Kinh nghiệm đào tạo thị trưởng của Trung Quốc

Sau khi trung Quốc mở cửa, đô thị phát triển mạnh, quy mô ngày càng lớn, khi đó đất đô thị lại có giới hạn, do vậy bồi dưỡng cho cán bộ chính quyền các đô thị rất được quan tâm. Chương trình đào tạo chú trọng trong 4 lĩnh vực: Quy hoạch đô thị trong giới hạn nguồn lực đất đai có hạn, chất lượng và an toàn công trình, quản lý và phát triển thị trường BĐS, tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Chương trình đào tạo cho các thị trưởng của trung Quốc được đảm nhiệm bởi trung tâm đào tạo thị trưởng quốc gia trung Quốc. Đây là cơ sở đào tạo được thành lập năm 1983 chỉ sau vài năm kể từ khi trung Quốc được cải tổ, là đơn vị trực thuộc Bộ Nhà ở và Xây dựng đô thị – nông thôn trung Quốc, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban Tổ chức trung ương Đảng Cộng sản trung Quốc, Hiệp hội Khoa học công nghệ trung Quốc. Nhiệm vụ của trung tâm là đào tạo thị trưởng và các nhà lãnh đạo liên quan đến chiến lược phát triển đô thị, quy hoạch đô thị, xây dựng đô thị và quản lý đô thị, với mục tiêu nâng cao năng lực cho các nhà lãnh đạo, các thị trưởng trong việc quản lý đô thị.

Chương trình đào tạo thị trưởng đầu tiên được thực hiện tháng 10/1983. 26 năm qua, rất nhiều các nhà lãnh đạo cấp trung ương đã chú trọng đến sự phát triển của trung tâm. Hai quyết định quan trọng của ông Hồ Cẩm Đào, đó là năm 1996 ông Hồ Cẩm Đào đã đưa ra chỉ thị quan trọng về quy định bắt buộc đào tạo thị trưởng toàn quốc trong kế hoạch 5 năm lần thứ 8; năm 2001 ông Hồ Cẩm Đào đưa ra chỉ thị quy định bắt buộc về công tác đào tạo thị trưởng toàn quốc cho kế hoạch 5 năm lần thứ 9. Ủy ban Nhà nước về pháp luật cũng đưa ra kế hoạch đào tạo thị trưởng toàn quốc. Năm 2002, Uỷ ban Nhà nước ban hành “Thông tư của Ủy ban Nhà nước về tăng cường quản lý và giám sát quy hoạch đô thị và nông thôn”.

Về đội ngũ tham gia giảng dạy các khoá học bao gồm các chuyên gia và các học giả hàng đầu từ các trường đại học nổi tiếng và các tổ chức danh tiếng như ĐH Bắc Kinh, ĐH Thanh Hoa, ĐH Đồng Tế và Ngân hàng Thế giới… Những lãnh đạo cao cấp cấp bộ trưởng như Lý Lan Tần, Vũ Quang Thanh, Lý Tiệp Anh, phi Giao Thông, phan tri Xuân, Mã Hồng, Giao trạch Dân, Lý Bằng cũng tham gia bồi dưỡng cho các thị trưởng.

Những khoá học tập trung nâng cao trình độ có tính chuyên nghiệp của các thị trưởng trong quản lý, xây dựng và quy hoạch đô thị đặc biệt những điểm nóng và khó khăn trong đô thị hoá. Khoá học có phương pháp giảng dạy thích hợp như nghiên cứu tình huống cụ thể, trao đổi, thảo luận nhóm và tham quan thực tế để kết hợp giữa lý thuyết và thực tế. Ngoài ra, trung tâm còn cài đặt  mạng lan nội bộ cho các thị trưởng cung cấp nền tảng điện tử để nghiên cứu và trao đổi.

Đào tạo thị trưởng là một bộ phận quan trọng về đào tạo cán bộ toàn quốc. Tăng cường đào tạo thị trưởng là hoàn toàn cần thiết để cải thiện năng lực cho các thị trưởng trong công tác quản lý đô thị hiện đại, thúc đẩy sự phát triển các đô thị bền vững và đẩy nhanh đô thị hoá. Việc triệu tập các học viên tham gia các khoá học mang tính bắt buộc do Ban tổ chức trung ương Đảng ký triệu tập.

Cho đến cuối năm 2007, 44 khoá học tổng hợp trung bình 1 tháng, 15 hội thảo tập trung vào các chuyên đề đặc biệt (từ 7 – 10 ngày) và 11 chương trình đào tạo ở nước ngoài (21 ngày) ở Mỹ, Singapore, Australia, pháp, Hà Lan. Có tất cả hơn 3.000 thị trưởng và các cán bộ lãnh đạo nhà nước toàn quốc đã tham gia các khoá học này. Thông qua các khoá đào tạo, trung tâm đã phát hiện ra những người xuất sắc cho Ban Tổ chức trung ương Đảng Cộng sản trung Quốc để đề bạt ở những cương vị lãnh đạo. Ví dụ ông Ung Quang Đào – nguyên Bộ trưởng Bộ Xây dựng trung Quốc, trước là phó thị trưởng qua khoá đào tạo ở đây đã được đề bạt làm Bộ trưởng.

Lãnh đạo trung tâm cho biết thời gian tới sẽ đào tạo lãnh đạo các doanh nghiệp lớn, vì cơ sở của họ chiếm diện tích lớn trong đô thị, do vậy họ cần phải quy hoạch theo quy hoạch chung của thành phố. Các doanh nghiệp phải thấm nhuần về quy hoạch và phải phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương. Ngoài ra, trung tâm còn tiến tới đào tạo cho các viện trưởng, hiệu trưởng các học viện, các trường đại học, vì các cơ sở đào tạo của trung Quốc rất lớn giống như thành phố thu nhỏ. trong tương lai, trung tâm sẽ hoàn thiện quy mô và chất lượng đào tạo để đóng góp đặc biệt vào đô thị hoá ở trung Quốc.

Công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ về quy hoạch đô thị của trung Quốc đã được chú trọng ngay sau khi đất nước được cải tổ. Đặc biệt chương trình đào tạo bồi dưỡng cho các thị trưởng thành phố đã được triển khai và chú trọng trong 25 năm qua. Những thành phố của trung Quốc đã được quy hoạch khá tốt đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, đầy đủ về hạ tầng xã hội làm cho đất nước trung Quốc ngày càng đẹp hơn.

TS phạm Văn Bộ
Học viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô thị