Tuyến đường bê tông xi măng dài nhất thế giới

Đường tuần tra biên giới (TTBG) từ Móng Cái đến Cà Mau có chiều dài hơn 11.000 km đang được xây dựng, trong đó 8.000 km là đường ôtô, còn lại là đường đi bộ, thuộc địa bàn 25 tỉnh từ Quảng Ninh đến Kiên Giang, sẽ là tuyến đường có mặt đường bê tông xi măng (BTXM) dài nhất thế giới. Với đặc điểm lưu lượng xe không cao; tuyến quy mô không lớn nhưng kéo dài trên vùng biên giới có địa hình khá hiểm trở, giao thông phục vụ cho xây dựng khó khăn, chế độ thuỷ nhiệt nền, mặt nền cũng như công tác duy tu bảo dưỡng sau xây dựng phức tạp. Vì thế, việc lựa chọn cho kết cấu tổng thể nền – mặt đường được cân nhắc nhằm đảm bảo giá trị sử dụng lâu dài, thích ứng với điều kiện khai thác sau này.

Qua nghiên cứu giải pháp kết cấu tổng thể nền – mặt đường, các nhà khoa học đã khẳng định: Không nên dùng loại mặt đường nhựa mà nên nghiên cứu dùng mặt đường BTXM bởi lẽ mặt đường nhựa không thích hợp với chế độ thuỷ nhiệt bất lợi; hiện tại giá nhựa đường nhập cao, khó kiểm soát chất lượng vì tuyến ở xa và kéo dài, tuổi thọ thấp (từ 6 – 8 năm), đòi hỏi duy tu bảo dưỡng thường xuyên. Mặt đường BTXM có nhiều ưu điểm phù hợp như: khá ổn định với nước, cường độ cao, hao mòn ít, sử dụng được nhiều năm, công tác duy tu bảo dưỡng đơn giản… nhưng nhược điểm chủ yếu của loại mặt đường BTXM khi dùng cho đường TTBG là giá thành khá cao, gấp khoảng 1,4 lần so với mặt đường nhựa, kỹ thuật thi công đòi hỏi cao hơn. Tuy nhiên, với những ưu điểm nổi trội, mặt đường BTXM đã là sự lựa chọn cho tuyến đường này.

Dự án đường TTBG đã triển khai được 4 năm nhưng đến nay những đoạn đường bê tông đầu tiên mới xuất hiện và vẫn còn đang ở giai đoạn làm thử. Tuy nhiên, tại hội thảo về đường BTXM các nhà khoa học khẳng định: Do quy mô và tính chất đặc biệt của công trình, sự chuẩn bị như vậy là cần thiết. Chắc chắn về thiết kế, về giải pháp thi công sẽ còn nhiều thay đổi, điều chỉnh. Theo tính toán, công trình còn phải kéo dài hàng chục năm nhưng việc xây dựng công trình đã trở thành có ý nghĩa hơn khi lựa chọn loại mặt đường bằng BTXM. Ông Trần Cường – Viện Nghiên cứu thiết kế quy hoạch khảo sát giao thông Quảng Tây cho biết: Trong các loại mặt đường tại Trung Quốc có khoảng 30% là mặt đường BTXM nhưng tại Quảng Tây thì có đến 70%. Các công nghệ, thiết kế, thi công và bảo dưỡng do chúng tôi thực hiện được nhận xét là hàng đầu tại Trung Quốc và cũng có thể áp dụng tại Việt Nam.

Do có nhiều ưu điểm nên mặt đường BTXM khá phổ biến ở các nước phát triển như các nước châu Âu, Mỹ, Trung Quốc… tỷ lệ mặt đường BTXM ở các nước này chiếm khoảng 40 – 60%. Các nước này đều có công nghệ, trang thiết bị đồng bộ thi công mặt đường BTXM, phổ biến là máy trải bê tông liên hợp. Tại Việt Nam thì tỷ lệ này rất thấp (khoảng 2%). Mặt đường BTXM chủ yếu được sử dụng tại đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ trên các sân bay. Đối với đường giao thông, ngoài đường giao thông nông thôn mới thấy sử dụng kết cấu BTXM ở một số đoạn thuộc QL3, QL1, QL18, QL63 đường Hồ Chí Minh, các khu vực có trạm thu phí và đang xây dựng đối với đường TTBG, đường Đông Trường Sơn (Bộ Quốc phòng). Sau khi xây dựng xong, đường TTBG sẽ là tuyến đường có mặt bằng BTXM dài nhất thế giới. Đây cũng là tuyến đường tiêu thụ xi măng nhiều nhất nước ta (khoảng 4 triệu tấn) và nâng tỷ lệ loại mặt đường BTXM lên gấp 5 lần (đạt khoảng 10% so với hiện tại).