Hoá giải nỗi lo ‘khát’ của hơn 4 vạn dân

phó Thủ tướng Hoàng trung Hải vừa yêu cầu Tổng công ty Đầu tư phát triển Đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam (Idico) phải thiết kế cống điều tiết tại tuyến đập thủy điện này có khả năng xả 25 m3/s nước trở lại sông Đắk Mi.

Bên cạnh đó, phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường khẩn trương lập quy trình vận hành liên hồ chứa trên hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn, trong đó cần tính toán, giải quyết bài toán phối hợp xả nước mùa kiệt giữa các hồ trên lưu vực để sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên nước.

phó Thủ tướng cũng giao Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn nghiên cứu khả năng xây dựng các hồ chứa nước trên lưu vực để bổ sung nước cho hạ du sông Vu Gia, nghiên cứu giải pháp công trình để ngăn nguy cơ cắt dòng sông Vu Gia về sông Thu Bồn tại Đại Lộc.

UBND thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam cần đề ra các biện pháp sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên nước hạ du sông Vu Gia, nghiên cứu chuyển đổi cơ cấu cây trồng, cơ cấu sử dụng đất và các biện pháp thủy lợi để có thể bảo đảm cung cấp ổn định, lâu dài nhu cầu nước cho phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn, phó Thủ tướng lưu ý

Theo thiết kế ban đầu, thuỷ điện Đăk Mi 4 hoàn thành sẽ khiến hàng chục ngàn hécta lúa, hoa màu thiếu nước

Như Tổ Quốc từng thông tin, thủy điện Đăk Mi 4 (có công suất 190MW) được khởi công tháng 4/2007 trên sông Đăk Mi (thượng nguồn sông Vu Gia). Theo thiết kế, để Đăk Mi 4 phát điện, dòng chảy cơ bản của sông Đăk Mi sẽ chuyển sang sông Thu Bồn thay vì trả về hạ lưu sông Vu Gia.

Theo phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Đà Nẵng Huỳnh Vạn Thắng, Sở từng có báo cáo khẳng định: Sông Đăk Mi là nguồn nước chính của sông Vu Gia, tuy chỉ chiếm khoảng 1/3 diện tích lưu vực ở thượng nguồn, nhưng đóng góp đến 50% tổng lượng nước của sông Vu Gia ở cuối thượng nguồn. Do đó, khi lấy nước ở sông Đăk Mi chuyển sang sông Thu Bồn để vận hành thuỷ điện Đăk Mi 4 và không trả nước về lại sông Vu Gia như hồ sơ thiết kế hiện nay thì đồng nghĩa với hạ lưu sông Vu Gia giảm đi 50% lượng nước.

UBND Tp Đà Nẵng cũng từng nhiều lần có văn bản gửi các bộ Công Thương, Tài nguyên – Môi trường… bày tỏ sự lo ngại về việc sẽ thiếu nước nghiêm trọng đối với hơn 4 vạn dân, hàng chục ngàn hécta lúa, hoa màu nếu nhà máy thủy điện ĐăkMi 4 vận hành. Thậm chí, Đà Nẵng còn đề nghị đề nghị Bộ Công Thương tạm dừng thi công đập thuỷ điện Đăk Mi 4 hoặc ít nhất là dừng thi công tại vị trí dự kiến xây dựng cống xả nước về hạ lưu của đập Đăk Mi 4 cho đến khi có sự thống nhất chung giữa các bên liên quan về lưu lượng nước phải xả về sông Vu Gia.

trước kiến nghị của Đà Nẵng, Bộ Công Thương đã phải chủ trì cuộc họp với các bên liên quan và thành lập hẳn một tổ chuyên gia kỹ thuật gồm đại diện các bộ: Công Thương,  Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng UBND hai tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng và chủ đầu tư Idico để tiến hành xác định cụ thể lưu lượng nước xả trả về sông Vu Gia qua cống điều tiết của thân đập chính theo nguyên tắc.

Do vậy, ý kiến chỉ đạo của phó Thủ tướng Hoàng trung Hải giúp giải quyết nguy cơ thiếu nước trầm trọng của vùng hạ lưu sông Vu Gia và sớm kết thúc cuộc tranh cãi từ tháng 8/2008 giữa địa phương và chủ đầu tư, đảm bảo công trình được đưa vào sử dụng đúng tiến độ./.