nghiệm quý cần học hỏi đối với các tỉnh, thành phố khác.

Khu du lịch Tuần Châu do Tập đoàn Auu Lạc đầu tư (ảnh: Baoxaydung.vn)

Cái được thứ tư, điều mà nhiều người băn khoăn lo lắng nhưng nó lại được đánh giá là cái được lớn nhất. Đó là hiệu quả của việc giải ngân nhanh làm cho chất lượng công trình tốt hơn. Bởi, từ trước đến nay do việc chậm chạp trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư XDCB ở các công trình sử dụng vốn ngân sách nên tình trạng công trình vừa làm vừa chờ vốn, thi công kéo dài nhiều năm đã trở nên phổ biến. Do thi công kéo dài, sắt, thép, nguyên vật liệu bị phơi nắng mưa hoen gỉ, rồi lại khớp nối làm tiếp nên không thể đảm bảo chất lượng tốt. Thế nhưng năm nay các chủ đầu tư, nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thực hiện trong 6 tháng đầu năm để tiếp tục được bổ sung vốn thực hiện trong 6 tháng cuối năm. Công trình được thi công liên tục, vật liệu không phải “ngủ đông”, không phải phơi mình trước sự khắc nghiệt của thời tiết nên chất lượng công trình đương nhiên được đảm bảo hơn. Tiến độ công trình được thực hiện nhanh, nhà thầu yên tâm, phấn khởi làm tốt, nhân công không bị lãng phí, chất lượng công trình từ đó mà tốt hơn. trên thực tế, nhu cầu cần nguồn vốn đầu tư của tỉnh rất lớn nhưng lượng có hạn nên số vốn chi cho đầu tư XDCB hàng năm thực ra chẳng thấm tháp vào đâu. Việc giải ngân xong gần 3.000 tỷ đồng của năm 2009, cũng mới chỉ đáp ứng được khoảng 10% khả năng thực hiện của các nhà thầu và nhu cầu cần vốn của các dự án, công trình trên địa bàn. Thực chất việc giải ngân làm được nhanh trong thời gian qua là do thúc đẩy nhanh việc thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, để đảm bảo thời gian cho quá trình thi công.

Hiệu quả nhìn thấy của công tác giải ngân nhanh là tiền đề tốt, kinh nghiệm quý để Quảng Ninh tiếp tục thực hiện công tác đầu tư XDCB năm 2010 – năm được xác định tập trung cho các công trình thuộc lĩnh vực văn hoá – xã hội.