Hà Nội sẽ có bảo tàng… cây

– PV: Thưa GS, ý tưởng xây dựng một bảo tàng cây Hà Nội xuất phát từ đâu?

– GS.TS Dương Đức Tiến: Những người tham gia xây dựng dự án này đều là “dân” sinh  học.  ý tưởng này đã đeo đẳng chúng tôi gần hết cả cuộc đời. Nhưng tôi nghĩ, chả riêng gì chúng tôi mà tất cả những người dân Hà Nội đều ao ước có một môi sinh sạch, đẹp và đa dạng. Dự án này cũng là việc thiết thực mà mỗi người trong nhóm muốn góp sức cho ngày Đại lễ 1.000 năm Thăng Long.

– PV: Trước mắt, dự án sẽ tập trung vào những phần việc chính nào, thưa GS?

– GS.TS Dương Đức Tiến: Chúng tôi có rất nhiều dự định, nhưng để thành công, tất nhiên phải đi từng bước. Trước mắt, chúng tôi tập trung nghiên cứu về thảm thực vật tại vườn Bách Thảo- Hà Nội, sau đó sẽ tiến hành đầy đủ hơn công tác nghiên cứu, điều tra, sưu tầm hệ thống thực vật cổ ở Hà Nội. Dự kiến, trong tháng 3 này chúng tôi bắt tay vào xây dựng bảo tàng tiêu bản cây ở vườn Bách Thảo.

Công viên Bách Thảo sẽ có một bảo tàng tiêu bản các loài cây Hà Nội

– PV: Bảo tàng cây sẽ mang đến điều thú vị gì cho du khách đến tham quan?

– GS.TS Dương Đức Tiến: Bảo tàng này được đặt ngay trong Bách Thảo cung cấp cho khách tham quan đầy đủ hình ảnh và thông tin như đặc tính sinh học, hoa, quả… Mỗi bộ tiêu bản sẽ được đặt trong một chiếc hộp nhỏ. Ngoài phần giới thiệu chung về giống loài còn có các giới thiệu về cá thể thực vật được lấy tiêu bản như nơi sinh trưởng, quá trình sinh trưởng, tuổi cây.

Chúng tôi hy vọng, khi hoàn thành, công trình này sẽ là nơi cung cấp những kiến thức về thực vật cho du khách và xa hơn nữa còn giúp cho các nhà nghiên cứu có cái nhìn tổng quát về thực vật Hà Nội. Để tránh những lãng phí, cùng việc xây dựng sẽ phá vỡ cảnh quan của công viên, vì thế sẽ không có chuyện xây mới mà tận dụng các bức tường có sẵn làm nơi trưng bày tiêu bản.

– PV: Dự kiến, sẽ có khoảng bao nhiêu tiêu bản cây được trưng bày?

– GS.TS Dương Đức Tiến:  Chúng tôi đang cố gắng sẽ hoàn thành độ hơn một trăm tiêu bản. Tuy nhiên, chúng tôi cũng tính đến chuyện mở rộng thêm nữa về số lượng. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đang có ý định hoàn thiện các mẫu tiêu bản trong bộ sưu tập bướm cùng động vật cánh cứng ở Hà Nội để trưng bày tại Bách Thảo. Ngay sau khi hệ thống này được vận hành, một website về cây Hà Nội cũng sẽ được mở, tại đây bạn có thể tìm hiểu mọi thông tin liên quan đến cây Hà Nội.

– PV: Được biết, những cây đặc trưng của Hà Nội như hoa sữa, hoa sưa hay hàng sao ở Phố Lò Đúc cũng sẽ được giới thiệu tại bảo tàng ?

– GS.TS Dương Đức Tiến: Tất nhiên, trong bảo tàng của chúng tôi, không thể thiếu sự góp mặt của những loài cây đã làm nên những nét riêng của Hà Nội. Bên cạnh việc giới thiệu ở khía cạnh sinh vật, chúng tôi còn đề cập nhiều đến yếu tố văn hóa. Những yếu tố đã làm nên nét đặc sắc của Hà Nội.

– PV: Ở Hà Nội, mỗi tuyến phố gần như gắn liền với một loài cây, nhưng sự “ứng xử” hiện nay của chúng ta đối với cây xanh còn chưa tốt, ông nghĩ sao về điều này?

– GS.TS Dương Đức Tiến: Rõ ràng nếu không gìn giữ thì những nét đẹp này sẽ mất dần. Nhiều khi đi trên phố, tôi xót xa khi thấy người ta tỉa cành cho cây trước mỗi mùa mưa. Qua mỗi đợt tỉa cành đó, cây cối xác xơ như vừa qua cơn bão. ở Nhật, mỗi cái cây trên đường phố đều có sự đầu tư về nghệ thuật, dù họ có cưa bớt cành đi nhưng vẫn giữ được dáng cây.

Nhiều hôm đi qua mấy đầm sen ở Hồ Tây, thấy nhà cửa cứ lấn dần, tôi thấy lo. Rồi day dứt, tại sao chúng ta không thành lập một bảo tàng về sen nhỉ. Không ở đâu lại cho giống sen ngát hương như đất Tây Hồ. Tôi nghĩ, nếu được thành lập, bảo tàng không chỉ đơn thuần dành để trồng sen mà còn là nơi cấp mọi kiến thức liên quan tới loài hoa này, sự phát triển làm sao, có bao nhiêu loài, đặc tính sinh lý, sinh hóa… Rồi ở đó sẽ dành chỗ trưng bày mọi tác phẩm nghệ thuật về sen…

– PV: Xin cảm ơn ông!