|
KTĐT – Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Đào Xuân Học cho biết, hiện Ban Chủ nhiệm chương trình đang xây dựng chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, quản lý công trình cấp nước.
Hầu hết các tỉnh đều đề nghị Bộ NN&PTNT kiến nghị Chính phủ dành một khoản tiền lớn hơn từ gói kích cầu để “rót” cho chương trình nước sạch và vệ sinh môitrường nông thôn. Tại cuộc họp giao ban trực tuyến về chương trình này, diễn ra ngày 8/5, nhiều lý do xin tăng vốn được viện dẫn.
Mở màn cuộc họp, ông Huỳnh Thế Năng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, cho biết, kể cả khi tỉnh đã sẵn sàng hỗ trợ lo mặt để các DN đầu tư vào chương trình nước sạch, nhưng vẫn không hấp dẫn. Lý do là, mỗi tháng có hộ dân chỉ dùng 7m3 nước, giá 3.000 đồng/m3, nên chỉ hết hơn 20.000 đồng, lời lãi không đáng kể.
Cũng chính vì vậy mà tại tỉnh này, chỉ tiêu nước sạch năm 2008 chỉ tăng không tới 1%, tổng cộng đến nay chỉ có 44,8% dân nông thôn được dùng nước hợp vệ sinh.
Do vậy, ông Năng đề xuất Bộ NN&PTNT kiến nghị CP trong chính sách kích cầu có ưu đãi xây dựng hệ thống nhà máy nước, như được vay vốn không lãi suất; hỗ trợ 20-30%, thậm chí 50% vốn đầu tư ban đầu.
Tại Hà Giang, lãnh đạo tỉnh này phàn nàn đầu tư về nước sạch cho địa bàn nông thôn hiện nay thấp hơn nhiều so với thành phố. Điều này là bất hợp lý khi phần lớn dân số sống ở nông thôn. Hà Giang có 30 dự án hồ treo, đã làm xong 10 cái, còn 20 cái nữa sẽ cố gắng hoàn thành nhưng chưa biết năm nay có xong không vì thiếu vốn.
Còn Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đăk Lăk, ông Ydhăm Enuôl, lo lắng vì dân di cư tự do tăng nhanh tại địa phương, lên tới 600.000 dân. Ông cho biết, tỷ lệ đầu tư hàng năm của Chính phủ, kể cả nguồn vốn các chương trình 120, 135… và vốn tài trợ từ nước ngoài, cũng chỉ đáp ứng được chương trình nước sạch cho gia tăng dân số tự nhiên, còn dân số gia tăng cơ học thì… “bó tay”. Trong khi đó, dân trí thì thấp nên sự hưởng ứng của người dân hầu như không có.
Ở Quảng Trị, theo ông Nguyễn Đức Cường, Phó Chủ tịch UBDN tỉnh, nhiều công trình ngay sau khi bàn giao đã bị lũ phá hỏng, không thể hoạt động được.
“Hạn chế hiện nay là đã có quy chế về bảo dưỡng, duy tu nhưng lại chưa có văn bản chỉ đạo việc cấp kinh phí cho việc này. Ngân sách hỗ trợ xử lý chất thải chăn nuôi chỉ có 1 triệu đồng, nhưng khi thực hiện đã lên đến 2-3 triệu”, ông Cường chỉ rõ.
Trên thực tế, từ năm 2004, Ngân hàng Chính sách Xã hội đã đứng ra thí điểm cho các hộ nghèo ở nông thôn vay để đầu tư để được dùng nước sạch, xây nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn. Đến năm 2007, ngân hàng này và đã giải ngân được 1.700 tỷ, năm 2008 là 1.800 tỷ và 4 tháng đầu năm 2009 là 500/800 tỷ cả năm. Lãi suất cho vay là 10,8%, sau 2 năm bù lãi suất còn 6,08%.
Song, nhiều địa phương bức xúc, lãi suất này thậm chí còn cao hơn cả mức cho vay của các ngân hàng thương mại.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Đào Xuân Học cho biết, hiện Ban Chủ nhiệm chương trình đang xây dựng chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, quản lý công trình cấp nước. Nhưng 1 năm rưỡi qua, do có quá nhiều ý kiến góp ý xung quanh việc cấp đất, vay vốn ưu đãi, chuyển đơn vị quản lý… nên đến vẫn chưa trình Chính phủ được.
Điểm mới của chính sách này là các công trình xây bằng vốn Nhà nước có thể được bán, chuyển sang công ty cổ phần hay cả DN tư nhân, miễn là phải làm tốt.
Về nguồn vốn, Bộ trưởng Cao Đức Phát nói rằng sẽ kiến nghị đưa nội dung đầu tư cho nước sạch, nhà vệ sinh vào gói kích cầu mà Bộ NN&PTNT đang triển khai.
Song, trong cuộc họp với Chính phủ mới đây, nhiều đại biểu và bản thân ông cũng lo ngại, các địa phương hay kêu ca thiếu vốn mà khi cấp lại tiêu không hết. Ngoài ra, các tỉnh cũng không nên ỷ vào nguồn Ngân sách, cần huy động đa dạng các nguồn khác cho chương trình này, như từ tổ chức phi chính phủ, người dân.
Năm nay, dự kiến tổng kinh phí đầu tư cho chương trình nước sạch, nhà về sinh lên tới 5.650 tỷ đồng, cao gần gấp đôi so với năm ngoái (2.933 tỷ đồng).
Cũng một phần vì thiếu vốn nên theo Bộ trưởng Phát, hết năm 2008, tỷ lệ dân nông thôn có nước sinh hoạt hợp vệ sinh mới đạt 75%, trong khi mục tiêu đến 2010 phải đạt 85%. Đối với nhà vệ sinh, các địa phương chỉ đạt 51-57% (mục tiêu 70%). Như vậy, có thể thấy còn khoảng cách khá lớn giữa những con số trên nên mục tiêu của chương trình khó có thể hoàn thành 2010.
Theo VNN