Đóng thuế để quy trách nhiệm

Theo ước tính của các nhà nghiên cứu, mỗi ngày trên địa bàn Hà Nội có trên 50.000m3 nước ngầm được hút lên từ lòng đất. Nguồn nước ngầm tại Hà Nội đang bị ô nhiễm, cạn kiệt nghiêm trọng.

Hiện nguồn nước ngầm tự nhiên ở Hà Nội là sạch, dù lượng sắt và mangan trong nước khá lớn. Điều đáng quan tâm hiện nay là hàm lượng asen, amôni (NH4) trong nước quá cao. Điểm ô nhiễm asen đáng lưu ý là ở Đan phượng với mức 0,4 microgram/lít – cao hơn 40 lần so với tiêu chuẩn cho phép. Một số khu vực ở Hà Nội cũng bị xếp vào diện phải báo động như khu vực Nam Dư thuộc huyện Thanh trì với những điểm ô nhiễm Hoàng Mai, Quỳnh Lôi… ở mức 0,1 đến 0,2 (cao gấp 10 đến 20 lần so với mức cho phép). Điểm đáng báo động nhất hiện nay là việc nước nhiễm amôni (NH4+). Hàm lượng cho phép là dưới 1,5 mg/lít nhưng nhiều khu vực ở Hà Nội có mức nhiễm nặng, cao hơn 20-30 lần mức cho phép, như Hạ Đình, pháp Vân, Định Công, Kim Giang, Bạch Mai, Bách Khoa, Kim Liên, Quỳnh Mai.

Về nguyên nhân dẫn đến việc nước ngầm Hà Nội bị nhiễm bẩn là do phải chịu quá nhiều lỗ khoan: khoan thăm dò, khai thác, lỗ khoan cho xây dựng và khai thác nước. Bị khai thác nhiều dẫn tới nước chảy mạnh, tốc độ thấm nước nhanh hơn kéo theo các chất bẩn ngấm vào nguồn nước và tình trạng lún cục bộ ở các khu vực. Giếng khoan của tư nhân sau khi không sử dụng đã không được lấp đúng cách khiến các chất độc hại theo đường giếng chui vào mạch nước ngầm cũng là nguyên nhân khiến nước ngầm của thành phố bị ô nhiễm.

Nước dưới đất là tài nguyên tái tạo nhưng không phải vô tận. Hiện nay ở nước ta việc quản lý khai thác nước ngầm vẫn rất lỏng lẻo. Đơn cử một quy định đơn giản là tư nhân khi tiến hành khoan giếng phải báo cáo UBND phường, xã, thế nhưng lâu nay vẫn mạnh ai nấy khoan.

Để nguồn nước ngầm không bị khai thác lãng phí, ngoài quản lý chặt chẽ việc khai thác, việc thu thuế đối với tài nguyên này cũng là biện pháp hữu hiệu và cần thiết bởi khai thác và sử dụng tài nguyên nước dưới đất ở nước ta hiện rất tùy tiện. Nếu không có biện pháp kiểm soát, hạn chế và điều tiết bằng thuế thì người khai thác sử dụng cứ coi là của trời cho, cứ vô tư sử dụng có thể sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường.