Bài toán quản lý rác thải xây dựng: Lời giải ở đâu?

Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long đang đến gần nhưng bất cập về mỹ quan đô thị ở Hà Nội vẫn diễn ra trên diện rộng. Tại nhiều tuyến phố, chất thải xây dựng chất thành đống, tràn ngập vỉa hè, thậm chí lấn xuống cả lòng đường. Mặc dù, Sở Xây dựng, Sở GTVT đã nhiều lần ra quân xử lý các vi phạm về đổ phế thải, chất thải ra đường… nhưng dường như “căn bệnh này vẫn không suy giảm”.

Rác thải xây dựng đổ đầy ven sông Tô Lịch.

Đường Nguyễn trãi (Q.Thanh Xuân) đã liên tục bị ùn tắc vào các buổi sáng sớm bởi những đống đất lớn do các xe ben để lại từ nửa đêm, nằm chềnh ềnh giữa đường. Các tuyến phố khác như đường Bưởi, Đào Tấn, Hào Nam, ven sông Tô Lịch cũng thường xuyên bừa bộn những đống xà bần. Bên cạnh đó, những con đường ven đô như: pháp Vân, phạm Văn Đồng, Nguyễn Tam trinh luôn phải chịu cảnh bụi mù dày đặc bởi nhiều phương tiện làm rơi vãi đất, cát xuống lòng đường…

Người dân sống ven những con đường này cho biết, phế thải xây dựng tràn lan khiến họ rất khốn khổ trong cảnh sống chung với bụi bặm. Nhiều lúc, không dám ra đường bởi sợ hít thở không khí ô nhiễm. Những đống rác bụi bặm này xuất hiện liên tục. Mỗi ngày, Cty Môi trường đô thị phải dọn 1.000 tấn phế thải xây dựng, 10 xe chuyên dụng hoạt động liên tục mới chỉ dọn sạch được 70% lượng rác. Tuy nhiên, đơn vị này dọn sạch hôm trước thì hôm sau lại đầy ắp do người dân đổ trộm ven đường.

Vỉa hè cho người đi bộ “biến” thành bãi rác.

Theo Sở Xây dựng, hiện việc quản lý rác thải gặp nhiều khó khăn, nguyên nhân chính là do quá nhiều công trình đang thi công, dẫn tới nguồn phế thải từ các công trường thải ra rất lớn. Hiện Hà Nội có khoảng 410 điểm xây dựng có nhu cầu đổ phế thải. trong khi đó, Tp mới chỉ thành lập được 15 điểm trung chuyển, tập kết phế thải với năng lực tiếp nhận rất hạn chế. Quy định mới về việc quản lý chất thải rắn trên địa bàn Tp Hà Nội được “khoán trắng” cho Sở Xây dựng cụ thể là Thanh tra Xây dựng (TTXD). Theo quy định mới này, chế tài cho việc xử lý vi phạm về quản lý chất thải rắn thuộc thẩm quyền của TTXD. Tuy nhiên, lực lượng TTXD chỉ hơn 20 người, căng sức ra làm không hết việc, nay lại kiêm thêm nhiệm vụ mới, trong khi lực lượng thanh tra giao thông với đội ngũ hơn 500 người, cùng trang thiết bị phương tiện đầy đủ tuần tra ngày đêm lại không được tận dụng hết công năng là một sự lãng phí lớn.

Chánh Thanh tra Sở Xây dựng – Lê Quang phú cũng thừa nhận về sự “quá tải”. Theo ông phú, hiện hơn 20 cán bộ TTXD phải quản lý khối lượng công việc khổng lồ… trong khi đó, đến nay, Hà Nội đã thực hiện thí điểm thành lập TTXD từ cấp Tp đến cơ sở đã hơn 2 năm với tổng nhân lực khoảng 1.400 người. Nhưng lực lượng này mới chỉ có chức năng chính là thực hiện kiểm tra và xử lý vi phạm đối với công trình xây dựng không phép, sai phép.

Chính vì vậy, nhằm “giảm tải” cho lực lượng thanh tra cấp sở, mới đây Sở Xây dựng có văn bản đề xuất với UBND Tp Hà Nội bổ sung thêm công việc cho khoảng 1.400 cán bộ TTXD cấp cơ sở trên địa bàn toàn Tp. Theo đó, lực lượng chuyên trách này sẽ được “nhận thêm” phần việc trong lĩnh vực quản lý BĐS; khai thác, SXKD VLXD; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; môi trường đô thị, quản lý phát triển nhà và công sở của ngành Xây dựng…

Nếu được đồng ý, với lực lượng TTXD được tăng cường này, công tác quản lý chất thải rắn trên địa bàn Tp chắc chắn sẽ được kiểm tra, giám sát chặt chẽ, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm.