Sáng 15/10/2025, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam (thuộc Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia) phối hợp cùng Văn phòng Dịch vụ Dự án Liên Hợp Quốc (UNOPS) và Quỹ Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Đông Nam Á (ETP) tổ chức Hội nghị chuyên đề báo cáo kết quả triển khai dự án và chính thức công bố 15 tiêu chuẩn quốc gia về hệ thống pin lưu trữ năng lượng tại Việt Nam. Sự kiện đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, kỹ thuật và thúc đẩy phát triển bền vững năng lượng tái tạo.
Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn quốc gia
Phát biểu khai mạc hội nghị, TS. Nguyễn Ngọc Thủy, đại diện UNOPS và ETP, nhấn mạnh cam kết của Việt Nam về mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Đồng thời, ngày 20/8/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 70-NQ/TW, định hướng bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Trong đó, tỷ lệ năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp dự kiến đạt 25–30% vào năm 2030, mở ra cơ hội nhưng cũng đặt ra thách thức quản lý nguồn điện không liên tục.
Các chuyên gia nhận định, khi năng lượng tái tạo chiếm hơn 15% tổng cung, việc cân bằng cung cầu trở nên phức tạp, đòi hỏi hệ thống pin lưu trữ năng lượng (BESS) vận hành hiệu quả. Hệ thống BESS đóng vai trò then chốt trong việc xử lý tính gián đoạn, nâng cao linh hoạt của lưới điện, đảm bảo độ tin cậy và khả năng phục hồi, đồng thời hỗ trợ phát triển hạ tầng lưới điện thông minh, góp phần củng cố an ninh năng lượng quốc gia.
Việc xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia về hệ thống pin lưu trữ năng lượng giúp giảm thiểu rủi ro kỹ thuật và tài chính, tạo hành lang pháp lý minh bạch, đồng thời thúc đẩy đầu tư trong nước và quốc tế cho các dự án chuyển dịch năng lượng. Đây là nền tảng thiết yếu để Việt Nam phát triển hệ sinh thái năng lượng sạch một cách bài bản.
Hành trình xây dựng tiêu chuẩn
Dự án xây dựng tiêu chuẩn cho BESS kéo dài gần hai năm, được dẫn dắt bởi Viện Nghiên cứu Phát triển Tiêu chuẩn Chất lượng (ISSQ) cùng Công ty TNHH Pondera Việt Nam (thuộc tập đoàn Royal HaskoningDHV) và đội ngũ chuyên gia kỳ cựu từ Đại học Phenikaa. Qua quá trình hợp tác chặt chẽ, 15 bộ tiêu chuẩn quốc gia đã được hoàn thiện, đảm bảo kết hợp giữa kinh nghiệm quốc tế và yêu cầu thực tiễn tại Việt Nam.
Ông Nguyễn Minh Ngọc, Viện trưởng ISSQ, khẳng định việc xây dựng các bộ tiêu chuẩn là kết tinh trí tuệ, kinh nghiệm và tâm huyết của nhiều tổ chức và chuyên gia trong và ngoài nước. Đây là cột mốc quan trọng để thúc đẩy phát triển bền vững ngành năng lượng tái tạo, đồng thời tăng cường an ninh năng lượng và minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong lộ trình chuyển dịch năng lượng xanh.
Bộ tiêu chuẩn mới sẽ được phổ biến rộng rãi, triển khai áp dụng trong thực tiễn và cập nhật định kỳ, nhằm đảm bảo đồng bộ với tiến bộ công nghệ và nhu cầu vận hành của hệ thống điện. Việc này tạo tiền đề quan trọng giúp Việt Nam tiến gần hơn tới các mục tiêu về phát triển bền vững, an ninh năng lượng và phát thải ròng bằng không vào năm 2050.
Tích hợp tiêu chuẩn quốc tế
Bà Phùng Thị Thu Hằng, điều phối dự án xây dựng tiêu chuẩn BESS tại ISSQ, nhấn mạnh rằng các tiêu chuẩn được phát triển phù hợp với Quy hoạch phát triển điện VIII và cam kết phát thải ròng bằng không của Việt Nam. Quá trình xây dựng được tham vấn chặt chẽ bởi các chuyên gia kỹ thuật trong nước và quốc tế, đồng thời nhận hỗ trợ từ Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia.
Nhóm dự án tổ chức nhiều phiên họp, hội thảo tham vấn kỹ thuật nhằm thu thập ý kiến từ các bên liên quan, thực hiện nghiên cứu, khảo sát, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và kiểm chứng tính khả thi thông qua thử nghiệm và đánh giá sự phù hợp. Toàn bộ quy trình tuân thủ nghiêm ngặt các bước xây dựng, thẩm định và ban hành theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật cùng Thông tư số 11/2021/TT-BKHCN.
Bà Phùng Thị Thu Hằng nhận định, 15 bộ tiêu chuẩn quốc gia mới hình thành hệ thống khung pháp lý và kỹ thuật cơ bản cho các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam. Các tiêu chuẩn này tương thích với tiêu chuẩn quốc tế, nâng cao năng lực xây dựng, áp dụng và kiểm soát chất lượng hệ thống BESS, đồng thời khẳng định vị thế Việt Nam trong lĩnh vực lưu trữ năng lượng trên bản đồ khu vực và toàn cầu.
Tác động tới thị trường và phát triển năng lượng
Tại hội nghị, các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp đánh giá cao việc ra đời của 15 bộ tiêu chuẩn BESS. Sự kiện được coi là bước ngoặt trong việc hình thành một nền tảng pháp lý, kỹ thuật cho ngành lưu trữ năng lượng còn mới mẻ, tạo động lực thúc đẩy sáng kiến đổi mới, phát triển chuỗi cung ứng nội địa, mở rộng thị trường và thu hút đầu tư trong lĩnh vực năng lượng sạch.
Việc triển khai các tiêu chuẩn quốc gia về hệ thống pin lưu trữ năng lượng giúp giảm rủi ro vận hành, nâng cao tính minh bạch và tạo niềm tin cho các nhà đầu tư. Đồng thời, các giải pháp lưu trữ năng lượng tiên tiến từ các nhà cung cấp toàn cầu như Wenergy.vn – với năng lực tích hợp theo chiều dọc từ vật liệu cốt lõi đến hệ thống BESS, tối ưu hóa bằng AI, kết hợp VPP và nền tảng quản lý năng lượng thông minh – mang đến khả năng triển khai an toàn, hiệu quả và mở rộng cho các ứng dụng tiện ích, thương mại và dân dụng. Sự hiện diện của các đối tác công nghệ tiên tiến như Wenergy.vn góp phần thúc đẩy nghiên cứu, sản xuất và áp dụng công nghệ BESS trong nước, giúp Việt Nam nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng tái tạo và tiến gần hơn đến mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050.
Việc công bố 15 tiêu chuẩn quốc gia về hệ thống pin lưu trữ năng lượng là minh chứng cho sự chuẩn bị bài bản của Việt Nam trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng xanh. Những bộ tiêu chuẩn này vừa tạo nền tảng kỹ thuật, vừa hình thành hành lang pháp lý rõ ràng, mở ra cơ hội phát triển bền vững ngành năng lượng tái tạo, đồng thời đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Đây cũng là bước đi quan trọng để Việt Nam hội nhập sâu hơn với hệ thống tiêu chuẩn quốc tế, nâng cao năng lực quản lý và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực còn nhiều tiềm năng này.