|
KTĐT – Sở TN&MT đã hoàn thành Đề án định hướng cải tạo, nâng cấp sông Tô Lịch thí điểm biện pháp thu gom, xử lý nước thải, với tổng kinh phí thực hiện đến năm 2010 khoảng 600 tỷ đồng.
Trải qua nhiều năm, dưới sức ép của quá trình đô thị hoá, chất lượng nước sông Tô Lịch ngày càng bị ô nhiễm nghiêm trọng, hình ảnh một con sông đẹp tại Hà Nội nay đã trở thành sông thoát nước thải của thành phố – dòng sông “chết”. Hàng ngày, sông Tô Lịch tiếp nhận trên 150.000 m3/ngày,đêm nước thải sinh hoạt hoà lẫn nước công nghiệp của tập trung ở khu vực Thượng Đình, Cầu Biêu và hàng trăm cơ sở sản xuất lớn nhỏ xen kẽ trong khu dân cư. Tình trạng trên cho thấy, chất lượng nước sông Tô Lịch đang bị ô nhiễm ở mức báo động với các chỉ số vượt tiêu chuẩn cho phép rất nhiều lần, hoàn toàn không thể sử dụng cho sinh hoạt, sản xuất, trồng trọt.
Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, sông Tô Lịch đang bị ô nhiễm nặng. Mặc dù dự án bê tông hoákè và làmđường giao thông, đường dạo, trồng cây xanh hai bên bờ sông Tô Lịch đang thực hiện đến những giai đoạn cuối. Tuy nhiên, cảnh quan hai bờ sông hiện còn chưa hoàn tất, hành lang hai bên sông quá hẹp, nhiều đoạn chỉ là hàng rào và vỉa hè 2,5 – 3 m, chưa có các thiết kế các không gian mở… mà đơn thuần chỉ là trồng cây xanh. Quy hoạch kiến trúc cảnh quan của các công trình dọc 2 bờ sông cũng chưa được quan tâm.
Vì vậy, việc khôi phục ý nghĩa lịch sửcủa dòng sông đối với Hà Nội thể hiện tính nhân văn của đô thị là vấn đề cần được quan tâm.
Giải pháp cải thiện vấn đề môi trường
Mục tiêu lâu dài của Đề án là cải thiện toàn diện các vấn đề về tiêu thoát nước, điều kiện môi trường, cảnh quan sinh thái và hạ tầng kỹ thuật của sông Tô Lịch, góp phần vào việc phát triển bền vững của Thủ đô cũng như việc gìn giữ tính lịch sử của sông Tô Lịch đối với Hà Nội ngàn năm. Trước mắt đến 2010, hướng tới kỷ niệm 1000 năm Thăng Long là cải thiện chất lượng nước sông, xây dựng trạm xửlý nước thải quy mô nhỏ và hệ thống thu gom đảm bảo thu gom toàn bộ nước thải, kết hợp với việc xử lý bề mặt và nạo vét thường xuyên để cải thiện chất lượng nước cho một đoạn sông. Từ2011 – 2015, giải quyết được toàn diện vềvấn đề tiêu thoát nước, cải thiện chất lượng nước sông và cải tạo cảnh quan hai bên bờ sông.
Đề án đưa ra nhiều giải pháp tổng thể để “làm sạch” sông Tô Lịch. Cùng với nhiều dự án đã và đang được triển khai, kết hợp với giải pháp xử lý nước thải tại nguồn, xửlý trực tiếp trên sông, nạo vét thì sẽ tiến hành xây dựng trạm xửlý nước thải quy mô nhỏ trên từng đoạn sông. Đối với các của xả lớn (tuỳ theo lưu lượng nước tại các cửa xả) sẽ thiết kế các trạm xử lý nước thải công suất nhỏ cho từng cửa xả kết hợp với hệ thống thu gom phù hợp với diện tích đất trống còn lại không nhiều hai bên bờ sông và đã được quy hoạch ổn định. Các trạm xử lý được xây ngầm một phần hoặc ngầm hoàn toàn để tiết kiệm diện tích đất và không làm ảnh hưởng tới mỹ quan xung quanh.
Đối với các cửa xả trung bình có đường kính từ 300 -1500mm sẽ khảo sát cụ thể để thu gom tập trung từng đoạn chuyển về trạm xử lý nước thải kết hợp với hệ thống thu gom để xử lý như các cửa xả lớn. Tận dụng diện tích kè vát hai bên sông để xây dựng hệ thống thu gom kết hợp tạo cảnh quan. Việc thu gom từng đoạn sẽ hạn chế các ảnh hưởng đến hạ tầng đã xây dựng hai bên bờ sông và không cần diện tích thi công lớn, thời gian thi công ngắn. Đối với các nguồn thải dân sinh, trước mắt vẫn cho chảy trực tiếp vào sông vàtự làm sạch một phần theo dòng chảy có thể kết hợp với các biện pháp xử lý bằng chế phẩm vi sinh. Tuy nhiên, để đảm bảo mỹ quan các cửa xả này vẫn cần được cải tạo.
Sau khi UBND TP phê duyệt nội dung, định hướng của Đề án, Sở TN&MT sẽ phối hợp với các công ty tư vấn quốc tế đủ năng lực và kinh nghiệm trong lĩnh vực cải tạo sông đô thị như Tập đoàn Quản lý môi trường Hàn Quốc – EMC, các công ty tư vấn của Nhật Bản và các cơ quan tổ chức khác để tiến hành nghiên cứu xây dựng các nội dung chi tiết của đề án. Và sẽ kết hợp nhiều hình thức đầu tư như xã hội hoáđầu tư, khuyến khích mọi hình thức đầu tưBT, BOT, BOO…
Nguyên Đào