Ưu đãi doanh nghiệp xây nhà ở xã hội: Cần cụ thể để tránh trốn thuế

Theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) hiện hành, chỉ nhà ở cho học sinh, sinh viên, công nhân tại KCN và người có thu nhập thấp tại địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn mới được hưởng ưu đãi về thuế TNDN với mức ưu đãi cao nhất (thuế suất 10%, miễn thuế 4 năm và giảm thuế tối đa 9 năm tiếp theo).

Bê tông Xuân Mai tạo niềm tin vững bền

Mới đây, tại phiên họp thứ 25 của UBTV Quốc hội, Chính phủ đã có tờ trình đề nghị mọi dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp, không phụ thuộc địa bàn đầu tư đều được hưởng ưu đãi về thuế ở mức cao nhất, dự kiến 5%.

Nhu cầu về nhà ở xã hội (gồm nhà cho sinh viên, cho công nhân làm việc
trong các KCN, cho người lao động có thu nhập thấp) đang trở nên cấp bách.

Theo tờ trình của Chính phủ, hiện nay nhu cầu về nhà ở xã hội (gồm nhà cho sinh viên, cho công nhân làm việc trong các KCN, cho người lao động có thu nhập thấp) đang trở nên cấp bách. Chính phủ đưa ra một số con số cụ thể: Ký túc xá hiện chỉ đáp ứng khoảng 20% số sinh viên có nhu cầu ở trong khi đó mục tiêu đến năm 2010 sẽ bố trí cho khoảng 60% tổng số sinh viên dài hạn được ở trong ký túc xá. Tính đến tháng 6/2009 cả nước đã có 228 khu công nghiệp được thành lập thu hút khoảng 1 triệu lao động trực tiếp và khoảng 1,2 – 1,5 triệu lao động gián tiếp. Tuy nhiên cũng chỉ mới có khoảng 20% tổng số công nhân có chỗ ở ổn định. Còn lại phải đi thuê, ở nhờ. Tương tự, 1/3 cán bộ công chức (tập trung ở các đô thị lớn) chưa có chỗ ở. Người đã lo được chỗ ở, nhiều gia đình chưa đảm bảo nhu cầu tối thiểu.

Để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, Chính phủ trình phương án áp dụng thuế suất 5% cho nhà ở xã hội (thay vì 10% như quy định hiện hành).

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển, đa số các ý kiến đồng tình với đề nghị này vì cho rằng như vậy sẽ tạo động lực cho các doanh nghiệp đầu tư vào dự án nhà ở xã hội. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng cần bổ sung tiêu chí về nhà ở được hưởng thuế suất ưu đãi, đồng thời quy định rõ biện pháp hậu kiểm để đảm bảo thực thi pháp luật nghiêm minh, chống các hành vi gian lận, trốn thuế.

Tuy nhiên, Chủ nhiệm Uỷ ban kinh tế Quốc hội Hà Văn Hiền lại cho rằng, hỗ trợ trực tiếp cho học sinh, sinh viên, công nhân, người có thu nhập thấp có thể khả thi hơn so với hỗ trợ qua doanh nghiệp. Bởi lẽ, Nhà nước giảm thuế, nhưng nếu doanh nghiệp được quyết giá bán, giá thuê, các đối tượng học sinh, sinh viên chưa chắc đã được hưởng lợi.

Những năm qua, nhiều chương trình hỗ trợ cho người nghèo đã thực hiện thông qua doanh nghiệp, trong khi doanh nghiệp lại vì lợi nhuận, quản lý của Nhà nước còn lỏng lẻo, dẫn tới không kiểm soát được.