Người thu nhập thấp “tiếp cận” với nhà ở

Ngày 16/11, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 36/2009/TT-BXD hướng dẫn việc bán, cho thuê, cho thuê mua và quản lý sử dụng nhà ở cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị. Từ số báo này, Báo Xây dựng xin đăng tải nội dung Thông tư 36 để bạn đọc theo dõi.

Đối tượng được mua nhà

Đối tượng được mua, thuê, thuê mua (sau đây gọi tắt là mua) là hộ gia đình có ít nhất 1 người hoặc cá nhân (hộ độc thân) gồm: Cán bộ, công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách Nhà nước thuộc các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội, xã hội – nghề nghiệp; viên chức thuộc các đơn vị sự nghiệp công lập; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp thuộc lực lượng vũ trang nhân dân (kể cả trường hợp đã được nghỉ theo chế độ quy định); người lao động thuộc các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, DN thuộc các thành phần kinh tế, HTX được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật (kể cả trường hợp đã được nghỉ theo chế độ quy định); người lao động tự do, kinh doanh cá thể có thu nhập đảm bảo để thanh toán tiền mua, thuê, thuê mua nhà ở theo quy định.

Khu nhà ở cho người thu nhập thấp tại Xuân Mai.        Ảnh: việt Hùng

Ngoài ra, hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị Nhà nước thu hồi nhà ở, đất ở để phục vụ công tác GpMB, thực hiện cải tạo chung cư cũ bị hư hỏng, xuống cấp đã được bồi thường bằng tiền theo quy định của pháp luật mà không được bồi thường bằng nhà ở, đất ở cũng thuộc đối tượng mua nhà giá thấp.  

Điều kiện

Là người chưa có nhà ở hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích quá chật chội. Cụ thể: Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình mà phải ở nhờ, thuê, mượn nhà ở của người khác; có nhà ở nhưng thuộc diện bị Nhà nước thu hồi để phục vụ công tác GpMB theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền ban hành, đã được bồi thường bằng tiền mà không được bồi thường bằng nhà ở, đất ở.

Là người có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích quá chật chội, đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở hoặc có nhà ở đảm bảo đủ điều kiện để được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở theo quy định của pháp luật về nhà ở và pháp luật về đất đai. Cụ thể là: Có nhà ở là căn hộ chung cư, nhưng diện tích nhà ở bình quân của hộ gia đình thấp hơn 5m2 sử dụng/người; có nhà ở riêng lẻ, nhưng diện tích nhà ở bình quân của hộ gia đình thấp hơn 5m2 sử dụng/người và diện tích khuôn viên đất của nhà ở đó thấp hơn tiêu chuẩn diện tích đất tối thiểu thuộc diện được phép cải tạo, xây dựng  theo quy định của UBND cấp tỉnh.

Chưa được Nhà nước hỗ trợ về nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức; chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở theo quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, thực hiện cải tạo chung cư cũ bị hư hỏng, xuống cấp; chưa được Nhà nước hỗ trợ cải thiện nhà ở thông qua các hình thức khác theo quy định của pháp luật.

Đối với các trường hợp có nhu cầu mua và thuê mua nhà ở thu nhập thấp thì phải có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn tại tỉnh, thành nơi có dự án. (Lực lượng vũ trang nhân dân, nếu chưa có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn thì phải có xác nhận của đơn vị nơi người đó đang công tác về chức vụ, thời gian công tác, thực trạng về nhà ở).

Có mức thu nhập hàng tháng (tính bình quân theo đầu người) dưới mức bình quân của địa phương theo quy định của UBND cấp tỉnh.

Nguyên tắc lựa chọn

Việc lựa chọn đối tượng được mua nhà ở thu nhập thấp thực hiện theo phương pháp chấm điểm, người có tổng số điểm cao hơn sẽ được ưu tiên giải quyết trước (với thang điểm tối đa là 100).

Căn cứ theo nguyên tắc chấm điểm và bảng điểm, UBND cấp tỉnh quy định cụ thể tiêu chí lựa chọn các đối tượng được mua phù hợp với đặc thù của địa phương để hướng dẫn các chủ đầu tư thực hiện việc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở thu nhập thấp đúng đối tượng theo quy định.

Chủ đầu tư các dự án nhà ở thu nhập thấp căn cứ vào quy định cụ thể về việc lựa chọn các đối tượng do UBND cấp tỉnh ban hành để thực hiện việc công khai nguyên tắc, thứ tự và đối tượng được mua đối với dự án do mình làm chủ đầu tư. 

trình tự, thủ tục thực hiện

Sau khi khởi công dự án, chủ đầu tư có trách nhiệm cung cấp các thông tin liên quan đến dự án để công bố công khai tại trụ sở của Sở Xây dựng, trang web của Sở Xây dựng nơi có dự án; đăng tải ít nhất 1 lần tại báo là cơ quan ngôn luận của chính quyền địa phương và công bố tại Sàn giao dịch BĐS của chủ đầu tư (nếu có) để người dân biết, đăng ký và thực hiện giám sát.

Chủ đầu tư dự án có trách nhiệm báo cáo bằng văn bản về tổng số căn hộ sẽ bán, cho thuê, cho thuê mua và thời điểm bắt đầu bán, cho thuê, cho thuê mua để Sở Xây dựng biết và kiểm tra (hậu kiểm). trên cơ sở các thông tin về các dự án nhà ở thu nhập thấp trên địa bàn đã được công bố; hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu đăng ký mua nộp Hồ sơ đăng ký cho chủ đầu tư dự án.

Hồ sơ gồm: Đơn đăng ký mua, thuê, thuê mua nhà ở (theo mẫu); Giấy xác nhận về hộ khẩu và thực trạng chỗ ở (theo mẫu) do UBND cấp phường xác nhận (chỉ cấp 1 lần); Giấy xác nhận về đối tượng và mức thu nhập (theo mẫu) do cơ quan, đơn vị nơi từng thành viên trong hộ gia đình đang làm việc xác nhận (chỉ cấp 1 lần); đối với trường hợp lao động tự do, kinh doanh cá thể do UBND cấp phường xác nhận về đối tượng, nghề nghiệp không cần xác nhận mức thu nhập;  Đối với trường hợp bị thu hồi nhà đất phục vụ GpMB thì ngoài các giấy tờ trên, cần bổ sung bản sao Quyết định thu hồi nhà ở, đất ở do cơ quan có thẩm quyền ban hành, kèm theo giấy xác nhận chưa được giải quyết bồi thường nhà ở, đất ở của UBND cấp quận, huyện cấp;

Sau khi tập hợp đầy đủ Hồ sơ đăng ký, chủ đầu tư dự án có trách nhiệm xem xét từng Hồ sơ đăng ký, đối chiếu với các quy định về đối tượng, điều kiện, thứ tự ưu tiên theo quy định để lập danh sách đối tượng được mua nhà ở thu nhập thấp thuộc dự án do mình làm chủ đầu tư.

Chủ đầu tư dự án có trách nhiệm gửi danh sách các đối tượng dự kiến được giải quyết mua nhà ở thu nhập thấp theo thứ tự ưu tiên (trên cơ sở chấm điểm theo nguyên tắc quy định) về Sở Xây dựng nơi có dự án để kiểm tra nhằm tránh tình trạng người thu nhập thấp được hỗ trợ nhiều lần. Sau 15 ngày làm việc kể từ khi nhận được danh sách, nếu Sở Xây dựng không có ý kiến phản hồi thì chủ đầu tư thông báo cho các đối tượng được mua nhà ở thu nhập thấp trong dự án của mình đến để thỏa thuận, thống nhất và ký hợp đồng. 

Bảng điểm được xác định trên cơ sở các tiêu chí cụ thể sau:

(Xem tiếp kỳ sau)