|
KTĐT – Bộ Tài chính đang được giao chủ trì và chịu trách nhiệm soạn thảo Luật thuế nhà đất để trình Quốc hội vào kỳ họp cuối năm 2009. Nếu được thông qua, Luật Thuế nhà đất sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2011. Thời hạn chốt dự luật không còn xa, song đến nay, vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều xung quanh hạn mức và cách tính thuế của dự luật.
Băn khoăn ngay từ thuật ngữ
TS Nguyễn Quang Tuyến – Bộ môn Luật Đất đai, ĐH Luật thẳng thắn cho rằng, nội hàm bên trong luật chưa tương thích với tên của luật. Cụ thể là dự luật chỉ xoay quanh nhà ở, đất ở, đất nông nghiệp nhưng tên luật lại rất rộng. “Chỉ riêng từ “đất” có rất nhiều loại, còn “nhà” thì tập trung vào nhà ở chứ thực tế nhà có rất nhiều loại, ví như có nhà ở đa chức năng” – ông Tuyến băn khoăn.
TS. Nguyễn Minh Phong – Trưởng phòng nghiên cứu kinh tế, Viện nghiên cứu phát triển KT-XH Hà Nội thì chỉ ra rằng, dự luật chưa có định nghĩa rõ thế nào là đất kinh doanh nông nghiệp và đất kinh doanh phi nông nghiệp, nhà ở thông thường với nhà ở trong các dự án nhà ở xã hội, nhà tái định cư ở đô thị, điều này sẽ gây nhiều tranh cãi, bỏ sót hoặc thu trùng khi Luậtthuế nhà, đất được vận dụng vào thực tiễn.
Các chuyên gia nhất trí cho rằng, nên thiết kế lại các thuật ngữ trong văn bản. Nếu ngay từ thuật ngữ đã không thống nhất, còn”ông chẳng, bà chuộc” với nội dung đề ra thì khác nào “đánh đố” người thực thi. Đồng thời, ban soạn thảo nên giải thích rõ nội hàm của “đất” và “nhà ở” sao cho người đọc văn bản dễ hiểu và dễ tiếp nhận.
Vẫn liên quan tới chuyện câu chữ của dự luật, TS Phạm Sỹ Liêm – Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam kiêm Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đô thị và Phát triển Hạ tầng góp ý:Luật nêu mục tiêu thứ 3 là góp phần hạn chế đầu cơ nhà đất, mục tiêu này không rõ ràng, bởi vẫn chưa có định nghĩa cụ thể thế nào là đầu cơ? Hiện nay số lượng người đầu cơ đất là bao nhiêu mà lại phải đánh thuế vào hàng chục triệu người để chống lại? Nếu mức thuế quá thấp thì mục tiêu chống đầu cơ đất không thực hiện được. Do vậy,không nên đưa mục tiêu này vào luật. Hơn nữa, thuế suất thấp như vậy thì việc đánh thuế này có làm giảm hiện tượng đầu cơ được hay không? Mục tiêu thứ 5 là đóng góp vào ngân sách nhà nước, nhưng lượng tiền đóng góp được tới đâu lại phụ thuộc vào lượng tiền thuế thu được. Nguồn thu từ thuế nhà đất thường rất ổn định và thường được chi vào các dịch vụ cho khu nhà. Vì vậy, chính sách đánh thuế phải có một lộ trình. Hiện nay, chúng ta muốn thu thì nên đơn giản việc thu thuế. Thuế suất chưa nên nâng cao và nên để người thu và người dùng thích nghi dần với việc thu thuế này.
Chưađồng tình về mức thuế suất
Theo TS Phạm Sỹ Liêm, khung biểu suất chung của nhàđất là hợp lý nhưng đối với nhà ở thì không nên áp dụng chung một biểu thuế suất. Vùng giàu và đô thị thì giá sẽ khác với vùng miền núi, miền xuôi. Đối với nhà ở thì nên áp dụng cụ thể hơn nữa chứ không nên chỉ áp dụng cho nhà cấp 3, cấp 4… mà nên áp dụng cho từng địa phương, từng khu vực, từng vùng miền và thậm chí cùng là khu vực nghèo cũng phải khác nhau bởi có khu vực nghèo thật nhưng có khu vực nghèo nhưng đang trên đà phát triển.
GS.TSKH Đặng Hùng Võ – Chủ nhiệm Bộ mônĐịa chính thuộc ĐH Quốc gia Hà Nội cũng không nhất trí quan điểm xác định hạn mức tính thuế nhà theo giá trị nhà vì hai lýdo. Thứ nhất là khó tính định giá trịcho từng căn nhà thật chính xác, đơn cử một căn nhà trị giá 590 triệu đồng thì không phải nộp thuế, còn căn có giá trị 600 triệu đồng lại phải chịu thuế suất 0,03%. Hai là giá trị căn nhà 600 triệu đồng chỉ có thể là một dinh cơ nhỏ ở Hà Nội nhưng lại là dinh cơ rất lớn ở vùng khác.
Vềthu thuế, theo ông Liêm, ở đâu thì thu ở đấy không nên phức tạp việc thu thuế theo kiểu này. Cũng theo ông Liêm, đối tượng miễn giảm nhà ở của dự luật là quá rộng, chỉ nên miễn thu với nhà ở cấp 4 và nhà có chính sách xã hội rõ ràng. Ông Phạm Sỹ Liêm cho rằng, không nên căn cứ theo m2 nhà. Nhà cấp 2, cấp 3, biệt thự có hơn 60 m2 mà không thu thuế thì vô lý. Cũng không nên phân loại giàu nghèo để thu thuế. Nộp thuế không chỉ là nghĩa vụ mà phải tuyên truyền để người dân hiểu rằng nộp thuế là quyền lợi của họ, có nguồn thu thuế này thì Nhà nước mới có kinh phí hỗ trợ cho dân.
Trang Anh