Thủy điện bản Vẽ hòa lưới điện quốc gia

Tổ máy 1 và 2 công trường Thủy điện Bản Vẽ đã chính thức vận hành hòa vào lưới điện quốc gia. Tin vui vỡ òa bay khắp các bản mường. Vậy là sau 5 năm miệt mài, mục tiêu đã trở thành hiện thực. Công trình thủy điện tầm cỡ quốc gia ghi thêm một kỳ tích đầy tự hào trên dòng sông Cả nơi thượng nguồn Nậm Nơn. Nàng công chúa ngủ ngày trên rừng Tây Xứ Nghệ đã được đánh thức…

Rừng sàng lẻ, dòng Nậm Nơn, xã Yên Na (Tương Dương – Nghệ An), những ngày nắng gắt. Dưới những dãy núi đá sừng sững, hình hài của một nhà máy thủy điện lớn nhất Bắc miền trung hiện ra rõ nét. trước mắt chúng tôi, đoàn xe trọng tải lớn rồng, rắn nối đuôi nhau trên những eo rừng hòa lẫn trong làn bụi trắng xóa, cần mẫn chạy đua với thời gian. Hai bên bờ sông Nậm Nơn xưa kia cheo leo ghềnh thác, nay công trường mở ra, con đập hùng vĩ nối liền đôi bờ, con đường dẫn lên nhà máy như một dải lụa vắt ngang mềm mại. Giữa âm thanh ồn ào của công trường, hơn 2.000 kỹ sư, công nhân đang ngày đêm làm việc ba ca tranh thủ mùa khô, đẩy nhanh tiến độ, đưa dòng điện hòa vào lưới quốc gia. Tiếng máy, tiếng xe “dàn hợp xướng” sôi động cả một vùng rừng núi.

Đồng chí Nguyễn Văn Tám, phó trưởng ban quản lý Dự án thủy điện 2 dẫn chúng tôi đi thăm công trường. Nơi đỉnh đập độ cao 135m – chiều cao mà theo đồng chí Tám có lẽ là cao hơn cả Thủy điện Sơn La hay Thủy điện Hòa Bình. trên độ cao như vậy, công nhân rất vất vả khi thi công vì địa hình chật hẹp, đi lại hết sức khó khăn. Kỹ sư Đoàn Đức Mạnh, phó Giám đốc điều hành Sông Đà 2 nói: Chạy đua với thời gian tức là chúng tôi đang chạy đua với lũ Tây Nghệ An. Đặc biệt lũ tiểu mãn là nguồn cung cấp nước rất quan trọng cho các hồ chứa thủy điện, vì vào thời kỳ này nắng nóng, mưa ít, nguồn nước các hồ chứa đã cạn. Hiện nay, các tổ máy đã sắp hoàn thành, vấn đề là phụ thuộc vào mức nước để thử nghiệm.

Theo anh Mạnh, khối lượng công việc nhiều, song hầu như đều được thực hiện một cách nghiêm túc và đúng tiến độ thi công. Với quyết tâm “ tất cả cho dòng điện Bản Vẽ”, vượt qua thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, những người thợ trên công trường Thủy điện Bản Vẽ đã phải hy sinh, cố gắng nhiều. Anh Lê Văn Thuận, công nhân kỹ thuật cho biết: Quê ở Hà Tĩnh, vào tham gia ở công trường hơn 2 năm nay. Công việc vất vả, song đa số công nhân không hề ca thán. Họ hiểu hơn ai hết về công việc đặc thù, dân công trình đi riết thành quen. Tết năm nay tuy không về nhưng cũng có dư tiền, quà gửi về cho vợ, con ở quê nhà”. Cũng như anh Thuận, chị Nguyễn Thị Lan quê ở Nga Sơn, Thanh Hóa về chuyện đón tết ở Bản Vẽ: “Ăn tết công trường dù vui thật nhưng đêm 30 sau khi đốt trại lửa giao lưu với bà con dân bản, chị em mắt ai cũng cay xè, ngấn nước vì nỗi nhớ nhà cuộn trào day dứt”. Nói chuyện với mọi người, tôi còn nghe họ tâm sự xót xa về sự ra đi của 29 công nhân do tai nạn ở mỏ đá phục vụ công trường Bản Vẽ. Nghiệp là thế, không thể lường hết những hy sinh mất mát của cán bộ, công nhân trên công trường. Nhưng dù thế nào, ai cũng cảm thấy mình được động viên khích lệ, bởi dòng điện đang rất cần cho tổ quốc. cả một vùng trời miền Tây xứ Nghệ dường như đang được “đánh thức”.

Đồng chí Nguyễn Văn Tám cho biết: sau khi hoàn thành, mỗi năm nhà máy thủy điện Bản Vẽ sẽ sản xuất 1,1064 tỷ KW cung cấp cho điện lưới quốc gia. Ngoài ra còn có tác dụng phụ như cắt lũ sông Lam vào mùa lụt, bổ sung nước cho sông này vào mùa cạn, cải tạo môi sinh môi trường và góp phần cho hệ thống đường sá thủy bộ thuận lợi nhiều lần. Cũng theo lời ông Tám, ngoài mồ hôi, công sức của hàng trăm cán bộ kỹ sư, công nhân lao động đã đổ xuống để có một Thủy điện Bản Vẽ hôm nay thì không thể không nói đến tấm lòng của gần 3.000 hộ dân với trên 14.000 nhân khẩu của dân tộc Khơ Mú, Ở Đu, Thái sinh sống trong khu vực lòng hồ đã phải rời bỏ nơi chôn rau cắt rốn để nhường lại đất đai cho công trình điện lưới quốc gia.

Tổ máy số 1 Thủy điện Bản Vẽ đã hoàn thành lắp đặt và thí nghiệm hiệu chỉnh, đã tiến hành chạy thử không tải thành công. Đã đóng điện xung kích vào máy biến áp chính và chính thức hòa vào lưới điện quốc gia với công suất max đạt 100MW. Tổ máy số 2 đã hoàn thành tổ hợp và lắp đặt rotor máy phát.

Sáng ngày 19/5/2010, tại Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ, Ban Quản lý dự án Thủy điện II cùng các nhà thầu là Tập đoàn Sông Đà, Tổng công ty Cơ khí xây dựng COMA, các nhà thầu cung cấp thiết bị nước ngoài đã long trọng tổ chức lễ bấm nút hòa lưới điện quốc gia tổ máy thứ 2 của Thủy điện Bản Vẽ.

Đây là tổ máy thứ 2 và là tổ máy cuối cùng của nhà máy, phát điện. Công suất của tổ máy thứ 2 đạt 160MW, lưu lượng nước qua tổ máy 170m3/s, vòng quay 150 vòng/phút, đạt hiệu suất tối ưu khi ở cột nước 106m. Khi cả hai tổ máy đã vận hành sản lượng điện trung bình đạt 1.087 triệu kwh. Để lập thành tích chào mừng Kỷ niệm 120 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh toàn công trường đã phấn đấu từ lúc hạ ROTO đến lúc phát điện chỉ 5 ngày. Đây là một kỷ lục trong thi công lần đầu đạt được.

Chiều buông xuống, tạm biệt Bản Vẽ giữa đại ngàn biên giới, xe lăn bánh, chúng tôi nhìn lại, từ xa công trường chỉ còn những chấm vàng di động, hối hả của màu áo công nhân nghiêng bóng xuống dòng Nậm Nơn yên bình chảy về hạ du. Tôi chợt nhớ tới lời nói tâm huyết của đồng chí Đào Duy Tân, Giám đốc thủy điện 2: “Để tưởng nhớ những cán bộ, công nhân đã hy sinh trong khi thi công công trình Bản Vẽ, thời gian tới anh em chúng tôi sẽ tiến hành xây dựng tượng đài nơi đây – Một tượng đài lưu danh những người đã hy sinh cho nguồn điện sáng của tổ quốc. Hòa lưới điện quốc, công trình thủy điện Bản Vẽ đã “tăng lực” cho ngành điện trong những tháng hè căng thẳng này.