|
Với kinh nghiệm từ việc quản lý một doanh nghiệp xây dựng hàng đầu của Việt Nam, kinh nghiệm từ việc gây dựng quỹ nhà ở cho cán bộ công nhân viên của chính doanh nghiệp mình, Chủ tịch Hội đồng quản trị TCty CP Xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam – Vinaconex – Nguyễn Văn Tuân đã có những quan điểm rất mới đối với việc tạo dựng quỹ nhà ở cho người có thu nhập thấp.
Vị trí ở tạo ra cơ hội thay đổi cuộc sống
Khác với quan điểm xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp ở các vị trí xa trung tâm để giảm chi phí cho quỹ đất, xây thấp tầng để bớt chi phí điện năng cho thang máy, ông Tuân cho rằng, Nhà nước nên ưu tiên vị trí đất thuận lợi cho việc ăn ở, đi lại, học hành, y tế, làm việc. Nếu đẩy quỹ nhà này ra xa đồng nghĩa với việc làm tăng đáng kể chi phí đi lại của người dân. Hơn thế nữa, nếu được xây dựng trong các khu đô thị mới cùng với quỹ nhà ở thương mại, những người có thu nhập thấp sẽ có điều kiện được sử dụng, tiếp cận với các hạ tầng xã hội, dịch vụ chất lượng tốt. Đồng thời, cũng có nhiều cơ hội việc làm hơn, nhiều cơ hội để không còn là những người có thu nhập thấp.
Về chất lượng, nhà ở cho người có thu nhập thấp không đồng nghĩa chất lượng thấp mà phải tương đương như nhà ở thương mại – ông Tuân nói. Chất lượng công trình nhà có hai phần, với phần thô thì nhà ở loại nào cũng phải theo tiêu chuẩn như nhau. Có khác là ở vật liệu hoàn thiện. Vật liệu trong nước có thể đáp ứng được tất cả các khâu hoàn thiện công trình với giá thành thấp, chất lượng đảm bảo vì đều được sản xuất theo công nghệ tiêu chuẩn nước ngoài, từ gạch ốp lát đến sứ vệ sinh.
Thêm nữa, nhà cho người có thu nhập thấp không nên là nhà thấp tầng (5-6 tầng) để bỏ thang máy, vì như thế là lãng phí đất đai, làm tăng chi phí xây dựng. Vẫn làm cao tầng như quy hoạch cho phép. Để tiết kiệm điện trong quá trình vận hành, sử dụng, thang máy thiết kế 5 tầng có một điểm dừng – cách làm này đã được áp dụng ở dạng nhà ở cho người có thu nhập thấp ở nước ngoài.
Doanh nghiệp cần cơ chế hơn… tiền
Xây dựng quỹ nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp là chương trình lớn được Chính phủ chỉ đạo quyết liệt. Theo ông Tuân, nhà ở xã hội với các nhóm đối tượng đã được xác định về cơ bản vẫn là nhà ở cho người có thu nhập thấp. Cần làm rõ khái niệm từ đó xây dựng chính sách cho phù hợp. Xác định đối tượng hưởng lợi từ chủ trương này là bài toán liên quan đến nhiều Bộ, ngành. Làm rõ đối tượng, thu nhập bao nhiêu là thấp là vấn đề phức tạp nhất – ông Tuân đánh giá.
Trả lời cho câu hỏi tiền đâu, vốn đâu? Ông Tuân cho rằng, vốn chủ yếu vẫn từ đất, việc “sang ngang” một dự án khác khi doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp là việc làm bình thường. Trước đây đã có rất nhiều dự án thực hiện theo phương thức đổi đất lấy hạ tầng, đổi đất lấy công trình. Có như vậy mới có tiền để làm nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp. Bằng hình thức đó, Nhà nước thông qua doanh nghiệp để tạo vốn. Nhà nước đầu tư bằng quỹ đất và đầu tư vào hệ thống hạ tầng, đây chính là trợ lực quan trọng.
Thực sự doanh nghiệp cần cơ chế hơn tiền. Trong việc tạo dựng quỹ nhà ở xã hội để cho lao động khu công nghiệp, khu chế xuất, ngay từ đầu chúng ta thiếu chế tài buộc chủ các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, khu chế xuất phải lo nhà ở cho công nhân. Nay cần lấp lỗ hổng chính sách, cần có cơ chế buộc chủ doanh nghiệp phải đưa việc lo nhà ở cho công nhân vào dự án đầu tư, kéo trách nhiệm cũng đồng nghĩa với việc thu hút được nguồn vốn. Ông Tuân cho rằng, sự khác biệt ở chỗ đặt chi phí này dưới hay trên gạch ngang của phép cộng chi phí đầu vào. “Nếu chi phí xây dựng nhà ở được tính vào chi phí đầu vào, tôi tin chủ doanh nghiệp sẽ sẵn sàng” – ông Tuân nói.
(Còn nữa)
Minh Thu