KT&ĐS – Ứng dụng gỗ vào nội thất làm cửa nẻo, trang trí hay đồ dùng thường có hàm lượng nhiều hơn những chất liệu khác. Ngoài những ngôi nhà có tính riêng biệt làm toàn bằng gỗ theo phong cách cổ xưa thì gỗ thường được điểm xuyết cách tân cho các không gian nhà ở.
Gỗ trong xây dựng nhà ở
 |
Xu hướng pha phối chất liệu gỗ ở mức tương đối đang được thích dụng. Như trường phái chiết trung – những gì thái quá cũng như bất cập đều bị gạt bỏ, chỉ lấy cái vừa phải, dung hoà. Một mảng tường ốp gỗ, vài chỉ viền gỗ ốp quanh khung cửa hiện đại, tay vịn cầu thang bằng gỗ đính trên khung sắt… đã làm nên sự duyên dáng cho không gian chứa đựng nó.
Hoặc tất cả đều sáng loáng hiện đại, từ trần thạch cao, giường inox, đèn, cửa kiếng nhựa trắng… cho đến bức tranh treo lập thể; duy chỉ sàn bằng gỗ đã làm cho phòng ngủ ấm lại, bật lên sự tương phản sắc màu. Hoặc một cái kệ hay tấm bình phong bằng gỗ ngăn hờ một không gian hình khối dài với những đường thẳng băng sẽ nhẹ nhàng trở lại dù vật dụng chung quanh mang chất liệu đương đại.
Xu hướng dùng đồ cổ xưa, dù ít dần đi nhưng vẫn còn lưu dụng. Kiến trúc sư Huỳnh Công Huân kể, có những ngôi nhà xây kiểu hiện đại, sắm toàn đồ đạc “đời mới”, dùng thời gian họ thấy cũng chán, “bèn mua một bộ sofa hay bộ bàn ăn môtíp cổ xưa về đặt để vẫn hay, chẳng hề hấn gì, đó cũng là một sự kết hợp lạ”. Chất liệu cũ như tấm rèm vót bằng tre kết lại từ những sợi tre nhỏ treo trên vách hay cửa kính sang trọng vẫn đẹp và quý phái là đàng khác.
Chuộng cửa gỗ nhưng một thời không dùng được cho cửa chính, cửa sổ vì tiếp xúc mưa nắng mau cong vênh, hư hỏng. Nay, gỗ được tẩm sấy, khắc phục được những nhược điểm đó thì cửa gỗ lại đưa vào ứng dụng với nhiều phong cách khác nhau. Hiện đại thì kết hợp kính, panô, cách điệu bằng những đường chéo…; kiểu xưa thì chạm khắc, vòm cung, bản lề, pake, ốc bằng sắt đen gò rèn thủ công…
Gỗ trong vật dụng nội thất
Ngày trước, mọi thứ trong nhà hầu như đều bằng gỗ từ cột kèo, vách, tủ giường, bàn ghế… đều làm bằng gỗ vì thiếu vật liệu. Nay vật liệu ứng dụng trong xây dựng cũng như hàng gia dụng có nhiều, các nhà thiết kế tha hồ phóng tác. Song hành cùng sự thân thiện, gần gũi như gỗ có mây, tre, cói, bố, vỏ dừa… thuộc họ cây trồng trong tự nhiên cũng được chọn làm chất liệu đưa vào nội thất hay chế tác đồ dùng nội thất. Dù là chất liệu cũ nhưng mẫu mã đương đại và ở đó, có sự kết hợp, “trộn” lại chất liệu chứ không thuần như xưa – đồ tre mây là toàn mây tre – đơn điệu và dân dã.
Chẳng hạn, cũng là cái tủ cao hay tủ thấp hình khối thẳng thớm bằng gỗ nhưng mặt panô của tủ lại được kết bởi những cây tre, “dệt” dây mây, đan sợi cói, sợi lục bình… làm cho sản phẩm hay lạ mà hiện đại. Hoặc có sự lồng ghép một ít đường nét Á Đông như chạm khắc ở chân bàn ghế, tạo chi tiết cong ở phần lưng ghế ví dụ, cũng là cách kết hợp lạ cho sản phẩm hiện đại – thường tối giản với các mặt phẳng, khối vuông góc… Hoặc cũng đồ gỗ nhưng được kết hợp với sơn hay sơn mài phủ lên, từ đó một sản phẩm thông thường như tủ, bàn… trở thành tác phẩm.
KTS Huân cho rằng, nguyên liệu chính vẫn là gỗ và sự lồng ghép, pha trộn chất liệu cần phải quan tâm đến “hàm lượng và tỷ lệ màu sắc, chi tiết; không khéo nó trở thành cái lẩu thập cẩm”. Một sự “giao thoa” giữa cũ và mới cả về chất liệu lẫn kiểu cách sẽ tạo nên một phong thái mới cho đồ dùng gia dụng cũng như trang trí thiết kế. Và nó đang được thị trường khai thác theo xu hướng này. KTS Lâm Tuấn Kiệt cho biết, ở các nước trên thế giới, nhà thiết kế như một nhà thời trang, họ có “style” riêng và “khó định nghĩa họ là gì theo phái nào”; mà nó phụ thuộc vào cá tính của nhà thiết kế. Trong nước, hiếm có phòng trưng bày nào có cá tính “mà thường là những sản phẩm na ná nhau”.
Bài Nguyễn Tâm ảnh T. Huy