Đỉnh cao phía trước

Năm Mậu Tý rét muộn, mãi đến Noel mới thật rét. Nhưng ngành Xây dựng thì rét cả năm. Thị trường địa ốc “đóng băng” ngay giữa mùa hè và cho tới khi hoa đào đã nở đỏ rực cả một triền sông Hồng thì hàng nghìn tỷ đồng của các nhà đầu tư ngành Xây dựng vẫn “đóng băng” trong nhà và đất. Một năm ngành Xây dựng tăng trưởng không đáng kể. Kinh tế Việt Nam là một nền kinh tế trẻ, đang tuổi lớn, phổng phao lên từng ngày. Một người đang tuổi lớn thì quần áo phải thay đổi luôn. Một nền kinh tế trẻ thì ngành Xây dựng phải tăng trưởng với tốc độ cao, nếu không thì đó là một dấu hiệu bất bình thường, một chỉ số buộc chúng ta phải suy nghĩ.

Năm 2009 hẳn ngành Xây dựng vẫn còn gặp khó khăn. Bão tuyết tài chính từ nước Mỹ lan ra toàn cầu, khiến cả những nền kinh tế hàng đầu cũng suy thoái. Hội nhập toàn diện với thế giới là chúng ta hít thở chung bầu không khí của nhân loại, chịu sự nóng lạnh chung toàn cầu. Chỉ số Vn-Index phá đáy 300 điểm. Kim ngạch xuất khẩu giảm liên tục và giảm nhiều nhất là dầu khí. Các ngân hàng thương mại dù đã hạ lãi suất xuống mức thấp nhất nhưng vẫn ứ đọng vốn do các DN không dám vay vì lo không trả được nợ. Nhiều DN đang đối mặt với nguy cơ phá sản. Thuế thu nhập cá nhân bắt đầu được thi hành, buộc người tiêu dùng phải bóp hầu bao lại. Sức mua giảm trầm trọng khiến sản xuất bị đình trệ. Đó là bức tranh kinh tế Việt Nam năm Kỷ Sửu, màu xám nổi lên, xâm thực những mảng sáng. Nhưng đó là những khó khăn mà chúng ta đã biết trước và biết trước tức là chúng ta sẽ có cách đề phòng, tháo gỡ. Khi biết phải đến đâu thì chúng ta cũng biết phải bắt đầu từ đâu và đi như thế nào. Dù kinh tế có suy giảm nhưng vai trò, vị trí của những người làm xây dựng không hề suy giảm mà càng ngày càng tăng lên, nặng nề hơn, quan trọng hơn. Năm hết tết đến rồi mà cuộc tranh luận về việc xây dựng siêu thị 17 tầng tại chợ 19/12 của Hà Nội vẫn chưa khép lại, đủ thấy vai trò của công tác quy hoạch quan trọng đến mức nào.

Vượt qua khó khăn, lực lượng ngành Xây dựng đang tiếp cận và làm chủ nhiều lĩnh vực mới

Chúng ta đang bắt đầu thời kỳ CNH, HĐH. Diện mạo của đất nước thay đổi từng ngày, trong thành tựu tàng ẩn nguy cơ, trong cái được có mầm mống của cái mất. Gần 200 năm trước, Mác đã khái quát bức tranh toàn cảnh nước Anh vào thời kỳ tiền tư bản như sau: “Những nhà máy đua nhau mọc lên, những công trường mở ra, đường sắt, đường bộ, đường thuỷ chằng chịt, khắp nơi bến sông bãi biển, ngã ba, ngã tư là những thị trấn, những phố xá, đất đai trồng trọt bị thu hẹp, đồng cỏ biến mất, đàn cừu chết đói, từ các làng mạc thôn dã lũ lượt từng đoàn người kéo nhau ra thành thị kiếm ăn. CNH, HĐH làm thay đổi đất nước từng ngày và để diện mạo của đất nước vừa có tính hiện đại, văn minh vừa giữ được bản sắc văn hoá Việt Nam ấy là sứ mệnh của những người làm khoa học xây dựng. Năm ngoái bức ảnh Cổng làng của một nhà báo trẻ Việt Nam đã đoạt giải nhất tại một cuộc thi ảnh lớn quốc tế. Đó là cái cổng xây bằng gạch cổ, hình vòm, trên nóc cổng có cây si không ai trồng mà tự mọc, tòa rễ si như những cánh tay gan góc vươn xuống ôm lấy cổng làng. Phía sau cái cổng ấy xưa có một cái điếm canh, đêm nào cũng có tuần đinh túc trực và luôn vang lên tiếng mõ cầm canh. Gắn bó hữu cơ với cái cổng ấy là luỹ tre làng, một loài cây gan góc và kiên cường, khi mọc thành hàng luỹ thì rất khó đột nhập. Chúng ta mang văn hoá kiến trúc làng Việt giới thiệu với thế giới và đã được bạn bè quốc tế hâm mộ. Nhưng cái cổng làng ấy đã bị đập phá rồi và lý do là để CNH. Chúng ta đã nhiều phen bị mất nước nhưng làng thì chưa bao giờ mất. Làng Việt là hồn cốt của người Việt, nơi tồn giữ văn hoá nghìn năm của dân tộc, nơi lớp lớp những người con chân đất ra đi chiến đấu và dựng xây, trở thành anh hùng, thành nghệ sĩ và những nhà khoa học. Quy hoạch nông thôn ra sao để Việt Nam không mất làng mà vẫn CNH, HĐH được? Đó là câu hỏi mà hàng chục triệu người Việt Nam mong muốn được trả lời. Và đó cũng là sứ mệnh của các nhà quản lý xây dựng. Hàng trăm nghìn tỷ đồng doanh số của ngành Xây dựng mỗi năm là quan trọng, song để kiến trúc các đô thị không bị vá víu và để nông thôn không mất đi cái căn cốt của làng Việt còn quan trọng hơn nghìn lần. Và có lẽ đó mới thực sự là quản lý nhà nước về công tác xây dựng.

Khi giá xi măng, sắt thép và gạch ngói tăng tới đỉnh điểm, các DN ngành Xây dựng gặp rất nhiều khó khăn. Giờ đây, khi giá vật tư xây dựng xuống thấp, khó khăn của các DN ngành Xây dựng vẫn không giảm sút mà còn tăng lên do ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu. Xây dựng là một trong những ngành lao lực nhất, sử dụng nhiều lao động nhất. Công ăn việc làm cho hàng trăm vạn người lao động là gánh nặng oằn vai các DN ngành Xây dựng hiện nay. Vì thế, năm 2009 đối với cả nước nói chung và với ngành Xây dựng nói riêng là một năm phải cắn răng vượt dốc. Nhưng bao giờ cũng vậy, vượt hết dốc là đỉnh cao. Ai nản lòng, chùn bước sẽ không đến được đỉnh cao. Ai thiếu nghị lực và trí thông minh cũng không đến được đỉnh cao.

Năm 2008 nhiều chỉ số của Việt Nam bị tụt hạng, chỉ số cạnh tranh tụt, chỉ số giáo dục tụt, chỉ số về sự minh bạch cũng tụt nhưng chỉ số về niềm tin của nhân dân với sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành của Chính phủ thì vẫn tăng. Đó là chỉ số mà lãnh đạo nhiều quốc gia phát triển trên thế giới hằng mơ ước. Đó cũng là chỉ số của sức mạnh Việt Nam – sức mạnh đoàn kết thống nhất toàn dân tộc. Với nguồn sức mạnh vĩ đại đó, nhất định chúng ta sẽ vượt dốc thành công và chiếm lĩnh đỉnh cao phía trước.