Nhà cho người nghèo bị hét giá trên trời

Được ưu đãi thuế, hỗ trợ đất đai, lãi suất song nhà ở xã hội không đến được tay người có nhu cầu thực sự. Các đại biểu Quốc hội cho rằng cần có cơ chế giám sát chặt để tránh hiện tượng nhà của người nghèo rơi vào tay "cò" với giá trên trời.

Phiên thảo luận tại tổ chiều nay, các đại biểu Quốc hội tiếp tục bàn bạc về hai dự án luật thuế lớn là Thu nhập Doanh nghiệp và VAT. Mục tiêu đề ra là Luật cần bổ sung thêm các chính sách ưu đãi thuế để thu hút ngày càng nhiều nhà đầu tư tham gia xây dựng nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho các đối tượng người có thu nhập thấp, học sinh, sinh viên, công nhân lao động…

Đại biểu Quốc hội lo nhà ở xã hội rơi vào tay người giàu. Ảnh: Đoàn Loan.

Luật Thuế VAT quy định, thuế suất áp dụng đối với tất cả loại nhà là 10%. Tuy nhiên, các đại biểu đều thống nhất chỉ áp dụng thuế suất 5% thậm chí là 0% nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây nhà ở xã hội… Ngoài ra, các đại biểu cũng đề nghị mọi dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp, không phụ thuộc địa bàn đầu tư đều được hưởng mức ưu đãi cao nhất về thuế thu nhập doanh nghiệp.

Các đại biểu đều đồng tình nên ưu đãi thuế, khuyến khích doanh nghiệp phát triển quỹ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp tuy nhiên cách thức miễn giảm thuế như thế nào vẫn còn nhiều ý kiến trái ngược.

Đại biểu Đặng Ngọc Tùng – Đoàn Tp HCM cho rằng cần tách nhà ở xã hội với các dự án khác để tránh ưu đãi thuế nhầm đối tượng. Các doanh nghiệp thường thực hiện nhiều công trình khác nhau chứ không chuyên xây dựng các dự án nhà ở xã hội.

Cùng chung lo lắng này, đại biểu Nguyễn Ngọc Hòa – Đoàn Tp HCM cho rằng rất khó phân biệt được phần thu nhập từ hoạt động xây dựng nhà ở xã hội cho các đối tượng có thu nhập thấp để ưu đãi thuế. Do vậy, cần có cơ chế giám sát chặt để tránh hiện tượng nhà ưu đãi thuế nhầm cho các đối tượng có thu nhập cao, hay nói cách khác là nhà của người nghèo rơi vào tay người giàu.

Bà trương Thị Ánh – Đại biểu đoàn Tp HCM đề xuất cần giám sát chặt giá bán để nhà xã hội đến đúng được tay người nghèo, người có thu nhập thấp để tránh hiện tượng giá bị đẩy lên quá cao so với thực tế.

trưởng đoàn Đại biểu tỉnh Thái Nguyên – Nguyễn Văn Vượng cũng ghi nhận thực tế nhà giá rẻ "đẻ" ra để phục vụ những đối tượng có thu nhập thấp nhưng đại bộ phận người nghèo lại không có điều kiện để mua, thậm chí là thuê ở. Thành thử nhà bị trao qua, bán lại qua nhiều khâu trung gian, giá bị hét lên trời. "Đã có trường hợp nhà lúc đầu xây nhà cho đối tượng chính sách xã hội, sau đó lại chuyển đổi, cải tạo thành căn hộ cấp cao để bán. Như vậy, người nghèo vẫn không có nhà, người giàu lại có nhà để không", ông Vượng nói.

Để ngăn chặn hiện tượng này, một số đại biểu kiến nghị cần quy định rõ vào trong Luật rằng: Các trường hợp đầu tư xây dựng nhà ở cho sinh viên, công nhân, người có thu nhập thấp không được phép chuyển nhượng.

Tổng bí thư Nông Đức Mạnh nhấn mạnh, giảm thuế VAT và thuế thu nhập doanh nghiệp để hỗ trợ xây nhà ở cho sinh viên, công nhân và người có thu nhập thấp là cần thiết nhưng nếu chỉ có hai chính sách này thì chưa đủ. Tổng bí thư cho rằng, việc cho ra một chính sách có thể không đúng cả 100%, vì vậy trong quá trình thực hiện phải vừa làm vừa rút kinh nghiệm, bổ sung.

Hồng Anh