Đột phá trong phát triển nhà ở xã hội

Cuối năm 2008, Chính phủ đã ra Quyết định 167 về chính sách hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở tại khu vực nông thôn trên phạm vi cả nước. Với chính sách này, đến hết năm 2012 sẽ có khoảng 500 nghìn hộ tại các địa phương được hỗ trợ trực tiếp để xây dựng nhà ở. Các bộ, ngành và các địa phương rất nỗ lực triển khai chương trình này, chính vì vậy kết quả thực hiện rất khả quan, ngay trong năm nay đã hoàn thành 59 nghìn căn nhà cho các hộ nghèo. Tại hội nghị sơ kết một năm thực hiện Nghị quyết 30a/2008/NQ-Cp của Chính phủ về chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 62 huyện nghèo vừa qua, phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng cũng đánh giá thành tựu nổi bật và thành công nhất của thực hiện Nghị quyết 30a chính là chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người nghèo, mục tiêu xóa nhà dột nát đặt ra trong năm cơ bản đã thành công. Chương trình này sẽ được tiếp tục ưu tiên ứng vốn cho các địa phương làm tốt công tác.

Khu nhà ở xã hội tại Tp Vĩnh Yên (Vĩnh phúc) do VINACONEX Xuân Mai xây dựng.

Đầu năm 2009, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 18 về đẩy mạnh phát triển nhà ở cho 3 đối tượng là học sinh, sinh viên (HSSV), công nhân lao động trong các KCN tập trung và người thu nhập thấp tại khu vực đô thị. Các quyết định quy định chi tiết về cơ chế, chính sách cũng như cách thức thực hiện đối với từng đối tượng cũng đồng thời được ban hành. Ngay sau khi Nghị quyết và các quyết định của Chính phủ được ban hành, Bộ Xây dựng đã quyết liệt triển khai tới các địa phương, vạch ra từng giai đoạn, các bước thực hiện, đưa chính sách sớm vào cuộc sống. Bộ đã ban hành 6 Thông tư hướng dẫn triển khai thực hiện.

Có thể thấy, việc phát triển nhà ở cho các đối tượng xã hội trên thực sự là vấn đề nóng bỏng, là nhu cầu bức thiết của các địa phương, đặc biệt là nhu cầu về nhà ở cho đối tượng HSSV. Tp.HCM có hơn 328 nghìn SV đang học tại 70 trường ĐH, CĐ thì có tới 230 nghìn SV ngoại thành cần chỗ ở, trong khi KTX các trường chỉ đáp ứng được 17% nhu cầu. Tại Hà Nội, với số lượng gần 550 nghìn SV cũng chỉ có 10% được ở KTX, còn lại phải đi thuê tại các khu nhà trọ. Tp Thanh Hóa có trên 60 nghìn SV cũng chỉ 10% có chỗ ở… Với tốc độ tăng trưởng bình quân như trong 5 năm gần đây thì đến năm 2015 số HSSV cả nước sẽ đạt khoảng 4,3 triệu người (chưa tính tới số lượng HS). trong khi đó, KTX mới đáp ứng cho khoảng 22% số HSSV khối đào tạo ĐH, CĐ và khoảng 15% của khối cao đẳng nghề, trung cấp nghề…

Với những chính sách ưu đãi tối đa cả đầu vào (ưu đãi cho DN đầu tư xây dựng) và đầu ra (cho đối tượng có nhu cầu về nhà ở), Chính phủ đã đưa ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2015 đáp ứng cho khoảng 60% SV các cơ sở đào tạo và 50% công nhân tại các KCN… Để tạo bước đột phá ngay trong giai đoạn 2009 – 2010, Chính phủ dành 8.000 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu Chính phủ để đầu tư xây dựng nhà ở cho SV. Về việc triển khai, Thứ trưởng Nguyễn trần Nam cho biết: Bộ Xây dựng đã chỉ đạo quyết liệt, không chờ tất cả các địa phương tổng hợp dự án mà chỉ đạo nếu dự án nào đủ điều kiện thì có thể khởi công ngay, khởi công sớm. Các địa phương cũng nỗ lực trong việc chuẩn bị đất sạch, lập dự án đầu tư và chuẩn bị thực hiện đầu tư. Chính vì vậy ngay trong năm 2009 đã có 88 dự án nhà ở SV được phê duyệt bố trí vốn trái phiếu Chính phủ với số vốn 3.500 tỷ đồng. Và cho đến nay, với sự triển khai tích cực 84 dự án trên tổng số 88 dự án này đã được khởi công xây dựng trên cả nước. Nhìn chung tiến độ triển khai các dự án đầu tư nhà ở cho HSSV tại các địa phương là nhanh, do các cơ chế chính sách đưa ra đúng đắn, được xã hội đồng tình, chính quyền các cấp của các địa phương ủng hộ, DN tích cực tham gia, nên đã nhanh chóng đi vào cuộc sống.

Được biết, Bộ Xây dựng cũng đã cùng các bộ, ngành liên quan đang khẩn trương rà soát, tổng hợp danh mục dự án đầu tư xây dựng nhà ở SV bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ năm 2010 để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Theo đó tiếp tục dành 4.800 tỷ đồng cho các dự án nhà ở  SV cho năm tới. trong giai đoạn 2011 – 2015 cũng đề nghị Chính phủ có kế hoạch tiếp tục bố trí nguồn vốn ngân sách, trái phiếu 30 nghìn tỷ đồng để phát triển quỹ nhà ở cho HSSV, đảm bảo mục tiêu đến năm 2015 sẽ đáp ứng cho khoảng 60% số HSSV trên toàn quốc có nhu cầu được thuê nhà ở tại các dự án nhà ở sinh viên.

Cho đến thời điểm này, cũng đã có khoảng gần 60 dự án nhà ở cho công nhân và nhà cho người thu nhập thấp được các địa phương và chủ đầu tư đăng ký triển khai từ nay đến năm 2015. Một số dự án đã được khởi công xây dựng như dự án nhà thu nhập thấp tại Hà Nội, Bình Dương, Thanh Hóa, Vĩnh phúc… Đối với các dự án nhà ở xã hội này, theo Thứ trưởng Nguyễn trần Nam, do Nhà nước đưa ra các ưu đãi nên phải quản lý được để tránh sự lợi dụng vào cơ chế của Nhà nước. Các địa phương phải chủ động trong việc xác định, quản lý rõ đối tượng được hưởng, chủ động trong trình tự, cách làm, đặc biệt cần xác định rõ nhu cầu, nguồn vốn để có kế hoạch ngắn và dài hạn, cũng như việc bố trí địa điểm các dự án, xác định rõ chủ đầu tư… để đạt hiệu quả, tính khả thi cao. Thứ trưởng cũng khẳng định sự quyết tâm của ngành Xây dựng và các địa phương sẽ đẩy mạnh chương trình phát triển nhà ở xã hội, đưa chủ trương chính sách của Nhà nước vào cuộc sống, thực hiện mục tiêu cải thiện cuộc sống cho người dân.