1 Ngày 10/3, Chính phủ tổ chức Hội nghị làm việc với lãnh đạo các tập đoàn, TCty nhà nước. Bên cạnh thói quen báo cáo thành tích với những lời lẽ đậm đặc ý chí và quyết tâm vượt khó thì thói quen xin vẫn được lãnh đạo các “anh cả đỏ” phát huy tối đa. TCty Hàng hải đề nghị Chính phủ đẩy mạnh phát hành trái phiếu chính phủ ra quốc tế, tăng bảo lãnh tín dụng để các tập đoàn, TCty được vay nhiều hơn. TCty Thép xin lập hàng rào kỹ thuật chặn thép cán nguội, thép cuộn… nhập khẩu quá lớn từ bên ngoài; VNpT xin giải quyết vấn đề mua ngoại tệ, EVN đòi tăng đầu tư để cải tạo lưới điện, bớt xả nước để tiết kiệm 3.600 tỷ đồng/năm… Hỏi: Sao mà xin nhiều thế?! trả lời: Thì mấy khi gặp được Thủ tướng. tranh thủ xin, được cái gì hay cái đấy!
2 Những đề nghị này, có cái hợp lý, có cái không hợp lý nhưng thường thì những đề xuất, nếu hợp lý, của những “anh cả đỏ” của nền kinh tế thường sớm được giải quyết hơn là những lời đề nghị từ khối các doanh nghiệp tư nhân. Thực ra, dù năm 2009, xin được nhiều, được cho nhiều, sức khoẻ của các tập đoàn, TCty tuy cơ bản còn tốt nhưng đã không được như Chính phủ mong đợi. Báo cáo cho thấy: dù năm 2009 rất khó khăn nhưng nhiều tập đoàn, TCty vẫn tăng trưởng. Nhưng chỉ tăng 2,9% so với năm 2008. Nếu so với mức tăng trưởng chung của cả nền kinh tế là 5,32%, con số này chỉ bằng một nửa. Và nếu so sánh với mức tăng trưởng của khối doanh nghiệp tư nhân thì sự thấp kém này là một con số… ngượng không dám nói ra!
3 Đặc biệt hơn, tỷ suất lợi nhuận trên vốn Nhà nước các tập đoàn, TCty Nhà nước đạt 15,45%. Con số này đã được đánh giá là… thành công lớn! trong khi đó, dù là khập khiễng nhưng vẫn cần so sánh. Đó là lãi suất tín dụng của năm 2009 hình như cũng đã vượt con số này. Và nếu dẫn vào đây một câu chuyện khác, sẽ thấy câu chuyện còn dẫn đến một băn khoăn lớn hơn. Vào kỳ họp Quốc hội cuối năm 2009 vừa qua, TS Mai Xuân Hùng, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã đưa ra những con số đáng phải nghĩ. Ông Hùng cho rằng: Nói con số 30 tỷ USD là tổng vốn Nhà nước đang đầu tư vào các tập đoàn, TCty Nhà nước là chưa đúng. Con số ấy, thực tế phải tăng lên khoảng… 7 lần. Tức là con số thật vào khoảng 200 tỷ USD?! Và nếu như thế, phần hiệu quả của doanh nghiệp Nhà nước đang đánh giá trên vốn chủ sở hữu hiện nay là tương đương với khoảng 15% bình quân nhưng nếu như tính theo tổng tài sản (theo cách của ông Hùng) thì lợi nhuận không phải là 15% mà chỉ đạt được khoảng 2 – 3% trên tổng tài sản. Bởi vì các doanh nghiệp tư nhân, các nhà đầu tư nước ngoài khi vào Việt Nam hay kinh doanh tại bất cứ thị trường nào trên thế giới thì tất cả lợi nhuận người ta được đánh giá trên tổng tài sản người ta đầu tư vào đó. Nghe mà cứ nửa tin, nửa ngờ… |
Nửa tin, nửa ngờ
4