Đất công cộng và số tầng cao trong lõi đô thị Hà Nội

Chủ trương giải toả dần các cơ sở sản xuất trong nội thành, đưa ra ngoại thành để giảm ô nhiễm, giảm tải nội đô… sẽ là “đất dụng võ” cho các nhà cao tầng khách sạn, văn phòng căn hộ cao cấp. “Cò” đánh tiếng, chỉ cần làm quen đã có phong bì, từng bước có “hợp đồng” thoả đáng. Tôi ngơ ngẩn trước ngã ba… Từ chối thì mất thân chủ, tức là mất nguồn đặt hàng tư vấn xây dựng, thiết kế công trình vốn là sở trường của tôi. Mà đồng ý thì trái với tư duy ĐTM, trái với lương tâm kiến trúc mà tôi lại không quen nghề “chạy đất” đâu dám chắc mình đã “chạy” được! phải tìm kế sách.

Tôi nhờ các đồng nghiệp thông báo cho họ nội dung cuộc hội thảo cuối năm 2009 vừa qua, do Tổng hội Xây dựng Việt Nam tổ chức: “Sử dụng đất công cộng trong đô thị”. Nhấn mạnh những tham luận thiếu đất cho đời sống công cộng đô thị, nạn ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường và lời hứa hẹn của nhà cầm quyền giảm tải đô thị.

Đô thị (mới và cũ) đang thiếu đất xây dựng công trình sử dụng chung: trường học, bệnh viện, sân chơi, cây xanh… Không thể giảm “u bướu” này bằng “ung nhọt” khác dù phần nào có vỏ bọc êm ái hơn.

Năm vừa qua Tp đã phải “vất vả” để khắc phục những sơ suất do giải quyết địa điểm xây dựng một số công trình được đặt không đúng chỗ,  hoặc số tầng cao quá lớn. Tư vấn ppJ trong báo cáo quy hoạch xây dựng Thủ đô mới đã công bố số tầng cao trong lõi đô thị chỉ từ 8 – 12 tầng. Tiếp đó Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị ngừng xây dựng cao tầng trong đô thị cũ. Vậy là có cơ sở pháp lý, cơ sở khoa học để triển khai ngay thiết kế đô thị, sơ bộ theo 2 định hướng: Sử dụng đất do di chuyển các xí nghiệp, cơ sở sản xuất để xây dựng các công trình phúc lợi công cộng, hạ tầng xã hội, cải thiện điều kiện sống dân cư đô thị; thiết kế không gian đô thị, dự kiến chiều cao, số tầng nhà cho từng khu vực. trước hết là các đường phố lớn, trục giao thông chính trong thành phố. Chấm dứt tình trạng chỉ nghiên cứu khi có chủ đầu tư yêu cầu như hiện nay đang làm. Tất nhiên phải có thời gian nghiên cứu. Tôi cho rằng không cầu toàn, để chấm dứt những lăm le gặm nhấm đất đô thị vì lợi ích riêng của mục đích kinh doanh mà lợi nhuận là trên hết. Có thể minh bạch, công khai dự thảo định hướng, sau sẽ công bố chính thức quy hoạch chi tiết những công trình sẽ được xây dựng trên đất do di chuyển cơ sở sản xuất, những đường phố nào dự kiến số tầng cao, những khu vực chỉ cho xây dựng thấp tầng.

Với những cao tầng đã cấp phép xây dựng, cần kiểm tra và xử lý, có thể cắt giảm, kể cả công trình đang thi công, nên số tầng cao quá lớn. Ví dụ các cao ốc đồ sộ  65 tầng góc Đào Tấn  – Liễu Giai.

Bước 1 làm được như vậy, rồi tiếp tục hoàn chỉnh thiết kế đô thị. Chỉ như thế là đã thực hiện được yêu cầu công khai quy hoạch và chặn đứng những hành vi tiêu cực với không thiếu trong quản lý đô thị.