Duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hợp lý, bền vững

Các gói kích thích kinh tế và các chính sách tài chính – tiền tệ của Chính phủ các nước sẽ phát huy mạnh mẽ hơn vào cuối năm 2009 và năm 2010 trong việc thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, giải quyết vấn đề thất nghiệp…, nhất là tại châu Á, khu vực có tỷ lệ nợ doanh nghiệp và tiêu dùng thấp, tác dụng của đợt cắt giảm thuế, hỗ trợ tiền mặt sẽ rõ nét hơn. Các ngân hàng châu Á ở tình trạng  tốt  hơn so với các khu vực khác trên thế giới cũng tạo điều kiện sử dụng tốt hơn các gói kích thích kinh tế trong việc kích cầu nội địa. Tuy nhiên, việc liên tục thực hiện chính sách tiền tệ nới lỏng, tăng mạnh cung tiền có thể dẫn đến nguy cơ lạm phát tại nhiều quốc gia trên thế giới. Bên cạnh đó, thâm hụt ngân sách dự báo tăng mạnh ở các nước phát triển và các nền kinh tế đang nổi do các Chính phủ tiếp tục thực hiện các kế hoạch kích thích kinh tế. Nhiều Chính phủ đã dự tính những biện pháp nhằm kiềm chế lạm phát ngay khi có các dấu hiệu nguy cơ.

Ðối với Việt Nam, từ cuối năm 2008, nền kinh tế nước ta đã chịu tác động tiêu cực của suy thoái kinh tế thế giới, khiến tăng trưởng kinh tế giảm, hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do thị trường bị thu hẹp, hoạt động đầu tư suy giảm, lao động thất nghiệp vẫn ở mức cao… Tuy nhiên, cho đến nay, hầu hết các lĩnh vực kinh tế trong nước đã xuất hiện những dấu hiệu tích cực. Tốc độ tăng GDP quý II năm nay tăng 4,5%, bằng 79% tốc độ tăng của cùng kỳ năm trước nhưng đã tăng 1,4 điểm phần trăm so với quý I-2009 (3,1%). Ðiều này cho thấy giai đoạn khó khăn của suy giảm tăng trưởng đã qua. Nếu tính chung sáu tháng đầu năm 2009, GDP tăng 3,9% so với cùng kỳ năm trước, mặc dù đây là mức tăng trưởng thấp so với những năm gần đây, nhưng nếu xét trong tình hình kinh tế thế giới suy thoái, mức tăng trưởng GDP của Việt Nam là khả quan.

Ðể tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hợp lý, bền vững, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, trong sáu tháng cuối năm, theo chúng tôi, cần thực hiện những giải pháp sau:

Một là, tập trung cho việc giải ngân tốt, có chất lượng các nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản. Kết quả giải ngân nguồn vốn này của sáu tháng đầu năm mới chỉ đạt 32% kế hoạch cả năm; trong tổng số hơn 60 nghìn tỷ đồng trái phiếu, trên thực tế, chưa thực hiện được là bao và hiện vẫn đang tiếp tục phân bổ; chưa kể số vốn đầu tư của Nhà nước năm 2008 chuyển sang năm 2009 và ứng trước kế hoạch năm 2010 theo gói kích cầu đầu tư của Chính phủ. Ðây là vấn đề rất quan trọng, bởi lẽ muốn đạt được tốc độ tăng trưởng cao trong dài hạn, đồng thời vẫn giữ ổn định được các cân đối vĩ mô thì phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của nền kinh tế.

Hai là, tập trung sức, quan tâm mở rộng thị trường trong nước đồng thời mở rộng thị trường ngoài nước. Chăm lo chất lượng hàng hóa Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế, giữ thương hiệu và uy tín một số hàng hóa chủ lực, sắp xếp lại cơ cấu hàng hóa chính là chiến lược lâu dài để mở rộng thị trường thế giới.

Ba là, suy giảm kinh tế Việt Nam trong thời gian qua không chỉ do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính thế giới mà còn là sự yếu kém mang tính cơ cấu trong nền kinh tế. Việc tính toán biện pháp khắc phục hậu quả trước mắt kết hợp chặt chẽ với chiến lược trung hạn, dài hạn là hết sức quan trọng, nhằm tái cơ cấu nền kinh tế Việt Nam.

TS LÊ ÐÌNH ÂN
Giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo KT-XH Quốc gia
(Bộ Kế hoạch và Ðầu tư)